Сакаме земјите-членки на НАТО праведно да го делат товарот на трошоците за одбрана, изјави заменик генералната секретарка на НАТО во Дубровник. Радмила Шекеринска, на маргините на Форумот во Дубровник исто така, во интервјуто за „HRT“, зборува за испраќање оружје во Украина и зајакнување на одбранбената индустрија.
Интервјуто го пренесуваме интегрално
Русија и тероризмот остануваат најголемите закани за евроатлантската безбедност
● Госпоѓо заменик-генерален секретар, во светлината на неодамнешниот, би рекол историски самит на НАТО во Хаг, каде што беше донесена одлука драматично да се зголемат трошоците за одбрана на земјите-членки на НАТО за до 5%, какви пораки очекувате да бидат испратени од тука во Дубровник и од Форумот во Дубровник во врска со трансатлантската алијанса?
– Имавме многу добра и интересна дискусија за некои од овие теми со двајца министри од сојузнички земји и еден американски конгресмен. Пораката беше многу јасна. Прво, самитот на НАТО беше историски. Тој ја зајакна и трансформираше алијансата. Тоа беше нашата цел. Сакавме да го зајакнеме НАТО за да биде поправеден во распределбата на товарот, но и посилен во одвраќањето на агресијата.
– Но, втората порака беше дека треба да разбереме дека трансатлантското единство е од најголема важност. Но, трансатлантското единство не е само зборови и убави говори. Од една страна, тоа е силна посветеност на Соединетите Американски Држави кон НАТО, кон Член Пет и кон европската безбедност. Но, таа посветеност, исто така, носи очекувања дека европските сојузници и Канада ќе сторат повеќе. И дека нема само да сметаат на Американците да го носат товарот. Затоа самитот беше историски.
– Сите 32 сојузници се согласија дека Русија и тероризмот остануваат најголемите закани за евроатлантската безбедност. Дека безбедноста на Украина е поврзана со нашата безбедност. И за да ја гарантираме таа безбедност во децениите што доаѓаат, како што беше во изминатите 75 години, мора да инвестираме повеќе во одвраќање, одбрана и безбедност. Огромна работа е што земјите се обврзаа на 5%, но тоа е неопходно.
– Имено, ако НАТО сака да одврати агресија, руска или било која друга, мора да покажеме дека не само што имаме пари, туку и дека сме способни. Сите сојузници се согласија за ова еден месец пред самитот. Министрите за одбрана се согласија за сите цели: што треба да стекнеме, за што треба да ги обучуваме нашите армии, каква е воената стратегија што сите ќе ја следиме.
Помош за Украина: инвестиција во нашата безбедност
● Да се осврнеме накратко на ситуацијата во Украина, имено на вооружувањето на Украина. Неодамна беше одмрзната, привремено замрзната, иако целата одлука беше доста нејасна во Вашингтон кој и како ја донесе одлуката за запирање на воената помош за Украина, дали верувате дека ваквите запирања ќе бидат избегнати во иднина?
– Разговараме за тоа како да ја поддржиме Украина уште од почетокот на бруталната руска војна. Мислам дека голем број сојузници навистина ја покажаа својата храброст. На овој самит рековме дека безбедноста на Украина е поврзана со нашата безбедност. Некои рекоа дека тоа е првата линија на одвраќање и одбрана. Ако ја поддржиме Украина, инвестираме во нашата безбедност. Затоа минатата година сојузниците на НАТО ја надминаа вкупната ветена помош за Украина. Таа е повеќе од 50 милијарди евра. И ние го сторивме истото во првата половина од оваа година. Ги надминавме нашите ветувања.
– Сојузниците на НАТО ѝ обезбедија на Украина воена помош вредна повеќе од 35 милијарди евра. Американската воена помош е важна. Разговаравме за ова со САД. Сметаме на таа силна посветеност, континуирана посветеност кон Украина, бидејќи она што се случува во Украина влијае на нашата безбедност.
– Затоа сме благодарни за фактот што бројни сојузници ја зголемуваат својата поддршка. Затоа ќе ја сметаме воената помош за Украина во 5% на кои сите сојузници се обврзале. Ова се практични потези со кои ја поддржуваме Украина во нејзината оправдана борба, особено сега кога речиси секој ден се соочува со напади главно врз цивилни цели.
– Значи, јасно е дека Русија не е навистина заинтересирана за преговори за примирје.
– Ја поздравивме американската иницијатива за медијација и прекинување на застојот. Но, јасно е дека Русија не беше заинтересирана за тоа. Ако ѝ помогнеме на Украина воено, ако Украина може да ги заштити цивилите и клучната инфраструктура, ако ѝ помогнеме на нејзината одбранбена индустрија, која исто така ѝ помага на нашата одбранбена индустрија, ако се држиме до санкциите договорени од ЕУ и НАТО, веруваме дека на овој начин ќе постигнеме мир.