Две бомби убиле најмалку 95 луѓе за време на комеморацијата за истакнатиот ирански генерал убиен од САД во напад со беспилотно летало во 2020 година, рекоа иранските власти, додека Блискиот Исток и понатаму е нервозен поради војната на Израел со Хамас.
Никој веднаш не ја презеде одговорноста за најсмртоносниот милитантен напад врз Иран од неговата Исламска револуција во 1979 година.
Иранските лидери ветија дека ќе ги казнат одговорните за експлозиите, во кои беа ранети најмалку 211 лица.
Експлозиите се случија во синоќа со разлика од неколку минути, потресувајќи го градот Керман, на околу 820 километри југоисточно од главниот град Техеран. Втората експлозија испрскала шрапнели во толпата која врескала и бегала од првата експлозија.
Претходниот број на загинати од 103 беше ревидираноткако официјалните лица сфатија дека некои имиња се повторени на списокот на жртви, изјави иранскиот министер за здравство, Бахрам Еинолахи, за државната телевизија.
Сепак, многу од ранетите се во критична состојба, па бројот на жртвите може да се зголеми.
Собирот ја одбележа четвртата годишнина од убиството на генералот Касем Сулејмани, шефот на елитните сили Кудс на Револуционерната гарда, во напад на американско беспилотно летало во Ирак. Експлозиите се случија во близина на неговиот гроб додека долги редици луѓе се собраа за настанот.
Иранската државна телевизија и официјални лица ги опишаа нападите како бомбашки напади, без веднаш да дадат јасни детали за тоа што се случило. Нападите се случија еден ден откако заменик-шефот на палестинската милитантна група Хамас беше убиен во осомничен израелски напад во Бејрут.
Првата бомба во средата беше активирана околу 15 часот. по локално време, а другиот излета 20 минути подоцна, изјави иранскиот министер за внатрешни работи Ахмад Вахиди за државната телевизија. Тој рече дека во втората експлозија загинале и ранети најмногу луѓе.
Одложената втора експлозија често се користи од страна на милитантите за да нанесат повеќе жртви со таргетирање на персоналот за итни случаи кои реагираат на напад.
Иранските власти соопштија дека денска ќе биде национален ден на жалост.
Врховниот водач на Иран, ајатолахот Али Хамнеи рече дека напаѓачите ќе се соочат со „жесток одговор“, иако не именуваше ниту еден можен осомничен. Иранскиот претседател Ебрахим Раиси додаде: „Несомнено, сторителите и водачите на овој кукавички чин наскоро ќе бидат идентификувани и казнети“.
Иран има повеќе непријатели кои би можеле да стојат зад нападот, вклучително и егзилски групи, милитантни организации и држави.
Додека Израел изврши напади во Иран поради неговата нуклеарна програма, тој спроведуваше насочени атентати, а не бомбардирања со масовни жртви.
Портпаролот на американскиот Стејт департмент, Метју Милер, рече дека американските власти „немаат причина“ да веруваат дека Израел е вмешан во нападот во средата во Иран.
Тоа го повтори и портпаролот на Советот за национална безбедност Џон Кирби во Белата куќа, кој рече „Нашето срце е со сите невини жртви и членовите на нивните семејства“.
Сунитските екстремистички групи, вклучително и групата Исламска држава, во минатото извршија големи напади во кои загинаа цивили во Иран со мнозинство шиити, иако не во релативно мирниот Керман.
Самиот Иран ги вооружуваше милитантните групи во текот на децениите, вклучувајќи ги Хамас, либанската шиитска милиција Хезболах и јеменските бунтовници Хути. Додека Израел ја води својата разорна војна во Газа по нападот на Хамас на 7 октомври во кој загинаа 1.200 луѓе, и Хезболах и Хутите започнаа напади насочени кон Израел за кои велат дека доаѓаат во име на Палестинците.
Сулејмани беше архитект на регионалните воени активности на Иран и е поздравен како национална икона меѓу поддржувачите на теократијата на Иран. Тој, исто така, помогна да се обезбеди владата на сирискиот претседател Башар Асад, откако протестите против него од Арапската пролет во 2011 година се претворија во граѓанска, а подоцна и регионална војна, која се уште беснее денес.
Релативно непознат во Иран до американската инвазија на Ирак во 2003 година, популарноста и мистичноста на Сулејмани пораснаа откако американските официјални лица повикаа на негово убиство поради помошта во вооружувањето на милитантите со продорни бомби покрај патиштата кои убиваа и осакатија американски војници.
Деценија и пол подоцна, Сулејмани стана најпрепознатливиот командант на бојното поле во Иран, игнорирајќи ги повиците да влезе во политиката, но стана моќен, ако не и повеќе, од неговото цивилно раководство.
Смртта на Сулејмани привлече големи поворки во минатото. На неговиот погреб во 2020 година, изби стампедо во Керман и најмалку 56 луѓе загинаа, а повеќе од 200 беа повредени додека илјадници луѓе се насобраа во поворката.
До средата, најсмртоносниот напад во Иран од револуцијата беше нападот со камион во 1981 година во седиштето на Исламската републиканска партија во Техеран. Во тој напад загинаа најмалку 72 лица, меѓу кои и лидерот на партијата, четворица владини министри, осум заменици министри и 23 пратеници.
Во 1978 година, непосредно пред револуцијата, во намерно запален пожар во киното Рекс во Абадан загинаа стотици луѓе.
Извор: Нова ТВ