Една од темите на самитот на НАТО во Вилнус беше стабилноста и безбедноста на Западниот Балкан.
Албанскиот премиер Еди Рама потврди дека американскиот претседател Џозеф Бајден зборувал и за безбедносниот проблем на Западен Балкан за време на неговото обраќање на самитот на НАТО во Вилнус.
„Ме теши фактот што претседателот Бајден ја допре оваа точка во својот говор пред Советот, бидејќи безбедносниот проблем на Западен Балкан денес можеби не е во иста мера како големиот проблем на Украина, но не е толку мал за тој да се третира како неважен“, рече Рама, цитиран од албански медиуми.
Тој посочи дека „тоа што се случува е вознемирувачко“, и дека, како што оцени, особено неодамна, „кога северот на Косово стана жариште и заканата од конфликт станува се поголема“.
„Истовремено, додека постои дијалог меѓу Белград и Приштина, со посредство на ЕУ, постои и трета страна поврзана со создавање на екстремистички групи на северот на Косово“, тврди Рама.
Во заклучоците на Самитот внимание се обрна и на хибридните закани насочени кон стабилностана регионот.
“Ќе продолжиме да го унапредуваме нашиот политички дијалог и практична соработка со цел да ги поддржиме реформите, регионалниот мир и безбедност и да се спротивставиме на малигните влијанија, вклучително и дезинформации, хибридни и сајбер закани, поставени и од државните и од недржавните актери. Регионот бара континуирано внимание и посветеност од Алијансата и меѓународната заедница за да се спротивстави на овие предизвици.” се вели во заклучоците на средбата на шефовите на држави и влади на земјите членки на НАТО.
Македонија кон крајот на минатата и почетокот на оваа година беше изложена на серија дојави за бомби во училиштата што предизвика немир меѓу граѓаните.
МВР изготви Протокол за процена на сериозноста на хибридните заканите, кој вроди со голем резултат, особено во превентивниот дел.
Од кога се воведени новите протоколи за функционирање во услови на дојава за експлозивни направи, со кои се воведе правење проценка на ризик, врз основа на која ќе се постапува, следните два дена имавме по една дојава за бомба, а понатаму веќе немаше. Речиси истовремено, во координација со МОН донесовме серија на краткорочни и средорочни мерки кои не само што ќе ја зајакнат отпорноста и сајбер безбедноста, туку ќе ја интензивираат и заштитата и безбедноста на учениците и наставниот кадар во училиштата. Тие беа работени од експерти за безбедност, по направени компаративни анализи, како и меѓународни искуства на земји кои поминуваат низ исти или слични хибридни закани.” , вели за НОВА, министерот за внатрешни работи Оливер Спасовски.
Во периодот од 26.10.2022 до 02.03.2023 пријави за наводно поставени експлозивни направи се пристигнати од вкупно 76 електронски адреси и, , сите беа лажни,
“Станува збор за различни мотиви од страна на „испраќачите“, поточно анализата на регионалните збиднувања говори за геостратешки и политички мотиви, преку организиран модел, иако постојат и т.н. „имитатори“ чии мотиви не се политички, туку тоа го прават поради лични интереси, наивност, љубопитност, желба за авантура, па влетуваат во овој систем. Не случајно ги споменувам геостратешките и политичките мотиви, имајќи предвид дека добар дел од IP адресите од кои доаѓаа дојавите се од Русија, Белорусија, Украина и др. За овие дијави сѐ уште се во тек истражни постапки, кои со оглед на меѓународниот предзнак, излегуваат од територијата на држава, а со тоа и од нашите директни ингеренции, што ги прави далеку покомплексни и подолготрајни. Но, во овој дел работат Секторот за компјутерски криминал и Секторот за меѓународна полициска соработка, сѐ до целосно идентификување на сите кои на било кој начин биле вмешани или помагале во извршувањето на кривичните дела” , вели Спасовски за НОВА.
Во акцијата на МВР разоткриени се четири извори на овие закани кои доаѓале од Македонија. Поднесени се четири кривични пријави. Во меѓувреме откриен е и кластер на млади лица кои биле вмешани во испраќањето на лажните дојави за бомби во средните и основните училишта во Скопје, при што повеќето се повикани во полициска станица и при извршени службени разговори ги признале делата.
Пишува: Б. Ј.
Извор: НОВА