На 8 мај 2025 година, светот ќе ја одбележи 80-годишнината од победата над нацизмот и крајот на Втората светска војна во Европа. Овој датум има особено значење за Украина, која претрпе огромни човечки и материјални загуби за време на војната, а нејзиниот народ даде значаен придонес во победата над Хитлер.
Украина беше еден од главните театри на воени дејствија за време на Втората светска војна. Фронтот двапати ја премина нејзината територија, што резултираше со огромни загуби.
Повеќе од 8 милиони Украинци загинаа во војната – 5 милиони цивили и 3 милиони војници. Шест милиони Украинци се бореа во редовите на Црвената армија, стотици илјади во вооружените формации на антихитлеровската коалиција: Полска, САД, Канада, Франција, како и во партизански и подземни движења на отпорот.
Секоја украинска фамилија ја чува меморијата за таа војна, па обидите на Русија да ја искриви историјата, да го минимизира придонесот на Украина или да тврди за своето „исклучиво“ право на победа, предизвикуваат голем револт.
Светот не смее да заборави дека Втората светска војна започна поради заговорот на два тоталитарни режими – нацистичкиот (Третиот Рајх) и сталинистичкиот (Сојуз на Советските Социјалистички Републики). Пактот Молотов-Рибентроп од 23 август 1939 година беше основа за војната, а веќе на 22 септември во Брест се одржа заедничка парада на нацистичките и советските војски – тогашни сојузници.
Она што за Западна Европа значеше ослободување, за Украина и другите земји од Централна Европа претставуваше ново поробување. Еден тоталитаризам – нацистичкиот – беше заменет со друг – комунистичкиот.
Ниту една држава нема монопол врз победата над нацизмот. Тоа беше заеднички подвиг на десетици земји и стотици народи. Затоа, обидите на Кремљ да го искористи моралниот капитал на таа победа за оправдување на современата агресија се особено цинични.
Денешниот руски режим намерно ја претвори „големата победа“ во идеолошко оружје. Наративите на Кремљ станаа основа на современата пропаганда, која се обидува да ја претстави војната против Украина како „продолжение на борбата против нацизмот“.
Масовната пропагандна кампања на Кремљ по повод 80-годишнината од победата има три главни цели:
- демонстрација на поддршка – Путин се обидува да вклучи странски политичари и воени единици во учество на „парадата на победата“, за да создаде илузија на дипломатска легитимност;
- мобилизација за војна – кремљовскиот режим подготвува нови бранови мобилизација за продолжување на воената агресија против Украина, и покрај дневните загуби од над илјада војници;
- зајакнување на личната власт – во услови на економска криза, сиромаштија и корупција во РФ, „парадата на победата на 9 мај“ е единственото што остана за поддршка на авторитетот на Путин.
На 9 мај 2025 година, руските војници ќе маршираат по Црвениот плоштад – меѓу нив, веројатно, ќе бидат и оние кои ги убиваа цивилите во Буча, Ирпин, Изјум и Мариупол. Тоа не се победници над нацизмот – тоа се извршители на нови злосторства.
Местото на Путин не е на парадата, туку на обвинителната клупа за злосторства на агресија против Украина.
Украина ги повикува партнерите ширум светот да не учествуваат во фарсата на кремљовската „голема парада“, туку да ја поддржат вистината, сеќавањето и правдата.
Достојното одбележување на 80-годишнината од победата над нацизмот не е парада. Тоа е заедничко сеќавање, почит кон милионите загинати и решеност да не се дозволи повторување на трагедиите од минатото.
На 8 мај, Украина заедно со цивилизираниот свет ќе ја оддаде почит на сите загинати, одбележувајќи го Денот на сеќавање и помирување, сеќавајќи се на сите херои – Украинци и претставници на други нации – кои се бореа против нацизмот.
И, истовремено, Украина продолжува да се бори против новото зло – рускиот империјализам и тероризмот, кои донесоа нова војна, геноцид и нуклеарна закана во Европа.
Украина смета на солидарноста на партнерите во овие денови – нови пакети на воена помош, нови санкции против државата-терорист РФ, поддршка за меѓународната правда. Само заедно ќе биде можно да се победи злото – исто како во 1945 година.
Амбасада на Украина