Лажна козметика, перници за масажа и секс играчки, суров рачно изработен експлозив билево пакети кои експлодирале во магацини во Велика Британија, Германија и Полска во летото 2024 година. Русин познат како Воин. Коден збор: Марија, пишува во статија на Ројтерс, под наслов „Секс играчки и експлодирачка козметика: Анатомија на „хибридна војна“ на Запад“.
Меѓу осомничените за подготовка и испраќање на овие пакети е и Александар Безрукавји, Русин уапсен во ноември во Босна и Херцеговина, екстрадиран во Полска во февруари 2025 година, каде се сомничи за тероризам и саботажа.
Ова се меѓу клучните елементи на осомничениот диверзантски заговор управуван од Русија, кој доведе до активирање на три пакети во курирски складишта во Британија, Германија и Полска минатото лето, изјави за Ројтерс лице запознаено со полската истрага.
Перниците, спакувани во пакетите со козметика и секс играчки, содржеле скриени рачно изработени запаливи средства направени од коктел хемикалии вклучувајќи високо реактивен магнезиум, според лицето запознаено со случајот кое го дало најгрануларниот приказ досега за заговорот.
Хемикалиите биле запалени од однапред темпирани детонатори приспособени од евтини кинески електронски гаџети што се користат за следење на предмети како изгубени клучеви, а ефектот е зајакнат со цевките на нешто што личело на козметика, но всушност содржи гел направен од запаливи соединенија вклучувајќи нитрометан, според изворот.
„Постапката во овој случај се однесува на криминални активности инспирирани од руската ГРУ“, рече ова лице, повикувајќи се на странската воена разузнавачка агенција на Москва.
Ројтерс за прв пат ги објавува деталите од истрагата, потпирајќи се на исказот од изворот близок до полскиот случај, како и интервјуата со повеќе од десетина европски безбедносни функционери. Наодите даваат редок увид во тоа како се одвиваат саботажните кампањи на теренот.
Шефовите на европската безбедност ги објавија пожарите на пакетите во октомври, опишувајќи ги како дел од „хибридната војна“ што ја води Русија за да го дестабилизира функционирањето на земјите кои ја поддржуваат Украина, вклучувајќи тактики како подметнување пожар и сајбер напади.
Тие посочија дека пакетите – кои се запалија во магацини, предизвикувајќи пожари, но не повредуваа никого – се сув пат за идниот руски заговор да активира слични пакети во воздух на товарните летови за Соединетите Држави и Канада.
„Со војната во Украина, овие напади се интензивираа, тие станаа почести, понаметливи“, рече Нику Попеску, заменик-премиер и секретар за надворешни работи на Молдавија до почетокот на минатата година и сега истакнат политички соработник во тинк-тенкот на Европскиот совет за надворешни односи.
„Се разбира, ова претставува ризик за луѓето, за граѓаните низ Европската унија.
Кремљ го отфрли обвинувањето дека Русија има рака во пожарите. „Не знаеме ништо за тоа“, изјави портпаролот Дмитриј Песков за Ројтерс.
„Не исклучуваме дека ова се само повеќе лажни вести или манифестација на слепа русофобија.
Кремљ соопшти дека европските наводи за руска саботажа или хибридна кампања се целосно неосновани. Од ГРУ не одговорија на барањето за коментар.
Детонациите на пакетите се случија на 19, 20 и 21 јули во британскиот град Бирмингем, Лајпциг во Германија и во близина на полскиот главен град Варшава.
Случајот на полското обвинителство се заснова на сведочењето на најмалку петмина осомничени членови на наводната диверзантска ќелија, како и на доверливите наоди на безбедносните служби, според лицето со знаење за истрагата.
Канцеларијата на националното обвинителство изјави за Ројтерс дека иследниците заплениле и четврта пратка што не експлодирала во складиштето во Варшава, дозволувајќи им да ја испитаат содржината недопрена.
Полските истражители тврдат дека Украинецот по име Владислав Д, кој живеел во јужна Полска, одиграл клучна улога во европската сува патека, постапувајќи според упатствата што ги добил на Телеграма од управувач на ГРУ, кого го знаел само како „Воин“, рече изворот.
Полските обвинители обвинуваат уште еден маж, 44-годишниот Александар Б. дека бил дел од истата полска ќелија како и Владислав. Неговата задача, велат тие, вклучувала подготовка на патот за таргетирање на товарните авиони за Северна Америка преку организирање пакети со патики и облека што ќе се испратат од Варшава во Вашингтон и Отава за да се соберат информации за методите и времето за обработка на пакетите.
Александар Б. беше осомничениот кој полските власти бараа да го екстрадираат од Босна, каде што тој беше јавно именуван како Александар Безрукавји, руски државјанин од Ростов на Дон. Тој на сослушувањето во босанскиот главен град Сараево во јануари рече дека нема дел или сознанија за каков било заговор за гаѓање на магацини или товарни авиони.
Безрукавји ја загуби битката за екстрадиција и беше екстрадиран во Полска во февруари.
Александар Безрукавји од 16 ноември минатата година се наоѓа во екстрадиционен притвор во Босна и Херцеговина. Во БиХ дојде од Турција, а беше депортиран на 13 февруари.
Безрукавји на 16 ноември беше уапсен во Босанска Крупа во северозападниот дел на земјата поради, како што тогаш се наведуваше, фалсификувани документи.
Тој како руски државјанин влегол во Босна и Херцеговина со руски документи, а при апсењето Безрукавји со себе наместо руски имал шпански документи.
Додека беше во притвор и се чекаше одлуката за негова екстрадиција во Полска, на почетокот на јануари 2025 година, Русија испрати барање до Босна и Херцеговина за екстрадиција на Безрукавји.
Претходно, од Окружниот суд во Варшава за РСЕ изјавија дека постапката против Безрукавји е во тек и дека на 10 септември е распишана европска потерница.
„Тој е осомничен дека сторил кривично дело – шпионажа за странски разузнавачки служби“, соопшти Судот во декември.
Првите информации од полицијата од Унско-санскиот кантон за апсењето на Безрукавји го поврзуваат со групи Руси кои обучувале граѓани на Молдавија да предизвикуваат немири во таа земја, но Обвинителството на БиХ не го поврза со овие дејствија за време на неговиот престој во БиХ, според достапните податоци.
Подготви: Д. Тахири / Цивил Медиа