Кремљ одби да одржува јавни настани како дел од кампањата “Бесмртниот полк“- марш со фотографиите на загинатите војници во Големата татковинска војна. Исто така, за разлика од минатата година, режимот на Путин повеќе не ги вклучува загинатите припадници на таканаречената „СВО“ („Специјална воена операција“) во „Бесмртниот полк“. Барем тоа не го потенцираат најавите.
Укринформ ја пренесува анализата на Центарот за стратешки комуникации за тоа зошто е откажан маршот и зошто меморијалниот „полк“ не ја заштити самата Русија од расизам.
Откажувањето на демонстрациите долго пред да се појават снимките од беспилотни летала над Кремљ го покрена прашањето кај Русите: зошто одбија да го одржат маршот со фотографии од руски загинати војници во Втората светска војна? И покрај обврската на државата и клеветењето со платените учесници, оваа акција сепак уживаше поддршка во Русија. Споменот на роднина, најчесто учесник во Големата патриотска војна, кој е дел од семејните приказни, предизвика посебни емоции при масовната акција, а тоа донекаде ја хуманизираше клише -пропаганда на победата.
Кампањата на „Бесмртниот полк“ зема замав откако Русија ја нападна Украина во 2014. Пропагандниот ресурс kp.ru пренесува дека во 2013 година акцијата била одржана во 120 руски градови, во 2014 година – во 500, а во 2015 година – во 1150 градови.
Минатата година, и покрај неуспехот на планот за брзо заземање на Украина, демонстрациите сепак се одржаа. Во центарот на Москва имаше толку руски знамиња колку што имаше црвени знамиња на СССР, кои во пролетта 2022 година Русите ги користеа како елемент на пропаганда во војната со Украина.
На митингот, Артем Жога, милитант од таканаречениот „ДПР“, [Дел од регионите на Доњецк во Украина, привремено окупирани од Русија] одеше покрај Путин, носејќи фотографија од неговиот син Володимир, кој беше убиен на 5 март во близина на Волноваха за време на целосната руска инвазија врз Украина. Руските медиуми ја цитираа изјавата на милитантот дека е многу задоволен што се сретнал со Путин за време на доделувањето. На овој начин, пропагандата симболично ги изедначи ветераните од Втората светска војна со руските агресори во Украина, а нејзината агресија со војната против нацизмот.
Откако овогодинешниот марш беше откажан, британското разузнавање сугерираше дека Кремљ сака да избегне објавување на своите загуби во тековната војна. Според аналитичарите на CSIS, Кремљ изгуби повеќе животи во оваа војна отколку во сите војни од Втората светска војна заедно.
Навистина, можно е во некои руски градови кои претрпеа најголеми загуби, масовниот собир на луѓе со портрети да доведе до заклучоци опасни за режимот на Путин.
Олексиј Копитко, советник на министерот за одбрана на Украина, наведува статистика за загинатите Руси чии имиња се идентификувани:
„Професионалните единици од овие [западни руски] региони беа поразени и не можат да се опорават. Загубите од Тула, Кострома, Рјазан, Калининград, Псков практично достигнаа околу 150-200 луѓе. Ова се јавните загуби на десантни трупи и маринци што ги претрпеа руските војници во првата половина на 2022 година, не за џабе руските власти го забранија настанот Бесмртниот полк…Може да излезат работи кои подоцна не можат да се сокријат“.
На демонстрациите, учесниците со фотографии од нивните роднини убиени во „СВО“ можеа да споделат со новинарите детали што режимот би сакал да ги чува во тајност.
Друга причина за откажување на камшањата може да биде тоа што Кремљ стравува дека помалку луѓе ќе дојдат на митингот низ Русија од минатата година. Ваквиот јасен пад на патриотската активност, на кој можеше да влијае една година војна и најавата за мобилизација, би бил показател дека поддршката за војната меѓу масите почнува да опаѓа. Тие, исто така, ќе мораа да прибегнат кон симулирачки собири на новоокупираните територии, каде што веројатно немаше да соберат доволно Украинци за пропагандна слика.
Кремљ, исто така, можеби се плаши од можни антивоени протести за време на маршот, што ќе станеше медиумски изговор и ќе го привлече вниманието на фактот дека во Русија се акумулира незадоволството од војната.
Така, на крајот, режимот предложи да се одржи акција во формат на прикажување на фотографии од ветерани од Големата патриотска војна истакнати на прозореците на автомобилите. Организаторите нудат и други активности: мемориски ѕидови со фотографии на роднини на Интернет, беџови и онлајн флеш-мобови со нив.
Русите, кои веќе беа навикнати на настанот, останаа со немирно чувство и разочарување поради неговото откажување. Медиумите тоа го оправдаа со „терористичката закана“ од Украина и потребата да се солидаризира со Крим, каде настанот беше откажан поради близината на линијата на фронтот. Сепак, според една од веб-страниците вклучени во акцијата, no не на сите организатори им е јасно зошто ја откажале:
„Соборци на војниците испратија многу писма со едно прашање: зошто нема да има марш на Бесмртниот полк? Не можеме да ги наведеме точните причини за оваа одлука, особено што немаме никаква врска со тоа“.
Победа над „победата“
За Русите, Денот на победата се претвори во деструктивен култ што режимот можеше да го искористи за да поттикне агресивна војна. Позитивните емоции на луѓето – патриотизам, сеќавање на предците – беа претворени во пропагандно гориво за украинофобија. Некои поедноставно велат:
„Ветераните ќе им плукаат в лице на оние што ја започнаа оваа војна“.
Веќе е кажано многу за тоа како Русите беа фашизирани од режимот, без нивно знаење, преку империјализмот, култот на водачот, основните производи, култот на смртта, верувањето во глобален заговор и негувањето на реваншизмот.
Пропагандата создаде фантазија од Втората светска војна, во која силите на доброто ги победија силите на злото. И мистичното размислување на Русите се приклучи на оваа игра. Вака путинизмот најде извор од кој може да црпи милитаристичка енергија: ние сме победниците, плативме висока цена и затоа имаме право да правиме што сакаме. Како и секој наркотичен ступор, и овој не може да трае вечно.
На ниво на руските елити веќе има замор и неискажано сознание дека агресор овојпат е самата Русија. Митот за советскиот воин-ослободител се заменува со ликот на руски окупатор кој го уништува мирниот живот. Понатамошното продолжување на војната од страна на Кремљ не е ништо повеќе од обид на режимот да избега од одговорноста за своите злосторства по цена на човечки животи, криејќи се зад егзистенцијалната реторика.
Постојаното пренесување на широките маси Руси дека тие самите се претвориле во фашисти и нацисти кои го негираат и поробуваат украинскиот народ, може да ги натера да погледнат на војната од друга перспектива. Исто така, ќе ја отфрли димната завеса на пропагандата која ги етикетира Украинците како фашисти.
Самата пропаганда почнува да доведува до заклучок дека Русија не може да победи во оваа војна. За тоа сведочи исчезнувањето на нормалноста во позадинскиот дел на Русија, како што се откажувањето на маршот на Бесмртниот полк, мобилизацијата, раширеното копање ровови и воздушните напади.
Авторитарниот режим на Путин ја прекина основната зделка со руското општество: пасивност во замена за покровителство на владата. Како и досега, путинизмот бара послушност од Русите, но веќе не им дава никакви гаранции или доверба во иднината. Сè повеќе Русите ќе се чувствуваат предадени и измамени.
Победата се постигнува не само на бојното поле. Не помалку важна е нејзината психолошка перцепција. И пропагандниот фронт пука во Русија исто колку и теренскиот фронт.
Подготви: Д. Мишев / Цивил Медиа