Во неодамнешна анкета на YouGov, спроведена со Европскиот универзитетски институт за конференцијата за состојбата на Унијата во 2022 година во Фиренца, истражувањето покажува дека огромно мнозинство од граѓаните на земјите од ЕУ и припишуваат одговорност на Русија за ситуацијата во Украина.
Анализата се базира на репрезентативни примероци во 16 земји од Европската унија плус Обединетото Кралство, со теренска работа спроведена помеѓу 1 и 25 април.
Во Скандинавија, Обединетото Кралство, Полска и Холандија, повеќе од 70% од луѓето ја прават Русија првенствено одговорна. Меѓутоа, во Бугарија и Грција мнозинството веруваат дека или НАТО е одговорен или НАТО и Русија подеднакво. Мнозинството луѓе во Словачка и Унгарија, исто така, не се согласуваат дека војната е претежно одговорност на Русија.
Во Бугарија и Грција, повеќето луѓе ја гледаат ситуацијата во Украина повеќе како вина на НАТО или вина на НАТО и Русија подеднакво
Infogram
Слична слика се појавува кога луѓето директно се прашуваат за односот на Европската унија со Русија. Додека мнозинството луѓе сугерираат дека европските земји треба да инвестираат во одбраната и безбедноста, а не во трговијата и дипломатијата со Русија – став кој значително се зголеми во последните месеци – повеќе луѓе во Бугарија, Грција, Словачка и Унгарија имаат спротивен став. Таму луѓето претпочитаат дипломатија и трговија со Русија, отколку да инвестираат во одбраната.
Кога станува збор за Русија, додека фаворизиран пристап во Европа е да се инвестира повеќе во одбраната и безбедноста, повеќето луѓе во Бугарија и Грција би сакале да се фокусираат на трговијата и дипломатијата.
Овие наоди покажуваат дека европската јавност е повеќе поделена отколку што тековниот дискурс за обединети европски одговори кон војната во Украина би навел да веруваме, се наведува во анализата.
Од истражувањето се добива одговор и за тоа до кој степен и како Европејците во анкетираните земји поддржуваат или се спротивставуваат на голем број иницијативи насочени кон решавање на руската инвазија на Украина. Забележана е огромна поддршка за испраќање хуманитарна помош во Украина (84%), дозволувајќи им на бегалците од Украина да влезат во европските земји (80%) и на нивните пазари на труд (71%).
Се чини дека најтешко за Европејците е да замислат испраќање војници да се приклучат на војната заедно со Украина во операција на НАТО (во просек само 31% го поддржуваат ова). Слично на тоа, само малку Европејци се подготвени да прифатат повисоки трошоци за енергија поради санкциите наметнати на Русија (иако сè уште 42% ја поддржуваат).
Низ Европа генерално има голема поддршка за испраќање хуманитарна помош во Украина, помагање на бегалците и испраќање воена помош
Брзото членство на Украина во ЕУ добива поддршка од 49% до 30%, додека мнозинството исто така поддржува испраќање оружје и воена опрема во Украина (58%), но различноста на реакциите е особено висока за оваа последна мерка. Овде повторно, гледаме дека луѓето во Бугарија, Грција, Унгарија и Словачка се претежно многу скептични во врска со испраќањето оружје или воена опрема и исто така силно се противат на испраќање војници во Украина, иако тамошното политичко раководство делумно испрати оружје.
Што ги издвојува овие земји од другите европски вклучени во оваа студија? Некои од овие земји се познати по силните историски врски со Русија делумно поради религиозните врски, делумно поради афинитетите меѓу нивните леви или комунистички партии и Русија.
Постои и скептицизам кон Западот и НАТО, но и конкретен антиамериканизам. Покрај тоа, унгарскиот премиер Орбан вообичаено ја поддржуваше Русија и досега Унгарија не се согласи на какви било санкции за нафта или гас против Русија. Сепак, како што се наведува во анализата, јавноста во овие земји продолжува да протестира против војната и да бара поголема акција од нивните влади, што значи дека војната се појавува како поларизирачко прашање во некои европски општества.
Подготви: Ј. Ѓорѓиоски