Поранешниот премиер Зоран Заев во анализа за списанието „Предизвици“, на тема „отпорноста на демократиите“ пишува дека кога станува збор за неопходноста од создавање и негување резилиентни демократии и општества, Северна Македонија може да биде пример.
-Денес, Северна Македонија е рамноправен дел од најмоќниот сојуз во светот, членка е на НАТО, а ги отвори и преговорите за членство во Европската Унија. Овие две стратешки цели на државата немаше да бидат остварени, или во фаза на остварување, кога е во прашање ЕУ, ако општеството не го исполнеше основниот критериум за членство во овие колективни заедници – соодветното ниво на демократија. А таа, до 2016 година, беше во сериозно опаѓање, со тенденција земјата да заглави во прегратките на тоталитаризмот. Сепак, покажавме дека демократијата може да преовлада и дека е можно да се направи и таква промена. Од „заробена држава“, станавме современ пример којшто сите го
Нарекуваа успешна приказна. Од држава со авторитарни тенденции, со скратена или никаква слобода на изразување и лимитирани медиумски слободи, нашата демократија се консолидираше и унапредуваше, така што окупираното општество го трансформиравме во општествена заедница којашто создава и извезува нови демократски вредности, пишува Заев.
Тој додаде дека откако била реставрирана демократијата и демократските институции, потоа бил започнат процес за ставање крај на повеќегодишните разлики коишто издигнале ѕид којшто ги отежнувал пријателските односи со нашите соседи.
-Со децении претходно режимот од 2006 до 2016 година нив ги игнорираше, бидејќи на авторитарните режими секогаш им одговара да создаваат непријатели за да бидат затворени. Со силен притисок и во коалиција со огромното мнозинство од граѓаните, демократијата преовлада низ демократски избори, низ институциите, ја вративме демократијата таму од каде што беше киднапирана и на светот му дадовме една возобновена демократска Македонија и нов Балкан. Европски. Балкан којшто покажува намери и капацитет да биде: слободен, поврзан, еднакво вреден и еднакво важен дел од напредниот свет. Во времиња на: големи глобални и идеолошки пресврти, радикализации и неизвесност, ние испорачуваме решенија и мир. Пресвртната точка за Северна Македонија и нејзината нова улога во регионот беше Договорот од Преспа, со којшто со Република Грција го решивме тридеценискиот спор. Тој Договор уште еднаш потврди дека само прогресивните, демократски ориентирани политички елити се доволно храбри и имаат силна политичка волја да решаваат и најсложени прашања или недоразбирања. Договорот од Преспа беше движечка сила за нови иницијативи коишто дотогаш не беше можно да се реализираат, оценува Заев.
Според него, денес регионалната соработка и иницијативите како Отворен Балкан се темелите и засилувачите на новите социо-економски перспективи, бидејќи почиваат врз дијалог и меѓусебна поддршка.
-Бидејќи се во суштината на демократијата и либерализмот, односно се директни противници на радикализмот и на авторитарните, самодоволни режими. Токму затоа, иницијативите за соработка и поврзување, како што е Отворен Балкан, имаа, и имаат противници меѓу националистите и автократите. Но, ова е време на борба на умерените со радикалите и колку порано умерените леви и десни лидерства и граѓанства се запознаат, се здружат и сојузат, толку поскоро и полесно ќе си го спасиме Балканот од искрите национализам коишто, на моменти, ја прекриваат дури и Преспа со непријатен чад и мирис. Имаме одговорност да повикуваме на здружено делување, ние умерените левичари и десничари, заедно да се спротивставиме на радикалните центри и тенденции коишто од лево и десно се спојуваат зад нашиот видокруг, користејќи најопасни методи за манипулации, предизвикувајќи конфликт и судир, не нудејќи никакви решенија за напредок, нагласува Заев.