Европа ризикува да го избере милитаризмот пред социјалната и еколошката безбедност, предупредуваат економистите, бидејќи шефот на НАТО изјави дека сите 32 членки се согласиле да ги зголемат трошоците за оружје, се наведува во статија на британскиот Гардијан.
Анализите изготвени во пресрет на самитот на НАТО што започнува денеска, предупредуваат на опортунитетниот трошок што би го претставувале повисоките воени трошоци за програмите за ублажување на климатските промени и социјалните програми на континентот, кои постојано се недоволно финансирани.
Водечката членка на алијансата, САД, и нејзиниот холандски генерален секретар, Марк Руте, очекуваат членовите да се согласат со предлозите за драматично зголемување на целите за трошоци за одбрана од 2% на 5% од БДП.
Според Гардијан, критичарите велат дека фокусот на воените трошоци, кој доаѓа покрај големите зголемувања од страна на европските земји во последните неколку години, ги занемарува ризиците за безбедноста што ги претставуваат еколошкиот колапс и општественото распаѓање.
„Дебатата за јавните финансии во Европа никогаш не била за тоа што можеме да си дозволиме, туку што владите избираат да дадат приоритет“, рече Себастијан Манг, виш службеник за политика во Фондацијата Нова економија (NEF).
„Откако веќе се обврзаа на повисоки буџети за одбрана, плановите за зголемување на трошоците уште повеќе го откриваат двојниот стандард што се применува за инвестиции во климата, домувањето и грижата.
„Ако можат да се мобилизираат вонредни суми за војската, со многу пониски економски приноси и многу пониски социјални бенефиции, тогаш одбивањето да се финансира праведна транзиција и посилни јавни услуги е јасно политичко, а не економско.“
Според предлозите на НАТО, членовите би ги зголемиле трошоците на 3,5% од БДП за „цврста одбрана“, како што се тенкови, бомби и друга воена опрема, додека дополнителни 1,5% би се посветиле на поширока безбедност, вклучувајќи ги сајбер заканите и воената мобилност.
Анализата на NEF покажа дека целта од 5% од БДП ќе бара само од членките на ЕУ во НАТО да ги зголемат трошоците за 613 милијарди евра годишно – сума значително поголема од годишниот дефицит во исполнувањето на зелените и социјалните цели на блокот, проценета на 375 до 526 милијарди евра.
Дури и за да се исполни само целта од 3,5%, членките на ЕУ и НАТО колективно би требало да најдат дополнителни 360 милијарди евра секоја година за воени трошоци, пишува Гардијан.
Оправдувајќи го зголемувањето, Доналд Трамп и други гласови во САД постојано се жалеа дека европските сојузници премногу се потпираат на американската воена поддршка, додека Руте предупреди на „значајна и директна закана“ од Русија. Но, NEF рече дека тоа нема смисла, ниту во однос на економијата ниту во однос на безбедноста.
Велика Британија во понеделник се обврза да ја зголеми својата цел од 3% од БДП потрошени за одбрана на 5% до 2035 година, по неколку недели дипломатски притисок. Тинк-тенкот „Комон Велт“ откри дека зголемувањето на воените трошоци на 3,5% од БДП би ја чинело Велика Британија дополнителни 32 милијарди фунти годишно.
Д. Т. / Цивил Медиа
