Од декември, астрономите внимателно проучуваат дали астероид со големина помеѓу 40 и 90 метри ќе удри на Земјата за нешто помалку од осум години. И шансите, генерално, се чини дека се зголемуваат, пишува Њујорк пост.
На 29 јануари, шансите овој астероид (именуван 2024 YR4) да удри во нашата планета на 22 декември 2032 година, беа 1,3 проценти. Потоа тие се зголемија на 1,7 отсто на 1 февруари, пред да паднат следниот ден на 1,4 отсто. Потоа, во четвртокот, тие скокнаа на 2,3 отсто, пред малку да се симнат на 2,2 отсто во петокот.
За многумина, ова е вознемирувачко. Но, она што изгледа страшно е, всушност, типично кога станува збор за новооткриените астероиди блиску до Земјата.
„Точно е дека веројатноста за удар неодамна се удвои, но тоа не значи дека ќе продолжи да го прави тоа“, рече Давиде Фарнокија, инженер за навигација во Центарот за проучување на објекти блиску до Земјата во Лабораторијата за млазен погон на НАСА во Калифорнија, кој е вклучен во надгледувањето на програмите што ги прават овие орбитални калкулации.
– Она што е важно е дека веројатноста е многу мала и дека најверојатно ќе падне на нула додека продолжуваме да го набљудуваме 2024 YR4, рече тој.
Астероид 2024 YR4
Астрономите следат неодамна откриен астероид кој има мали шанси да удри во Земјата во 2032 година.
Две клучни организации се вклучени во пресметувањето на овие шанси за влијание. Тоа се Центарот на НАСА во кој работи д-р Фарнокија и Центарот за координација на објекти блиску до Земјата во Италија, кој е дел од Европската вселенска агенција. Овие групи се картографи на просторот блиску до Земјата, кои бараат делови од космичката мапа каде што можат да означат „тука има змејови“ – во овој случај, потенцијално опасни астероиди или комети.
Кога ќе се открие астероид (или комета), двата центри го користат нивниот автоматски софтвер за орбитална динамика (Scout and Sentry за НАСА и Meerkat и Aegis за европскиот центар) за да ги разгледаат достапните набљудувања на објектот.
Кога ќе се исцртаат многуте можни идни орбити на астероидот, некои може да резултираат со удар на Земјата. Но, многу од овие орбити ќе се оддалечат од Земјата, така што веројатноста за удар ќе биде мала. Како астероидот да има широк рефлектор што зрачи пред него. Земјата првично е фатена во зракот, но и голем дел од просторот околу неа. Потоа, следат повеќе набљудувања. Вниманието на можните орбити се намалува. Исклучително ги нема. Но, Земјата сè уште е во центарот на вниманието и сега зазема пропорционално повеќе простор.
„Земјата сега покрива поголем дел од неизвесноста, и затоа веројатноста за удар е зголемена“, рече д-р Фарнокија.
Ова може да се случи некое време додека продолжуваат набљудувањата. „Затоа се зголемува веројатноста за удар“, рече Хуан Луис Кано, воздухопловниот инженер од Центарот за координација на објекти блиску до Земјата. „Малку по малку, расте“. И објаснува што се случува со шансите за 2024 YR4.
„Понекогаш, како што е случај за 2024 YR4, шансите може да варираат малку. Ова е затоа што квалитетот на некои набљудувања може да биде подобар или полош од другите, што може малку да го помести кластерот на очекуваните орбити. Сето ова е очекувано“, рече д-р Фарнокија.
Вообичаено, дополнителните набљудувања значително ја намалуваат орбиталната несигурност, а Земјата испаѓа од таа траекторија – намалувајќи ги шансите за удар на нула. Човештвото ќе треба да види дали истиот исход го чека и 2024 YR4.
Телескопите ќе можат да го набљудуваат 2024 YR4 до април, а потоа ќе биде премногу далеку и скриен се до 2028 година, рече г-дин Кано.
Сепак, 2024 YR4 се сфаќа сериозно од НАСА и ЕСА. „Иако веројатноста за удар е мала, таа е поголема отколку што обично наоѓаме за другите астероиди“, рече д-р Фарнокија.
Доколку овој астероид би удрил во Земјата, би ослободил деструктивна сила слична на нуклеарна бомба. Сегашната неизвесност околу неговата идна орбита се протега на можни локации на удар, кои вклучуваат мешавина од ненаселени, ретко населени и густо населени области: источниот Тихи Океан, северна Јужна Америка, Атлантскиот Океан, делови од Африка, Арапското Море и Јужна Азија.
2024 YR4 веројатно нема да удри на Земјата. Но, „не можеме да избереме кога ќе биде следниот значаен удар на астероид“, рече д-р Фарнокија. „Едноставно не сакаме да ризикуваме и затоа ќе продолжиме да го следиме 2024 YR4“.
Во секој случај, време е Земјата да организира одбрана против астероиди.
Подготви: Ј. Ѓ.
