пишува: САШО ОРДАНОСКИ
Откако Макрон навидум непромислено се обрука на самитот во Брисел, сега Французите набрзина произведоа некаков нон-пејпер со „нова методологија“ за продолжување на процесот за ширење на Унијата. Купуваат време во кочењето на европската перспектива за Западниот Балкан, а по пат ќе шират оптимизам за забрзување на реформите и слични бла-бла-бла-флоскули.
Целата таа дополнителна, бесмислена процедура – која не е ништо суштински поразлична од она што треба со години да се прави со отворањето на преговорите, а за што граѓаните искрено веруваат дека им е последна шанса за делотворни промени на подобро – сега ќе бара сериозно да се земе предвид, да се трошат денови и месеци на средби, состаноци и дипломатски љубезности, како и насмевки упатени кон францускиот амбасадор, за некој да не се почувствува навреден што тие нам ни ја блокираат европската перспектива.
По пат, се разбира, ќе доживееме нови понижувања и провокации од членки на ЕУ, на кого како ќе му текне, некои од домашни, други од регионални причини, онака, во зависност од тоа кој како ќе се пробуди наутро и на која нога ќе стане. Не заборавајте, ова е сè уште добриот, стар Балкан!
Ете, онаа простачка заштитна трговска марка на Грците (во превод: „Македонија Големата“), во нормални околности би била да се скинеш од смеење за тој националистички примитивизам; но, бидејќи повторно влегуваме во циклус на ненормалности, сега треба да се занимаваме и со грчките валкани трикчиња, ама и со нашите национал-шегобијци кои со обновен ентузијазам тврдат дека, ете, Грците, наводно, нè насамариле, дека идентитетот и самиот опстанок ни се доведени во прашање, на што тие на време предупредувале, ама предавниците…!
И така, уште еднаш, по 1.348 пат, до бескрај! „На врв врба брзо мрда“ и други јазични вежби за тепање време и ширење дефетизам…
Од друга страна, некои пријатели ме убедуваат дека целата работа не е така наивна и е врзана не само со политичките, туку и со економските интереси на Франција на Балканот. И дека ова француско „кочење“ треба да го сфатиме и како најава за разни стопански концесии пред кои ќе бидеме ставени во годините што доаѓаат, како резултат на Макроновата амбициозна економска гео-политика за ширење на бизнисите и во овој дел од континентот.
Па, добро. Зошто би било тоа проблем за нас, ако француски компании сакаат да ја зголемат иницијативата и низ коридорите кои поминуваат низ македонската територија – од Белград до Солун и од Белград до Драч, пред сè? Нека седнат, нека се договорат, врз основа на фер-процедури за конкуренција на пазарот.
Сепак, не оди тоа баш така лесно и едноставно. Македонската економија е во висок степен приватизирана, а преостанатите национални ресурси (некакви руди, водниот потенцијал и сл.) не се за брзоплето продавање. Ќе треба и АРМ милионски да се опремува, а има и неколку милијарди евра од долгорочни јавни инфраструктурни инвестиции што ќе треба да се реализираат, но ќе треба да се направи прилично „виткање“ на пропозициите и законите за да се избегнат поевтините понуди. Гледаме – а и слушавме! – како со Кинезите добро ни одат тие работи. Како ќе се „вклопат“ Французите во тие проекти – преку српски фирми, на пример? А каде се тука другите регионални, европски и американски (и израелски) големи и мали играчи?
Се гледа дека државниот врв на земјава си доби нова задача: полесно ќе биде да се разгледаат „новите“ критериуми од француската интегративна евро-методологија, но потешко ќе биде да откриеме има ли нешто, специфично, што ги „боли“ Французите во Македонија? Оти, тоа ви е така во овие работи: и да немало, сега ќе се сетат дека има.
