Се чини дека имаше многу малку за славење во текот на минатата година. Пред само 12 месеци, поимот Ковид-19 дури и да не постоеше, но болеста сега однесе животи на повеќе од 1,8 милиони луѓе ширум светот. Еве некои убави настани со кои ја заклучуваме 2020-та година, со надеж дека ќе го заборавиме сето лошо.
Светот се разбуди со движењето „Црните животи се важни“ (Black lives matter)
Милиони луѓе учествуваа во анти-расистичките протести по трагичната смрт на Џорџ Флојд во САД. На 25 мај, 46-годишниот Флојд беше убиен откако полицаец при апсење го задржа притискајќи го со коленото на вратот додека тој викаше „Не можам да дишам“. Неговото убиство предизвика низа протести за поддршка на движењето „Црните животи се важни“ (BLM), кои се проширија од Минеаполис, каде се случи инцидентот, во земјите низ целиот свет. Вклучениот полицаец беше обвинет за убиство од втор степен, откако видеото од инцидентот кружеше на Интернет. По притисокот од демонстрантите, други тројца офицери беа обвинети во врска со смртта на Флојд. Како што се ширеше движењето, се отвораа разговори околу полициската бруталност, се засилуваа афроамериканските гласови и институциите беа принудени да размислуваат за нивното расистичко минато.
Изборите во САД ја имаа најголемата излезност во последните неколку децении
Одзивот на гласачите на изборите во САД годинава го достигна највисокиот процент во последните неколку децении. На претседателските избори во 2020 година излегоа најмногу гласачи од 1900 година, а Доналд Трамп и Џо Бајден добија повеќе од 74 милиони гласови – надминувајќи го претходниот рекорд на Барак Обама од 69,5 милиони. Повеќе од 81 милиони гласови беа дадени за Бајден, кој победи на изборите на крајот по неколку дена пребројување на гласачките ливчиња.
Северна Ирска ги прослави првите церемонии на истополови бракови
Северна Ирска легализира истополови бракови во јануари оваа година. Двојката од Белфаст, Робин Едвардс-Пиплс и Шарни Едвардс-Пиплс, станаа првата истополова двојка што легално се венчала со граѓанска церемонија на 11 февруари. Крис МекНахтен и Џон Свон се венчаа во Ко Антрим на церемонија, чиј чин беше крунисан од верски свештеник во заедницата Харбор Фејт, која се опишува себеси како дом на прогресивното христијанство. Истополовите парови, исто така, сега имаат право да го трансформираат своето граѓанско партнерство во брак. Активистите ги прославија неодамнешните промени како последна фаза во постигнувањето на целосна еднаквост во бракот.
Научниците создадоа вакцина против коронавирус
Помалку од една година откако првиот случај на коронавирус беше потврден во Велика Британија, 90-годишната Маргарет Кинан влезе во историјата како прва личност во светот што доби вакцина Covid-19 надвор од клиничко испитување. NHS ја започна својата програма за масовна вакцинација низ Велика Британија на 8 декември, со стотици илјади дози кои беа администрирани во првите три недели. Научниците го поздравија одобрувањето на вакцината Фајзер / Бионтек како „огромна одредница во глобалните напори за справување со оваа пандемија“ и очекуваат повеќе вакцини да бидат одобрени во наредните месеци. Процесот на развивање на вакцините обично трае со години, но временскиот распоред за развој и одобрување на вакцината против Ковид беше забрзан поради брзото ширење на вирусот низ целиот свет.
Животната средина блесна поради светскиот локдаун
Глобалните емисии на јаглерод од употреба на фосилни горива паднаа за рекордна количина во 2020 година како резултат на заклучувањата на Ковид-19 ширум светот. Велика Британија го забележа еден од најголемите падови на емисиите од 13 проценти поради големи намалувања на транспортот, според истражувачите. Во светски рамки, емисиите на јаглерод од горење јаглен, гас и нафта за електрична енергија и транспорт, од производство на цемент и од индустриски процеси паднаа за рекордни 2,4 милијарди тони, што е пад од седум проценти на нивоата во 2019 година. По првото заклучување во Велика Британија, во некои градови се забележува пад на нивото на азот диоксид до 60 проценти во споредба со претходната година. Животната средина има корист од промените и на други начини. Во Италија, водата во каналите во Венеција стана појасна, додека во Бенгалскиот залив, морските желки започнаа да положуваат јајца на плажите што некогаш ги избегнуваа поради толпата луѓе.
Данокот на тампони беше укинат во Велика Британија
Во буџетот за оваа година, канцеларката Риши Сунак објави дека владата ќе го прекине данокот на тампони и ќе го укине ДДВ-то за санитарните производи на жените од 2021 година. Законите на ЕУ досега спречуваа земјите-членки да ја намалат стапката под пет проценти, што значи дека тампоните и влошките се третираат како луксузни предмети, а не како најважни. Ова ќе се промени на крајот на периодот на транзиција на Брегзит на 1 јануари кога владата планира да воведе нула стапка. Данокот е критикуван за придонес кон „периодната сиромаштија“, каде санитарните производи се исфрлени од дофат заради нивната цена. Министерството за финансии проценува дека овој потег ќе и заштеди на просечната жена скоро 40 фунти во текот на нејзиниот живот, со намалување на 7 пени за пакување од 20 тампони и 5 пени за 12 влошки.
Повеќе геј мажи добија шанса да даруваат крв
Правилата за дарување крв што спречуваа некои геј и бисексуални мажи да даруваат беа изменети оваа година. Според претходните правила, сите мажи кои имаат сексуални односи со мажи (МСМ) мораа да апстинираат од секс три месеци за да дадат крв во Англија. Но, од следното лето, ќе можат да даваат крв без да чекаат. Секој што има ист сексуален партнер подолго од три месеци ќе има право да донира ако нема познато изложување на сексуално пренослива инфекција (СПИ) или ако имало употреба на анти-ХИВ лекови PreP или PEP. Исто така, ќе се направат промени во прашалникот за здравствена проверка на донаторите, воведувајќи нови одложувања засновани врз однесување за да се проценат потенцијалните донатори од високо ризично сексуално однесување, како што се повеќе партнери или учество во „хемсекс“. Во 2011 година беше укината доживотната забрана за хомосексуалци и бисексуалци кои даруваа крв и беше намалена на услов за апстиненција од секс од една година. Во 2017 година, тој беше намален на тримесечно барање.
Абортусот е легализиран во Аргентина
Само пред два дена, Аргентина го донесе законот за легализирање на абортусот во победа на движењето на жените, кое со децении се бори за правото. Абортусот ќе биде легализиран до 14-та недела од бременоста, а исто така ќе биде легален после тоа време во случаи на силување или опасност по животот на мајката.
Африка ја искорена дивата детска парализа
По четири години без случај, Светската здравствена организација Африка ја прогласи за слободна од дива детска парализа. Полиомиелитис е најчеста кај деца под пет години и може да предизвика парализа. Здравствените власти сметаат дека декларацијата е ретка светлина на добри вести во Африка среде пандемијата на коронавируси, епидемија на ебола во западен Конго, најтешка епидемија на морбили во светот во Конго и постојани смртоносни предизвици за маларија, ХИВ и туберкулоза. Сепак, веста не значи дека Африка е целосно без полиомиелитис. Остануваат случаи на таканаречената вакцинарна детска парализа, која е редок мутиран облик на ослабен, но жив вирус, содржан во оралната вакцина против детска парализа.
Ова беше навистина одлична година за истражување на вселената
Животот на Земјата остави многу посакувања, но работите гледаа нагоре во вселената. Во 2020 година, НАСА го лансираше својот најнапреден ровер досега на Марс и слета вселенско летало на астероид. И, за прв пат од пензионирањето на Спејс-шатлот во 2011 година, ракетата Спејс Икс испрати американски астронаути до Меѓународната вселенска станица.
Светот стана посолидарен за оние кои немаат многу
Кога панемијата на коронавирусот стигна до бреговите на Америка и нагло стана јасно дека ќе бидат потребни сериозни мерки за нејзино решавање, многумина кои претходно беа во добра финансиска состојба одеднаш излегоа во пресрет. Беа прекинати часовите, беа воспоставени отпуштања, малите бизниси и ресторани беа принудени да затворат и, подоцна, да инсталираат бариери од плексиглас, да ги намалат капацитетите во нивните објекти и да инвестираат во енергични процедури за дезинфекција со цел повторно да се отворат. Но, оние кои страдаат од финансиски тешкотии низ светот не останаа сами. Помошта доаѓаше од повеќе страни – пријатели, семејства, добротворни организации, цркви и владини агенции. Со оглед на драматично зголемениот број на семејства кои имаат потреба, банките за храна се спротивставија на предизвикот, зголемувајќи ја дистрибуцијата благодарение на дарежливите донации од бизниси, цркви и поединци, како и дополнителни волонтери желни да помогнат.