Инаугурациите имаат тенденција да бидат традиционални работи со веење знамиња, важен демократски обред за домашната толпа. Странските дипломати обично присуствуваат како учтивост, но шефовите на држави и влади обично не се вклучени.
Трамп, се разбира, не е таков за традиција. Тој покани многу од странските лидери со кои разговарал по телефон или лично го пречекал во неговата резиденција во Флорида, како што се аргентинскиот претседател Хавиер Милеи и кинескиот претседател Кси Џинпинг.
Инаугурацијата на Доналд Трамп ќе се одржи на 20 јануари.
Додека европскиот центристички мејнстрим е настрана – претседателката на Комисијата на ЕУ Урсула фон дер Лајен очигледно не е поканета – многу простор им е овозможен на екстремно десничарските и националистичките политичари. Британскиот анти-ЕУ популист Најџел Фараж ќе биде таму, како и французинот Ерик Земур, Белгиецот Том Ван Грикен и поранешниот полски премиер Матеуш Моравјецки, кои се судрија со Брисел во долг спор за владеење на правото.
Меѓу нив ќе има и мал број министри, дипломати и странски политичари кои сакаат да се зближат со следниот американски претседател.
Ништо за ова не е сосема нормално, рече Едвард Франц, претседател на Катедрата за историја и политички науки на Универзитетот во Индијанаполис, притоа истакнувајќи дека „церемонијата и постапките се навистина целосно домашна работа“. Навистина, податоците на американскиот Стејт департмент не покажуваат примери на странски лидери кои присуствувале на церемонијата (иако експертите предупредија дека податоците може да се нецелосни).
Сепак, постои заедничка идеолошка нишка за неговите поканети: многумина потекнуваат од десницата, па дури и од екстремната десница на политичкиот спектар, или се лидери кои Трамп претходно ги пофалил. Во таа смисла, инаугурацијата открива многу за политичката траекторија на неговата администрација – и за тоа кој би можел да го има увото на претседателот откако ќе биде поставен во Белата куќа.
На врвот на листата на гости се лидери како италијанскта премиерка Џорџија Мелони и Милеи, популистот стилизиран Трамп кој го освои претседателството на Аргентина во 2023 година.
Мелони, која го посети Мар-а-Лаго претходно овој месец и беше наречена „фантастична жена“ од Трамп, доби покана и ќе присуствува на церемонијата доколку нејзиниот распоред дозволува, соопштија од нејзината канцеларија. Поканет е и: унгарскиот премиер Виктор Орбан, обожавател на рускиот претседател Владимир Путин. Но, Орбан нема да може да присуствува, изјавија од неговиот кабинет за унгарските медиуми.
И покрај нејзиното десничарско наследство, Мелони добро соработуваше со администрацијата на претседателот Џо Бајден во заминување и со демократските сојузници низ НАТО и Г7. Иако можеби претпочита да го посети Вашингтон по хаосот на инаугурациската недела и да има повеќе време еден на еден со претседателот откако ќе се смири прашината, нејзината наведена желба да присуствува сигнализира ниво на почит – и разбирање – за Трамп што може да корист на билатералните односи.
„Би било чудно да дојде лидер, но тие го третираат барањето како разумно бидејќи тоа е важно за Трамп“, рече еден дипломат на ЕУ, кому му беше дадена анонимност да зборува искрено за калкулациите за Мелони и другите. „Никој нема да се смее, а некои можеби ќе дојдат, бидејќи на сите им требаат работи од Трамп“.
Трамп го покани и кинескиот лидер Кси на инаугурацијата минатиот месец. Барањето ја сигнализираше „подготвеноста на Трамп да има отворен дијалог“ со Кси, изјави за Фокс њуз минатиот месец претстојната прес-секретарка на Трамп, Каролин Левит . Тоа, исто така, јасно ги фати кинеските дипломати несвесни – амбасадата на Пекинг во Вашингтон допрва треба да потврди дали тие навистина добиле официјална покана за Кси да присуствува или дали Кси одговорил.
Краткото известување за таа покана – да не го спомнуваме фактот дека кинеските шефови на држави никогаш не присуствувале на ниту една претходна претседателска инаугурација на САД – го направи присуството на Кси неверојатно дури и кога тој сакал да присуствува. Пекинг наметнува планирање во воен стил на аранжманите за патување во странство на кинеските високи лидери, за кои обично се потребни месеци за да се финализираат. Но, Кси јасно сака да му порача на Трамп добра волја со испраќање висок функционер да присуствува на настанот: Фајненшл тајмс минатата недела објави дека меѓу кандидатите се и потпретседателот Хан Женг и министерот за надворешни работи Ванг Ји.
Хан има во голема мера симболична улога во кинеската лидерска структура, но присуството на Ванг најверојатно ќе се претвори во разговори со тимот за надворешна политика на Трамп, вклучувајќи го и кандидатот за државен секретар сенаторот Марко Рубио. и советникот за национална безбедност Мајк Волц. Резултатите од тие состаноци – и дали тие вклучуваат можна кинеска понуда за предвремен трговски договор за ублажување на ветените царини на Трамп за кинескиот увоз – може да го одредат тенорот на односите меѓу САД и Кина на почетокот на администрацијата.
Ќе присуствува Субрахмањам Џаишанкар, министер за надворешни работи на Индија, додека јапонскиот министер за надворешни работи Такеши Иваја исто така ги потврди плановите да биде таму.
Транзицијата на Трамп, исто така, упати покани до претседателот на Ел Салвадор, Најиб Букеле (сеуште не е потврдено) и еквадорскиот претседател Даниел Нобоа, кои ќе присуствуваат на церемонијата за време на кратката посета на Вашингтон. Поранешниот бразилски претседател Жаир Болсонаро, исто така, доби покана, но нема да може да присуствува бидејќи му беше одземен пасошот поради истрагата.
Покрај X милијардерот Илон Маск, основачот на Амазон Џеф Безос и шефот на Мета Марк Закерберг, ќе биде присутен и францускиот милијардер и технолошки претприемач Ксавиер Нил со сопругата.
Од Обединетото Кралство, транзицискиот тим на Трамп ја покани не само британската амбасадорка во САД Карен Пирс, туку и лидерот на Реформската партија Фараж. И покрај јавната расправија со блискиот соработник на Трамп Маск, првиот човек на Брегзит го потврди своето присуство.
Од Франција, антиимиграцискиот политичар и автор на апокалиптичниот бестселер „Француското самоубиство“, Земур, го потврди своето присуство, како и неговата партнерка, европската пратеничка Сара Кнафо. (Францускиот амбасадор во Вашингтон Лоран Били исто така е поканет и ќе присуствува.)
Сојузниците на Трамп, исто така, ги отворија рацете за германската екстремна десница, испраќајќи покана до кандидатката за канцелар на партијата Алтернатива за Германија (AfD), Алис Вајдел, иако од нејзиниот кабинет изјавија за POLITICO дека таа нема да може да присуствува поради напорниот распоред на кампањата пред февруари. 23 германски избори. Партискиот ко-водач, Тино Чрупала, ќе оди наместо тоа, објави партијата во четвртокот.
По ентузијастичкото одобрување на АфД од страна на Илон Маск , присуството на Чрупала е уште еден знак дека администрацијата на Трамп активно ќе ја зајакне германската крајна десница на сметка на следната коалициска влада во земјата, која според анкетите ќе биде предводена од конзервативците.
Германските конзервативци го испраќаат Јирген Хард, портпарол за надворешна политика на Христијанско-демократската унија. Ќе присуствува и пратеникот на Берлин во САД, Андреас Михаелис.
Сантијаго Абаскал, лидер на шпанската ултранационалистичка партија Вокс, е поканет во својство на претседател на екстремно десничарската партија Европски патриоти, која вклучува членови од 11 земји на ЕУ и има 86 европратеници во Европскиот парламент. Од Португалија, Андре Вентура, шеф на десничарската популистичка партија Чега, беше поканет заедно со други тврдодесни европски фигури.
Полјакот Моравјецки во вторникот изјави за ПОЛИТИКО дека ќе присуствува на церемонијата во Вашингтон.
Списокот на кој не бил поканет е речиси исто толку откриен.
Фон дер Лајен, претседателка на Европската комисија, не добила покана, изјави нејзиниот портпарол. Од друга страна, евроамбасадорката во Вашингтон, Јовита Нелиупшиена, го направи пресекот и ќе присуствува на церемонијата во Капитол.
Исто така, не се поканети: Марин Ле Пен, трикратниот француски претседателски кандидат и лидер на екстремната десница, како и нејзиниот штитеник Џордан Бардела. Ниту еден не добил покана, според партиски функционер.
На крајот на краиштата, ова е настан за оние кои ја играа играта.
Извор: Politico
Преземено: Нова ТВ
