Во октомври минатата година се зборуваше дека Трамп евентуално се повикува на амандманот кога се разболел од Ковид-19, но на крајот тој не презеде такво нешто.
Сега, лидерот на малцинството во Сенатот, Чак Шумер прави апели потпретседателот Мајк Пенс да се повика на 25тиот амандман. И тоа во последните денови од владеењето на Трамп.
Шумер и другите во и надвор од владата говорат за шокантните сцени во средата во која лутата и вооружена толпа разбеснета од Трамп ја надмина безбедноста во американскиот Капитол, дивеејќи со часови и нарушувајќи ја постапката во која Конгресот на крајот потврди дека Џо Бајден го победил Трамп на изборите на 3 ноември и дека ќе биде следниот претседател на Америка.
„Она што се случи вчера во американскиот Капитол беше востание против Соединетите држави, поттикнато од претседателот“, рече Шумер во изјавата.
„Овој претседател не треба да ја извршува функцијата ниту еден ден подолго”
„Ако потпретседателот и Кабинетот одбијат да застанат, Конгресот треба повторно да се собере за да го импичира претседателот“, рече Шумер.
Американските законодавци започнаа да го решаваат прашањето за трансфер на власта од извршниот директор кон крајот на 1950-тите, во услови на лошо здравје на претседателот Двајт Ајзенхауер.
Доби дополнителна итност по атентатот врз претседателот Кенеди во 1963 година, а 25-тиот амандман беше изгласан од Конгресот во 1965 година и ратификуван од потребните три четвртини од 50-те американски држави две години подоцна.
Дел 3 од 25-тиот амандман се однесува на пренесување на претседателските овластувања на потпретседателот кога претседателот изјавува дека не е во можност да ги исполни овластувањата и должностите на канцеларијата.
Дел 4 се однесува на ситуација во која потпретседателот и мнозинството од кабинетот утврдуваат дека претседателот повеќе не е во можност да ги извршува своите должности. Овој дел никогаш не бил повикан.
Дел 3 од 25тиот амандман е повикуван трипати.
Првиот бил во јули 1985 година кога претседателот Роналд Реган бил подложен на операција под општа анестезија за отстранување на карцинозен полип од дебелото црево. Потпретседателот Џорџ Х.В. Буш беше извршен вршител на должноста претседател околу осум часа додека Реган беше на операција.
Претседателот Џорџ В. Буш привремено ја пренесе власта на потпретседателот Дик Чејни во јуни 2002 година и во јули 2007 година, додека тој беше подложен на рутинска колоноскопија под анестезија.
По сериозната рана на Реган во обидот за атентат во 1981 година, беше подготвено писмо со кое се повикуваше на Дел 3, но никогаш не беше испратено.
Според Дел 3, претседателот го известува претседателот pro tempore, или претседателскиот службеник, за Сенатот – моментално републиканец Чак Грасли – и спикерот на Претставничкиот дом, моментално демократ Ненси Пелоси – во писмена форма дека не е во можност да го разреши должностите на канцеларијата и привремено ја пренесува моќта на потпретседателот.
Според Дел 4, потпретседателот и мнозинството членови на кабинетот ги информираат водачите на Сенатот и Претставничкиот дом дека претседателот не е во состојба да ги извршува своите должности и заменик претседателот станува вршител на должноста претседател.
„Време е да се повикаме на 25-от амандман и да се стави крај на овој кошмар“, рече републиканскиот претставник Адам Кинцингер од Илиноис по осакатувањето во средата во Вашингтон.
„Претседателот е несоодветен. А за претседател тоа е лошо“, додаде тој.
Ако претседател се спротивстави на определбата дека тој или таа не е во можност да ги исполни своите должности, останува на Конгресот да донесе одлука.
Tогаш ќе биде потребно двотретинско мнозинство и во Претставничкиот дом и во Сенатот за да се прогласи претседателот за неспособен да остане на функцијата.
