На денешен ден пред 117 години (18 август 1903 година) само 6 дена после падот на Крушевската република и во пламен зафатено Крушево, е роден Никола Мартиноски еден од најголемите сликари на овие простори.
Завршил Академија за ликовни уметности во Букурешт во 1927 година. Студиите ги продолжил во Париз од 1927—1928 година на Академијата Гранд Шомиер и од 1928—1929 година — на Академијата Рансон.
Мартиноски е еден од основачите и прв директор на Уметничкото училиште во Скопје, а потоа директор на Уметничката галерија. Бил член на Друштвото на ликовните уметници, член на Републичкиот совет за култура.
Почнувајќи од 1929 година наваму, има остварено голем број самостојни и групни изложби во Скопје, во други југословенски градови и во странство. Во Скопје има излагано десет самостојни изложби и девет групни; во Белград — пет самостојни и осум групни; во Загреб — три самостојни и две групни; во Љубљана — две самостојни. Излагал во Нови Сад, Дубровник, Сомбор, Цетиње. Во странство * излагал самостојно во Париз и Дижон, групно — во Париз, Вашингтон, Њујорк, Канада, Дижон, Брадфорд, Лондон, Москва, Ленинград. Киев и во скандинавските земји.
Добитник е на голем број награди: Награда за дипломска работа. — во Букурешт (1927), Награда на градот Скопје (1953 и 1955), Октомвриска награда на СРМ за сликарство (1959), Сребрена плакета на Сојузот на ликовните уметници на Југославија (1964), Награда за животно дело (1964), Награда АВНОЈ (1967) и Награда ,,Нерешки мајстори“ на Есенската изложба на ДЛУМ (1968).
Неговите дела се наоѓаат во повеќе музеи и галерии во земјата во Галеријата „Никола Мартиноски“ во Крушево, во уметничката галерија — Скопје, во Музејот на современата уметност — Скопје. во музеите и во галериите во Охрид, Штип, Прилеп, Битола, Струмица, во Народниот музеј во Белград, во Музејот на современата уметност во Белград, во Уметничката галерија во Сараево, во Модерната галерија во Љубљана, во Институтот на ЈАЗУ во Загреб, како и во бројни приватни колекции во земјата и во странство (Англија, Франција, Канада и др.).
За редовен член на Македонската академија на науките и уметностите е избран на 18 август 1967 година.
Починал на 7 февруари 1973 година.
Ј. Ѓ.
