Последната позната локација на „Портретот на Фраулеин Лизер“ од светски познатиот австриски уметник Густав Климт беше во Виена во средината на 1920-тите. Живописната слика со млада жена била наведена дека припаѓа на „Госпоѓа Лизер“ – за која се верува дека всушност била Хенриет Лизер, која била депортирана и убиена од страна на нацистите.
Единствениот преостанат запис од делото е црно-бела фотографија од 1925 година, околу времето кога била последен пат изложена, која се чувала во архивата на австриската национална библиотека.
Сега, речиси 100 години подоцна, оваа слика на еден од најпознатите светски модернисти уметници е изложена и на продажба. Аукциската куќа го нарече настанот сензационално откритие.
„Повторното откривање на овој портрет, еден од најубавите во последниот креативен период на Климт, е сензација“, се вели во соопштението на австриската аукциска куќа im Kinsky.
„Слика со таква реткост, уметничко значење и вредност не беше достапна на уметничкиот пазар во Централна Европа со децении“, се додава. Сликата ќе биде претставена на меѓународно ниво, вклучително и во Швајцарија, Германија, Британија и Хонг Конг, пред да излезе на аукција на 24 април.
Портретот може да достигне цена помеѓу 30 и 50 милиони евра (32,5 милиони и 54,4 милиони долари) на аукција.
Други дела на Климт, кој е најпознат по неговата слика „Бакнеж“, се продадени за милиони долари.
Семејството Лизер „припаѓаше во кругот на богатото виенско општество од високата класа од каде што Климт ги наоѓаше своите покровители и клиенти“, вели аукциската куќа.
Не е јасно кој член на семејството Лизер е прикажан во делото: Според каталозите на делата на Климт, Адолф Лизер – еден од двајцата браќа кои биле „меѓу водечките индустријалци на австроунгарската монархија“ – нарачал слика за неговата 18 -годишната ќерка Маргарет Констанца.
Но, некои извештаи сугерираат дека Хенриет Амали Лизер-Ландау, која беше мажена за братот на Адолф, Јустус, до 1905 година, можеби му нарачала на Климт да наслика една од нејзините ќерки, рече аукциската куќа.
Субјектот – која и да е – го посетила студиото на уметникот девет пати во април и мај 1917 година, соопшти аукциската куќа. Мали делови од сликата останале недовршени до времето на смртта на Климт во почетокот на 1918 година, кога делото му било дадено на семејството Лизер.
„Интензивните бои на сликата и поместувањето кон лабави, отворени потези со четка го покажуваат Климт во екот на неговиот доцен период“, рече куќата.
Ернст Плоил, управен директор во im Kinsky, во петокот преку е-пошта изјави дека сликата била повторно откриена во 2022 година, кога сопственикот се упатил во аукциската куќа. Делото било купено од роднина во 1960-тите и поминало низ семејството додека не дошло во сопственост на сегашниот сопственик, додаде тој.
Плоил рече дека фирмата „ја проверила [историјата] и потеклото на сликата на сите можни начини во Австрија“ и „не нашла докази дека сликата некогаш била извезена од Австрија, конфискувана или украдена“ за време на нацистичката ера.
Подеднакво, сепак, тој рече дека аукциската куќа нема доказ дека сликата не била украдена – и така постигнала договор со сегашниот сопственик и потомците на семејството Лизер. Тој додаде дека договорот се заснова на принципите на Вашингтон, низа насоки за идентификување и реставрирање на уметничките дела конфискувани од нацистите на нивните вистински сопственици.
Подготви: Марта Пешевска
Извор: Вашингтон Пост
