Преглед на дезинформации и манипулации за новиот корона вирус Ковид-19

Намена на оваа страница е да посочи кон изворите на верификувани информации од јавен интерес и да ги документира различните видови дезинформации како форма на едукација за граѓаните кои преку информираност ќе може да станат поотпорни на манипулации и паника. (Збирката секојдневно се ажурира со нови примери.)

Официјални извори – специјални страници со најнови информации, препораки, чести прашања и одговори од здравствените власти:

• Министерството за здравство на РСМ
  • Корона-вирус – информации и препораки
  • Профили на Твитер: @ZdravstvoMK и @VFilipche
• Светска здравствена организација (СЗО):
  • Coronavirus disease (COVID-19) outbreak
  • Профил на Твитер: @WHO

Вести

• Секција со најнови вести за корона-вирусот на новинската агенција Мета.мк.
• Анти-дезинфoрмациски профили @kritink_mk, @vistinomer, @meta_agency

Законски рамки и новинарски стандарди

• За ширење лажни вести за „Ковид 19“ може да се заврши и во затвор
• Советот за етика во медиумите повикува за одговорно известување
• ЗНМ и СЕММ со препораки за заштита на медиумските работници

Дезинформации поврзани со природата на болеста, превенција или лекување

• СЗО ги разбива митовите за корона-вирусот, меѓу кои и лагите за заштита со вода за гаргара, антибиотици или лук
• Корона-вирусот не е „безопасна“ „настинка“ како што тврдат антиваксери
• Не, корона-вирусот не се лечи со алкохол!
• Корона-вирусот не се пренесува преку пратки на „Али експрес“
• Витаминот Ц и прополисот не се лек за корона-вирусот
• Пиење топла вода и сончање не го убиваат вирусот

Политички манипулации во Република Северна Македонија

• Контраспин: Не треба се прави изборна кампања врз корона-вирусот!

Обиди за експлоатирање на скандалот со докторка-директорка на скопската клиника за дерматологија што се вратила заразена од пат во Италија.

• Директорката не била на свадба кај генералниот секретар на СДСМ
• Злонамерно претставување на докторката како „миленичка“ на министерот за здравство
• Неумесни шеги против министерот за здравство, спротивни на новинарските стандарди
• Демантирани клевети за професори од средното медицинско училиште во Битола
• Контраспин: Користење на епидемија за политички поени пред избори е неетички

Дискредитирање на индивидуални личности

• Тенденциозна објава за дискредитација на скопскиот градоначалник Петре Шилегов
• Лажна вест е дека Елена Лука е пациентката заболена од коронавирус

Научно-непотврдени тврдења кои злоупотребуваат религија, верски уверувања или суеверија

• Сензационалистичка и неодговорна објава дека Нострадамус го предвидел корона-вирусот!
• Руски верски текстови за наводни пророштва сеат паника за новиот корона-вирус

Теории на заговор – непотврдливи приказни чиј краен ефект е намалување на довербата во институциите на системот и основните вредности на современото општество

• Теории на заговор за корона-вирусот како биолошко оружје
• Ширење теории на заговор за вирусот како вештачка (антикинеска) творба на фармацевтската индустрија преку контактни емисии на ТВ
• Дезинформации во Грција за средство за дезинфекција однапред подготвено за корона-вирусот

Мамки за кликови (click bait) – привлекување посети и лајкови преку сензационализам и често лажно претставување настани од странство како да се тукашни за да се предизвика негативни чувства на згрозување или морален бес кон групи луѓе или инстуции.

• Чичкото што продава медицински маски е фотографиран во Романија, не во автобус на ЈСП Скопје

Дезинформации за и од балканскиот регион

• Не е вистина дека сомнителни примероци за корона-вирус од Косово се испратени во Тирана
• Tеории од пензиониран епидемиолог се шират во српски и босански медиуми
• Дезинформациите за мигрантите во регионот наспроти оние за коронавирусот
• Дезинформации за болни свештеници во Црна Гора и за хируршки маски во Грција
• Епидемија на дезинформации за корона-вирусот во Србија и во Грција
• Кликбејт: Босански портали лажеа дека вирусот е во регионот, а „носителот“ остана во Индија

Дезинформации и пропаганда поврзани со други земји

• Руско-српски дезинформации за „руски спасители со лек за корона-вирусот“
• Дали Северна Кореја навистина егзекутира пациент со корона-вирус?
• Ширење паника од несигурни извори за наводно криење на бројот на заболени во Кина
• Кинезите не изградија болница за неколку дена, туку адаптираа постоен објект
• Снимките наречени „Пазарот на ужасот“ се од Индонезија, а не од кинескиот град Вухан

извор: КриТинк