Со изборот на Џо Бајден за следен претседател на САД, трансатлантските односи треба да влезат во нова ера. Што реално може да очекува ЕУ од претседателството на Бајден? Многу, навистина. Во најмала рака поголема цивилизираност, и предвидливост во светот на растечка несигурност. Сето повеќе од ова, во крајна линија, ќе зависи од Европа. Веќе не може да очекуваме дека САД ќе дејствуваат како машини за да ни ги излечат сопствените проблеми.
Листата на желби од ЕУ, околу владеењето на Џо Бајден е една од подолгите… Трансатлантските односи не се однесуваат само на НАТО, туку и на економијата. Комбинираната големина на економиите на САД и ЕУ ја обликуваат глобалната економија. Затоа, првото нешто што на ЕУ и треба од САД е повторно да го активира глобалниот систем од неговата „притаена парализа“. Подеднакво важно е САД да ја повлечат тенко маскираната закана на претседателот Трамп од јули 2018-та година за да ги извлечат Соединетите држави од НАТО, камен темелникот на европската одбрана, и целосно да се вклучат. Понатаму, ЕУ би сакала да види поголема американска вклученост на нејзината источна граница и регионот МЕНА.
Приоритетите на Бајден се да го обедини неговото, сега, политички поларизирано општество со намалување на социјалните и расните поделби во Америка, да ја врати довербата на неговите луѓе во демократските институции, да се справи со штетниот напредок на пандемијата и да се обнови американската економија. Во исто време, тој ќе посака да го врати мултилатерализмот, да продолжи да ги издржува предизвиците поставени од немилосрдниот подем на Кина и да се спротивстави на руските провокации. Бајден, исто така, ќе се обиде да ја реши загатката за наоѓање средство против големите климатски промени, ќе се залага за енергетска безбедност и економски раст, како и проширување на меѓународната трговија.
Она што ЕУ, Велика Британија и НАТО го добиваат од Бајден, е големата запознаеност во последните 47 години. Надворешната политика е во неговата крв. Тој разбира како работи дипломатијата, знае дека безбедноста и економскиот раст полесно се постигнуваат преку меѓународна соработка. Неговите долг стаж во Комитетот за надворешни работи на Сенатот, како претседател на групата за набљудувачи на НАТО и на неговиот под-комитет за европски прашања, неговото спротивставување на политиката на претседателот Реган кон Апартхејд во Јужна Африка, неговата поддршка за хуманитарна интервенција во Балканските војни од раните 1990-ти и неговото време како потпретседател на претседателот Обама откриваат дека тој е либерал, традиционалист и институционалист, кој ќе работи заедно со другите демократии.
Тој нема да упати навреди кон неговите сојузници во НАТО или да ги опише како „деликвенти“, а НАТО како „застарена“ институција. Тој верува во вредностите на Западот. Тој ја сфаќа важноста на европската интеграција и нема да изврши деструктивни напади врз Европската унија, која тој ја оценува како „неопходен партнер од прва помош“. Тој нема да ја користи Велика Британија за да и наштети на ЕУ.
Тој има голема почит кон мултилатерализмот, меѓународните институции и владеењето на правото. Бајден тешко дека некогаш ќе ги употреби зборовите „Прво Америка“.
Сумирајќи, изборот на Џо Бајден за 46-ти претседател на Соединетите држави става крај на ерата на Трамп заснована на „фактите за алтернативи“ и популизам. Наследството на Доналд Трамп е зголемена глобална несигурност, поделба и недоверба, и го направи светот поопасно место. Веста за конечната победа на дуото Бајден-Харис дојде како олеснување за Брисел, главните градови на ЕУ и веројатно, дури и во Лондон, кој е во брегзит.
Многумина во Европа се грижат за новата златна ера во трансатлантските односи. Но, реалноста е дека иако трансатлантската соработка ќе биде обновена, ова сепак ќе биде тешко време и некои оптоварувања во трансатлантските односи може дури и да растат. Тоа е затоа што системските слабости на ЕУ и многуте притисоци за кратко време ја намалија способноста на ЕУ да усвои политика на смирување кон сите закани и да чека исчезнување на Трамп и на Ковид-19. За Бајден, ЕУ е природен сојузник, но тој има потреба од ЕУ да биде силен меѓународен актер. Му треба да биде сигурен сојузник кој не дава само усна поддршка на НАТО. Бајден посакува таква Европа што ќе може да ја повлече својата тежина во одбраната и безбедноста, така што ќе го надополни НАТО, и нема да замижува пред Русија, заради нејзините енергетски потреби.
Бајден ќе сака да види ЕУ што ќе се откаже од смирување и ќе се спротивстави на агресивниот ревизионизам на Русија, Турција и Иран кои ги дестабилизираат нејзините источни и јужни граници. Тој среќно ќе биде партнер на наменска ЕУ, но нема да дејствува како нејзина гранична стража.
Бајден исто така ќе сака ЕУ да се придружи во спроведувањето поактивна агенда за човековите права и граѓанските слободи во однос на Кина, како и на „проблематичните европски држави“ како Унгарија и Полска. Кина може да ги комплицира односите меѓу САД и ЕУ бидејќи избраниот претседател ќе го покрене, присилно, прашањето за Хонг Конг со претседателот Кси и исто така ќе очекува ЕУ да усвои помалку „благ пристап“ кон кинескиот економски продор на европска територија
Бајден нема да се обиде да ја „направи Америка повторно голема“, но неговата мисија ќе биде да ја задржи Америка одлична. За ЕУ, да ги искористи можностите што произлегуваат од претседателството на Бајден, таа ќе мора да ја среди својата неуредност, да престане да ги игнорира геополитичките вистини, да го прекине посакуваното размислување и сериозно да ги сфати реалностите во кои се крие нејзината одбрана.
Конечно, резултатот од претседателските избори во 2020 година не треба да заврши без да се спомене длабокото и историско значење на изборот на прва жена, и прва жена во боја за избран заменик претседател на САД, Камала Харис.
