Членовите на Европската унија и уште 10 делегации ја повикаа Русија да ја повлече својата војска, опрема, сили и вработените во нуклеарната централа Запорожје и да и ја врати целосната контрола на објектот на Украина.
Тоа е според изјавата на ЕУ во Одборот на гувернери на МААЕ за нуклеарна безбедност, безбедност и заштитни мерки во Украина.
„ЕУ и нејзините земји-членки никогаш нема да го признаат обидот на Русија за нелегално запленување на нуклеарната централа Запорижје. Силно ја повикуваме Русија да ја повлече својата воена опрема и целиот персонал, вклучително и оној од ЗНПП, и да ја врати целосната контрола на нејзиниот вистински сопственик, Украина“, се вели во соопштението.
Кон изјавата се приклучија Северна Македонија, Црна Гора, Албанија, Молдавија, Босна и Херцеговина, Грузија, Исланд, Лихтенштајн, Норвешка и Украина.
Се наведува дека Руската Федерација „не покажала никаков знак за усогласеност со трите резолуции усвоени од Одборот на гувернери на МААЕ во 2022 година, ниту со претходните консензусни резолуции на Генералната конференција на МААЕ во кои се наведува дека „секој вооружен напад и закана против нуклеарната објектите посветени на мирни цели претставува кршење на принципите на Повелбата на ОН, меѓународното право и Статутот на Агенцијата“.
Секој од „седумте незаменливи столбови за обезбедување нуклеарна безбедност и безбедност во вооружен конфликт“, што ги постави генералниот директор на МААЕ минатата година, е компромитиран како резултат на агресијата на Руската Федерација против Украина.
„Се случија многу инциденти речиси промашување. Досега можеше да се избегне нуклеарна несреќа со сите нејзини радиолошки последици, најмногу благодарение на издржливоста и посветеноста на украинскиот оперативен персонал. Руската Федерација мора да престане да врши притисок врз украинскиот персонал. Тие работат во сè помал број и под голем стрес за одржување на безбедноста и безбедноста на ЗНПП“, се вели во соопштението.
Забележано е дека ЕУ целосно ја поддржува работата на МААЕ да и помогне на Украина во одржувањето на нуклеарната безбедност и безбедноста и да ги спроведе заштитните мерки во согласност со заштитните обврски на Украина. Ја нагласуваме важноста од континуираното присуство на МААЕ во сите нуклеарни постројки на Украина.
„Ние, исто така, продолжуваме да ги поддржуваме напорите на генералниот директор на МААЕ за постигнување договор за воспоставување нуклеарна безбедносна и безбедносна заштитна зона околу ЗНПП, со целосно почитување на суверенитетот на Украина“, наведуваат 37-те нации.
Тие потсетуваат дека, од почетокот на војната, ЕУ и обезбеди на Украина речиси 53 милиони евра помош поврзана со нуклеарната безбедност, од кои 5,6 милиони евра се канализирани преку МААЕ. Ова не ја вклучува помошта за нуклеарна безбедност и безбедност што ја обезбедуваат земјите-членки на ЕУ билатерално или преку МААЕ.
Нема да се обезбеди финансирање од ЕУ за проектите на МААЕ од директна корист за Русија или Белорусија, ниту експерти од ЕУ нема да учествуваат на состаноците на МААЕ што се одржуваат во Русија или Белорусија.
„Би го охрабриле Секретаријатот на МААЕ да не поканува руски претставници на високо ниво на настани спонзорирани од МААЕ. Ги охрабруваме сите земји-членки на МААЕ да следат сличен пристап и да ги испитаат нивните соодветни проекти и активности со цел да избегнат стапување во соработка со оние кои грубо го кршат меѓународното право. Агресорот е изолиран од заедницата на земји кои го почитуваат законот и мора да одговара“, се вели во соопштението.
Како што е соопштено, во текот на ноќта во четвртокот, 9 март, Русија изврши масовен ракетен напад врз критичните инфраструктурни објекти низ Украина. Како резултат на ударите, нуклеарната централа Запорожје беше целосно исклучена од енергија. Во моментов, напојувањето е обновено, префрлувајќи се од дизел генератори на електрична енергија од електроенергетскиот систем на Украина.
Подготви: А. Р.
