Светскиот ден на поезијата, кој се одржува секоја година на 21 март, ја слави една од најценетите форми на културно и јазично изразување и идентитет на човештвото. Практикувана низ историјата – во секоја култура и на секој континент – поезијата зборува за нашата заедничка човечност и нашите заеднички вредности, трансформирајќи ја наједноставната песна во моќен катализатор за дијалог и мир.
„Како те сакам? Дозволи ми да ги објаснам начините“. – Писателката Елизабет Барет Браунинг ја посвети оваа култна песна на нејзиниот сопруг Роберт Браунинг, но нејзиниот познат сонет исто толку лесно можеше да изјави љубов кон самата поезија.
Сите можеме да го направиме тоа на Светскиот ден на поезијата, на 21 март.
Организацијата на Обединетите нации за образование, наука и култура (УНЕСКО) го основа овој ден во 1999 година.
Поезијата користи ритми и слики за да предизвика емоции и имагинација на читателот. Поезијата може да римува, користејќи ги оние што се нарекуваат метри долги и кратки слогови. Веруваме дека првата позната песна се појавила пред 4.000 години во Вавилон. Денес, достапни се безброј видови песни за уживање, вклучувајќи хаикуси, лимерици, сонети и балади.
„Наредени во зборови, обоени со слики, удирани со десниот метар, моќта на поезијата нема совпаѓање. Како интимна форма на изразување што ги отвора вратите за другите, поезијата го збогатува дијалогот што го катализира целиот човечки напредок и е попотребен од било кога во овие турбулентни времиња“. – Одри Азуле, генерален директор, по повод Светскиот ден на поезијата во 2022 година
Во вакви бурни времиња, поезијата постои за да не освести и да го смени правецот на бродот, да ни даде насока и да не мотивира да бидеме подобри луѓе. Да не научи на емпатија и да ни изгради мост кој веќе од 24ти Февруари секојдневно се руши. Преку поезијата се сликаат најтажните слики на човештвото, но и се даваат најсветлите форми на надеж дека на крај на денот, можеби сепак – убавината ќе го спаси светот.
На ФРОНТЛАЈН.мк во рубриката поезија може да најдете и прочитате врвна светска и наша домашна поезија која ги отвара и најдлабоките пори на скептицизмот што со години се трупа врз нас.
Преку Јесенин,, Рембо, Превер до великаните Тодоровски и Шопов, емоциите на светот се слеваат во една мисла “Нека биде само мир”.
Нека биде мир, за сите – бидејќи нема поубаво од мирна пољана со сино небо, звуци на птици и нежен детски џагор.
Во продолжение ви пренесуваме некои незаборавни стихови во чии здивови главене е мирот како водилка во тешките денови низ историјата.
“На западниот фронт” на Едвардскиот поет, Алфред Ноес, зборува од гледна точка на војниците закопани во гробови обележани со едноставни крстови, барајќи нивната смрт да не биде залудна. Пофалбата на мртвите не беше она што им беше потребно на мртвите, туку мир што го направија живите. Извадок:
Ние, кои лежиме тука, немаме ништо повеќе да се молиме.
На сите твои пофалби сме глуви и слепи.
Можеби никогаш не ќе знаеме дали ќе се предадеш
Нашата надеж, да ја направиме земјата подобра за човештвото не умира.
Маја Ангелоу , во својата песна “Рок извика денес” повикува на природни слики за да го прикаже човечкиот живот во подолг временски период, ги содржи овие редови експлицитно осудувајќи ја војната и повикувајќи на мир, во гласот на “каменот” кој постоел уште од рано време:
Во Секој од вас граничи земја,
Деликатна и чудно изработена горда,
Сепак, постојано зафатени сте под опсада.Вашите вооружени борби за профит
Оставија огради на отпад
Мојот брег, струи од остатоци на моите гради.Сепак, денес ве пуштам на мојата река,
Ако веќе децата нема да слушнат за војна.Дојдете, облечете се во мир и ќе пеам песни
Творецот ми даде мир само тогаш
А дрвото и каменот беа едно.
Бенгалскиот поет, Рабиндринат Тагоре, ја напишал “Мир, моето срце” како дел од неговиот циклус “Градинарот”. Во ова, тој користи “мир” во смисла да најде мир во пресрет на претстојната смрт.
Мир, моето срце, нека дојде време
разделбата да биде слатка.
Нека не биде смрт, туку мир.
Нека љубовта се топи во меморија и болка
во песни.
Оставете лет преку небото
во преклопување на крилјата над
гнездото.
Нека биде последниот допир на рацете
нежен како цвет на ноќта.
Застани, О Прекрасен крај, за
момент, и кажете ги вашите последни зборови
тишина.
Се поклонувам пред тебе и држи ми светилка
за да ви светне на вашиот пат.
И за крај еден стих од македонскиот поет Дарко Лешоски, кој го напиша на денот кога започна Руската инвазија на Украина
Да ни го водеа светот мајки, немаше толку лесно да се гине.
View this post on Instagram
Владанка Крстевски
