По тесното бегство од рецесијата кон крајот на 2023 година, економијата на Европската унија влезе во 2024 година со помала енергичност од очекуваното, како што беше потврдено од Европската комисија во најновата зимска економска прогноза.
Новите проекции ја истакнуваат намалената перспектива за раст за годината, која сега се очекува на скромни 0,9% во ЕУ, што е намалување од претходно очекуваните 1,3%, при што прогнозата на еврозоната е слично прилагодена на 0,8% од претходните 1,2%.
Воскреснување на хоризонтот
Комисијата нагласува дека постепеното заживување е на хоризонтот за втората половина на 2024 година, зајакнато со намалените инфлациски притисоци, очекуваното зголемување на реалните плати и силниот пазар на труд што ја стимулира потрошувачката.
Зајакнување се очекува во 2025 година, со предвиден раст од 1,7% во ЕУ, непроменет од есенската прогноза и 1,5% во еврозоната, што е намалување од претходните 1,6%.
Се предвидува дека инфлацијата ќе се намали побрзо од претходно предвиденото. Инфлацијата на хармонизираниот индекс на потрошувачки цени (HICP) во ЕУ ќе се намали побрзо од стрмните 6,3% во 2023 година на 3,0% во 2024 година, дополнително паѓајќи на 2,5% во 2025 година.
Еврозоната го отсликува овој тренд, при што стапките на инфлација се предвидува да се забават од 5,4% во 2023 година на 2,7% во 2024 година и 2,2% во 2025 година. .
Се предвидува дека инвестициите ќе добијат поттик од подобрувањето на условите за кредитирање и тековното вклучување на Обезбедувањето и отпорноста. Се очекува и трговската размена, која минатата година имаше слабо остварување, да се врати на нормално ниво со странските партнери.
Демнат економски ризици
И покрај некои охрабрувачки знаци, Европската комисија останува внимателна на претстојните економски ризици, вклучително и постепено укинување на шемите за енергетска поддршка, одржливи геополитички судири и потенцијални ескалации во блискоисточните конфликти кои влијаат на трговските патишта на Црвеното Море.
Падот на инфлацијата ги поттикнува очекувањата за олабавување на монетарната политика
На почетокот на 2024 година, некои пазарни сегменти пријавија пониски каматни стапки, што сигнализира потенцијална флексија на обемот на банкарските заеми во наредните месеци.
Пазарите веќе ги одредуваат цените во можна промена на монетарната политика од страна на Европската централна банка (ЕЦБ), со очекувања за намалување на каматните стапки веќе во вториот квартал на 2024 година и кумулативни намалувања до 200 базични поени во текот на прогнозниот хоризонт.
Сепак, Комисијата предупредува на висока нестабилност на каматните стапки, сугерирајќи дека пазарите сè уште се борат со несигурност додека ЕЦБ не се обврзе на дефиниран пат кон монетарното олеснување.
Економската моќ на Европа се соочува со предизвици
Показателите за економското расположение во Германија остануваат вознемирувачки, при што бројките во јануари достигнаа ниски позиции што не се забележани од кризата со КОВИД-19, што укажува на слаба економска активност за првата половина на 2024 година.
По намалувањето на производството од 0,3% во 2023 година, германската економија се очекува да забележи умерен пораст од 0,3% во 2024 година, што е надолна ревизија од 0,8% претходно прогнозирани на есен. Проекцијата за 2025 година останува константна со раст од 1,2%.
Недостигот на работна сила претставува тесно грло за економската активност, додека закрепнувањето поттикнато од трговијата исто така е малку веројатно во услови на стагнирачка динамика на извозот и увозот. Во пооптимистичка нота, условите за финансирање на пазарот неодамна се олеснија, со очекувањата за континуирано олеснување со попристапното банкарско кредитирање.
Различни патишта низ земјите-членки
Во 2024 година, се очекува раст на сите економии на ЕУ, иако разликите се забележителни. Се очекува голем број помали економии да забележат зголемување на нивниот БДП во опсег од 2-3% во 2024 година, за разлика од поголемите економии, кои веројатно ќе се соочат со повеќе предизвици.
Изгледите за раст за Франција се ревидирани надолу од првичното предвидување од 1,2% за 2024 година на 0,9%, при што прогнозата за 2025 година, исто така, е малку намалена на 1,3%. Прогнозата за Италија во 2024 година е намалена на 0,7%, додека проекцијата за 2025 година останува непроменета. Економските проекции за Шпанија и за 2024 и за 2025 година останаа исти.
Малта води во рангирањето на растот на еврозоната со робусни 4,6% во 2024 година и 4,3% во 2025 година, а потоа следат Кипар и Хрватска. Надвор од еврозоната, Романија е подготвена да води со очекуван раст од 2,9% во 2024 година, додека Унгарија се предвидува да доживее најзначаен раст во 2025 година од 3,6%.
Извор: Нова ТВ
Подготви: А. В.
