Владејачките популисти во Србија забележаа убедлива победа синоќа на парламентарните избори во земјата, нарушени со извештаи за големи нерегуларности на денот на гласањето.
Вршителот на должноста премиер Ана Брнабиќ рече дека со половина преброени гласачки ливчиња, проекциите на владејачката Српска напредна партија покажаа дека освоила 47 отсто од гласовите.
Ова ќе им донесе околу 130 места во 250-членото собрание.
Главната опозициска група Србија против насилство освои околу 23 отсто, рече Брнабиќ.
Главниот натпревар на парламентарните и локалните избори беше помеѓу српските напредници на претседателот Александар Вучиќ и центристичката коалиција, која се обиде да ги поткопа популистите кои владеат со проблематичната балканска држава од 2012 година.
Опозициската коалиција Србија против насилството се очекуваше да го постави својот најголем предизвик за градскиот совет во Белград, при што аналитичарите велат дека победата на опозицијата во главниот град сериозно ќе го наруши тврдокорното владеење на Вучиќ во земјата.
Вучиќ, сепак, рече дека неговата партија води и во гласањето во главниот град, иако додаде дека постизборните коалициски преговори ќе одредат кој ќе владее во Белград.
„Ова е апсолутна победа што ме прави исклучително среќен“, рече радосниот Вучиќ во седиштето на неговата партија во Белград. Знаеме што постигнавме во претходниот период и колку тежок период претстои.
Главната опозициска група ги оспори изборните проекции на владејачката партија, тврдејќи дека имало местење на гласовите и велејќи дека ќе го оспори пребројувањето на гласовите „со сите демократски средства“.
„Луѓето кои не живеат во Белград беа донесени во автобуси, комбиња и автомобили да гласаат како да се граѓани на Белград“, рече лидерот на опозицијата Мирослав Алексиќ. Тој тврди дека биле издадени 40.000 лични документи за луѓе кои не живеат во главниот град.
„Ќе ги искористиме сите расположиви демократски средства против местење на гласовите во Белград и Србија“, рече тој. „Она што се случи денес не може да биде нешто што можеме да го прифатиме како резултат на демократски и фер избори.
Излезноста еден час пред затворањето на гласачките места беше околу 55%, приближно исто како и на последните избори во 2022 година кога Вучиќ постигна убедлива победа.
Можни босански гласачи
Нерегуларности беа пријавени од набљудувачите на изборите и независните медиуми.
Еден извештај вели дека етнички Срби од соседна Босна се собрале да гласаат во спортска сала во Белград, која не била официјално избирачко место.
Во друг извештај се вели дека тим за набљудување бил нападнат и нивниот автомобил бил удрен со безбол палки во град во северна Србија.
Набљудувачите од независниот Центар за истражување, транспарентност и отчетност изразија „најголема загриженост“ за наводните случаи на организирано префрлање на нелегални гласачи од други земји во Белград, се вели во соопштението на групата.
„Концентрацијата на автобуси, мини комбиња и автомобили беше забележана на неколку места во Белград, кои ги префрлаа гласачите на избирачките места низ градот за да гласаат“, соопшти групата.
CRTA, исто така, пријави случаи на гласачи кои добиваат пари да гласаат за владејачката партија и присуство на неовластени лица на избирачките места.
Властите оспорија дека имало какво било прекршување. Брнабиќ, премиерката, ги нарече обвинувањата „лаги кои имаат за цел да шират паника“.
Руска поддршка за популистите
Неколку десничарски групи, вклучително и проруските партии и социјалистите кои се во сојуз со Вучиќ, се кандидираа за кандидати за парламент и локални совети во околу 60 градови и населени места, како и за регионалните власти во северната провинција Војводина.
Изборите не го вклучија претседателството, но владините власти поддржани од доминантните провладини медиуми ја водеа кампањата како референдум за Вучиќ.
Иако формално не беше на гласачкото ливче, српскиот претседател немилосрдна водеше кампања за СНС, која на гласачкото ливче се појави под името „Александар Вучиќ – Србија не смее да запре!“
Србија против насилството, про-Европската унија блок, вклучува партии кои стоеја зад неколкумесечните улични протести оваа година, предизвикани од две масовни престрелки во мај.
Србија, балканска земја која одржува топли односи со Русија и со претседателот Владимир Путин, е кандидат за членство во Европската унија од 2014 година.
Водачите се соочија со обвинувања за постојано еродирање на демократските слободи и правила во изминатите години.
Аналитичарите рекоа дека Вучиќ се обидува да ја консолидира власта, откако двете престрелки едноподруго предизвикаа повеќемесечни антивладини протести, додека високата инфлација и распространетата корупција го поттикнуваат јавното незадоволство.
Вучиќ, исто така, се соочи со критики за неговото справување со кризата во Косово, поранешна српска покраина која прогласи независност во 2008 година, потег што Белград не го признава.
Извор: Нова ТВ
Подготви: А. В.