Неколку членки на НАТО испраќаат војници, артилерија и системи за воздушна одбрана за да го обезбедат својот источен дел по она што Полска го нарече невиден упад на руски беспилотни летала во нејзиниот воздушен простор, пренесува Би-би-си.
Во раните утрински часови во среда, три руски беспилотни летала беа соборени откако влегоа во полскиот воздушен простор. Други беспилотни летала се урнаа на земја и подоцна беа пронајдени низ источна Полска.
Полска побара седница на Советот за безбедност на ОН за инцидентот, која ќе се одржи во петок во 19:00 часот по Гринич.
Како одговор на упадот на беспилотните летала, Холандија и Чешка изјавија дека ќе испратат одбрана во Полска, додека Литванија ќе добие германска бригада и поголемо предупредување за руски напади врз Украина што би можеле да ја преминат.
Германија, исто така, изјави дека ќе „го интензивира својот ангажман по источната граница на НАТО“ и ќе го прошири воздушното набљудување над Полска.
Подоцна, францускиот претседател Емануел Макрон објави дека земјата ќе испрати три борбени авиони Рафал за да помогне во заштитата на воздушниот простор на Полска.
„Нема да попуштиме пред растечкото заплашување од Русија“, рече Макрон.
Американскиот претседател Доналд Трамп, кој безуспешно се обидува да посредува во запирање на војната во Украина, во четвртокот им изјави на новинарите дека наводниот упад можеби се случил по „грешка“.
„Не сум задоволен од ништо што има врска со целата ситуација, но се надевам дека тоа ќе заврши“, рече Трамп.
Обраќајќи се пред парламентот во четвртокот, полскиот министер за одбрана Владислав Косињак-Камиш ги наведе понудите за поддршка од партнерите на Полска, велејќи дека Холанѓаните ќе распоредат системи за воздушна одбрана, артилерија и 300 војници, додека Чешка ќе испрати хеликоптери и 100 војници.
Тој, исто така, рече дека Французите и Британците би можеле да распоредат авиони за да го обезбедат источниот крило на НАТО.
„Полска постојано слушала зборови на солидарност и празни гестови низ целата своја историја“, рече Косињак-Камиш. „Денес имаме конкретни декларации“.
Иако руски беспилотни летала и ракети веќе влегле во некои земји-членки на НАТО, ова беше најсериозниот инцидент од ваков вид откако Москва ја започна својата целосна инвазија на Украина во февруари 2022 година.
Кремљ изјави дека нема понатамошни коментари за тврдењата дека Русија намерно се обидела да разгори тензии во Полска.
Сепак, многу полски и европски лидери веруваат дека упадот бил намерен.
„Оваа руска провокација… не е ништо повеќе од обид да се тестираат нашите способности“, рече полскиот претседател Карол Навроцки, повторувајќи ги коментарите на неговите германски и француски колеги.
Сепак, мислењата на експертите се поделени околу тоа дали Москва имала намера да ги лансира беспилотните летала во Полска.
Во четврток, врховниот воен командант на НАТО, Алексус Гринкевич, призна дека сè уште не е познато дали чинот бил намерен и рече дека дури и точниот број на беспилотни летала што го преминале полскиот воздушен простор сè уште треба да се утврди.
Но, соочени со растечката нервоза од земјите што граничат со Русија, ниту НАТО ниту Полска не ризикуваат.
Варшава ќе постави ограничувања за беспилотни летала и мал воздушен сообраќај по должината на своите источни граници со Белорусија и Украина, а Латвија објави дека нејзиниот источен воздушен простор ќе биде затворен една недела.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски понуди да им обезбеди насоки и обука на западните воени претставници за тоа како да се одбранат од руските воздушни напади, како што прават украинските одбранбени сили речиси секоја ноќ.
Зеленски, исто така, повика на заеднички систем за воздушна одбрана што ќе дејствува како воздушен штит над Европа како одговор на „дрското“ однесување на Русија.
На вознемиреноста што се чувствува во некои делови од источна Европа се додаваат големите заеднички воени вежби меѓу Белорусија и Русија, наречени „Запад 2025“, кои треба да започнат во петок.
Полска треба да ја затвори својата граница во четврток во 00:00 часот по локално време (22:00 часот по британско време) „од причини за национална безбедност… во врска со маневрите „Запад“, кои ги нарече „многу агресивни“.
Русија ги повика полските власти повторно да ја отворат својата граница со Белорусија, предупредувајќи дека нејзиното затворање „ќе предизвика сериозна штета“ на бизнисите и слободата на движење.
„Апелираме до Варшава да размисли за последиците од ваквите деструктивни чекори и да ја преиспита одлуката што е можно поскоро“, изјави портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова.
Претходните вежби „Запад“ беа организирани неколку месеци пред почетокот на војната во Украина и вклучуваа вкупно околу 200.000 војници.
Овогодинешната вежба ќе биде помала по обем, според шефот на литванската воена разузнавачка служба, Миндаугас Мазонас, и ќе вклучи вкупно до 30.000 војници.
Одговорот на американскиот претседател Доналд Трамп на упадот со беспилотни летала досега е пригушен.
„Што е со Русија што го нарушува воздушниот простор на Полска со беспилотни летала? Еве!“, напиша тој на социјалните мрежи во среда без да образложува понатаму.
Полскиот претседател Навроцки рече дека тој и неговиот американски колега разговарале како „дел од серија консултации“ со сојузниците и рече дека разговорите „го потврдиле нашето единство“.
Д. Мишев / Цивил Медиа
