Македонија бележи пад од шест позиции на Светскиот индекс за слобода на медиумите за 2024 година, објавен од организацијата „Репортери без граници“ (RSF), и сега се наоѓа на 42 место. Здружението на новинари на Македонија (ЗНМ) го оцени извештајот како реален и балансиран приказ на состојбите во медиумскиот сектор, кој јасно ги посочува постојните предизвици и потребата од суштински реформи.
Според извештајот, македонското национално законодавство и натаму не е целосно усогласено со европските стандарди, а злоупотребата на т.н. SLAPP тужби останува средство за притисок врз критичките медиуми и новинарите.
Иако извештајот забележува позитивен чекор со назначување контакт точки во Јавното обвинителство и МВР за напади врз новинари, продолжуваат случаите на заплашувања, притисоци и физички напади, особено кон новинари кои известуваат за корупција и злоупотреба на моќ.
„Репортери без граници“ нотираат и дека негативниот и понижувачки однос на одредени носители на јавни функции кон новинарите создава атмосфера на недоверба и недостоинство, што дополнително ја влошува безбедноста на медиумските работници.
Во економски аспект, финансирањето на медиумите е оценето како ограничено и нетранспарентно, со што редакциите се изложени на економски влијанија.
Извештајот особено го потенцира контекстот на изборната 2024 година, во која политичката поларизација придонела за засилен партиски дискурс во јавната комуникација и медиумите.
ЗНМ оценува дека овие наоди претставуваат сериозен сигнал до институциите и бара итни и координирани реформи. Како клучни приоритети ги наведуваат:
-
Усогласување на националното законодавство со Европскиот акт за слобода на медиумите (EMFA),
-
Формирање фонд за поддршка на медиумскиот плурализам,
-
Ефикасно решавање на сите случаи на закани и напади врз новинари,
-
Воведување правни заштити против злоупотреба на SLAPP-тужби,
-
И промовирање култура на почит и транспарентна комуникација меѓу политичарите и медиумите.
Од ЗНМ потенцираат дека остануваат посветени на поддршка на сите иницијативи кои ќе ја унапредат слободата на изразување, ќе ги подобрат условите за работа на новинарите и ќе ја зајакнат довербата на јавноста во медиумите.
Поврзано:
„Репортери без граници“: Слободата на медиумите низ целиот свет во 2025 година е на најниско ниво
