Доколку помислевте дека случајот со осудениот престапник Доналд Трамп не може да биде полош, ProPublica, независна, непрофитна редакција која истражува злоупотреби на моќ, објави нови скандалозни обвинувања за поранешниот американски претседател.
Девет сведоци во кривичните случаи против поранешниот претседател Доналд Трамп добиле значителни финансиски придобивки, вклучително и големи покачувања, отпремнини, нови работни места и грант на акции и пари од од неговата организација, неговата кампања и медиумската компанија на Трамп.
Ако обвинителите можат да докажат дека целта на придобивките имала за цел да влијае на секое сведочење, ова е сериозно кривично дело.
Во Њујорк, плаќањето на сведок може да се смета за кривично дело според неколку статути: Поткуп на сведок (Класа Д за кривично дело), примање поткуп од сведок (Класа Д за кривично дело) и вмешување на сведок (прекршок од класа А до кривично дело од класа Б).
Според анализата на ProPublica за јавни обелоденувања, судски записи и поднесувања за хартии од вредност, девет сведоци кои во кривичните случаи против поранешниот претседател Доналд Трамп добија значителни финансиски бенефиции, вклучувајќи големи покачувања од неговата кампања, отпремнини, нови работни места и грант на акции и готовина од медиумската компанија на Трамп.
Еден помошник во кампањата добил двојно зголемување на просечна месечна плата, од 26.000 до 53.500 долари. Друг вработен добил отпремнина од 2 милиони долари со која му се забранува доброволна соработка со органите на прогонот, додека еден од највисоките функционери на кампањата ја вработил ќерката во персоналот на кампањата, каде што сега е четвртиот најплатен вработен.
Овие зголемувања на платите и други бенефиции доаѓаа во деликатен момент во правната постапка против Трамп. На пример, еден помошник кој добил позиција во одборот на компанијата за социјални медиуми на Трамп, го добил местото откако бил повикан како сведок, но пред да сведочи.
Значајните промени во работната ситуација на персоналот, како што се бонуси, покачување на платите, отпуштања или унапредувања, може да бидат доказ за кривично дело ако тие се надвор од нормалниот тек на работата. За да го докажат манипулирањето на сведоците, обвинителите треба да покажат дека придобивките или казните биле наменети да влијаат на сведочењето.
Адвокатите на одбраната велат дека ситуацијата во која се наоѓа Трамп – во двојна улога на обвинет и шеф на многу од луѓето кои се основни сведоци на неговите наводни злосторства – не е невообичаена. Нивниот стандарден совет е да не обезбедуваат никакви невообичаени бенефиции или казни за таквите вработени. Идеално, одлуките за вработените кои треба да даваат докази би требачо да ги носи независно тело како што е одборот, а не шефот кој е под истрага.
Дури и ако поволностите не беа наменети да влијаат на сведоците, тие може да се покажат како проблематични за Трамп во какви било идни судења. Обвинителите би можеле да укажат на придобивките од поткопување на кредибилитетот на оние помошници кои ќе застанат на говорницата за сведоци.
„Се чувствува сомнеж, особено кога откривате шема. …Би се загрижила за тоа да има корумпирано влијание“, рече Барбара Мекквад, поранешен американски адвокат за Источниот округ на Мичиген, откако слушна од ProPublica за придобивките што им се даваат на потенцијалните сведоци на Трамп.
Но, МекКвејд рече дека овие случаи е тешко да се докажат, дури и ако намерата всушност била да се влијае на сведочењето, затоа што умните обвинети експлицитно не ги поврзуваат жиците на придобивките и поверојатно би било „сите намигнуваат и климаат: „Ти си одличен , лојален вработен, еве покачување.’“
Како одговор на прашањата на ProPublica, официјален претставник на кампањата на Трамп рече дека сите покачувања или други бенефиции што им се даваат на сведоците се резултат на нивното преземање повеќе работа поради вжештувањето на кампањата или неговите правни случаи, или затоа што презеле нови должности.
Подоцна, адвокатот на Трамп, Дејвид Ворингтон, испратил писмо на ProPublica за прекин и откажување барајќи овој напис да не се објавува. Во писмото се предупредува дека доколку медиумот и неговите известувачи „продолжат со својата непромислена кампања на клевета, претседателот Трамп ќе ги оцени сите правни лекови“.
Според истражувањето на ProPublica, можно е придобивките да бидат пораспространети. Плаќањата од комитетите на кампањата на Трамп се објавуваат јавно, но финансиите на неговите бизниси се главно приватни, така што покачувањата, бонусите и другите плаќања од тие субјекти обично не се обелоденуваат.
ProPublica не најде докази дека Трамп лично ги одобрил зголемувањата на платите или други бенефиции. Но, познато е дека Трамп внимателно ги следи неговите операции и се гордее со контролата на секој долар. Еден поранешен помошник ја спореди работата за организацијата Трамп, неговата голема компанија, со „мал семеен бизнис“ каде што секој вработен „во извесна смисла му одговара на Трамп“. Поранешните помошници рекоа дека Трамп бара непоколеблива лојалност од подредените, дури и кога нивните должности бараат независност. Откако неговиот државен обвинител Џеф Сешнс реши да се откаже од желбите на тогашниот претседател Трамп, отворајќи го патот за специјален советник кој ќе ги истражи врските на неговата кампања со Русија, Трамп се налути дека бил прелажан. „Каде е мојот Рој Кон? праша Трамп, мислејќи на озлогласениот поранешен помошник на сенаторот Џозеф Мекарти, кој подоцна служеше како верен фиксатор на Трамп долго пред Трамп да стане претседател.
Покрај случајот во Њујорк во кој Трамп беше осуден минатата недела, што произлегува од тајните плаќања на порно ѕвезда, Трамп се соочува со посебни федерални обвиненија и во Џорџија за мешање во изборите, како и во друг федерален случај за неправилно постапување со доверливи документи.
Обидите да се изврши прекумерно влијание врз сведоците беа постојана тема на истрагите и кривичните случаи поврзани со Трамп низ годините.
Поранешен менаџер на кампањата на Трамп и поранешен советник на кампањата беа осудени по обвиненија за манипулирање со федерални сведоци во 2018 и 2019 година. Советникот на кампањата му кажа на сведокот да „направи „Френк Пентангели“, повикувајќи се на лик во „Кум, Дел II“ кој лаже сенатска комисија која го истражува организираниот криминал. Трамп подоцна ги помилува и двајцата во деновите на неговото претседателствување. (Тој не го помилува второобвинетиот менаџер на кампањата кој соработувал со владата.)
За време на конгресната истрага за упадот во Капитол на 6 јануари 2021 година, поранешна вработена во Белата куќа сведочеше дека добила повик од колега ноќта пред интервјуто со истражителите. Колегата ѝ порачал на шефицата на кабинетот на Трамп „сака да ти кажам дека знае дека си лојална и знае дека утре ќе ја направиш вистинската работа и дека ќе го заштитиш него и шефот“. (Портпаролот на началникот на кабинетот негираше дека се обидел да влијае на сведочењето.)
Минатата година самиот Трамп јавно обесхрабри сведок да сведочи во случајот во Џорџија. Трамп објави на социјалните мрежи дека прочитал за политичар од Џорџија кој „ќе сведочи пред Големото жири на округот Фултон. Тој не треба да го прави тоа.”
Друг сведок јавно кажа дека, кога се откажал од работата за Трамп во екот на кривичната истрага за доверливи документи, од страна на адвокат платен од Трамп му биле понудени билети за турнир за голф и нова работа што би дошла со покачување. Сведокот, камериер и менаџер во Мар-а-Лаго, имал директно знаење за ракувањето со владините документи во клубот, во фокусот на еден од кривичните случаи против поранешниот претседател.
„Сигурен сум дека шефот би сакал да те види“, се сеќава вработениот Брајан Батлер како му рекол менаџерот на имотот на Трамп. (Епизодата првпат ја објави CNN.)
Во интервју за ProPublica, Батлер, кој ги одбил понудите, рече дека ги гледал „невино некое време“. Но, кога ги собрал придобивките плус тајмингот, помислил „можеби тие се обидуваат да ме вратат во кругот“.
Во своето истражување ProPublica наведува некои значајни сведоци кои добија бенефиции, меѓу кои: Борис Епштејн, советник за кампањата на Трамп со придобивка: Плаќајте повеќе од двојно;
Сузи Вајлс, шефица на кампањата на Трамп, придобивка: исплатите на фирмата , во кампањата ја вработи нејзината ќерка; Марго Мартин, помошничка на Трамп, придобивка: покачување од приближно 20%; Ден Скавино, помошник на Трамп, придобивка: Назначен во одборот на Trump Media; Џенифер Литл, адвокатка на Трамп, придобивка: Плаќањата на нејзината адвокатска канцеларија драстично се зголемија; Еван Коркоран, адвокатот на Трамп, придобивка: Плаќањата на неговата адвокатска канцеларија драстично се зголемија; Ален Вајселберг, извршниот директор на организацијата Трамп, придобивка: профитабилен пакет за отпремнина. Во истражувањето понатаму се наведуваат уште десетици случаи и сведоците кои добиле финансиски награди од Трамп, а некои од нив веќе се појавија на двете судења на поранешниот претседател во Њујорк.
Дали наводите кои ги пренесува ProPublica ќе бидат доволно предизвикувачки за државниот обвинител Алвин Брег да започне уште една истрага за криминално поведение на Трамп?
Драган Мишев / Цивил Медиа
