Претседателот на Република Српска, Милорад Додик, останува на чело на Сојузот на независни социјалдемократи (СНСД), беше објавено по седницата на претседателството на партијата одржана на 4 август во Бања Лука, пишуваат српски медиуми.
На таа седница, конечната пресуда на Судот на Босна и Херцеговина беше целосно отфрлена, со која Додик беше осуден на една година затвор и му беше забрането да врши политички функции во следните шест години, поради непочитување на одлуките на високиот претставник во Босна и Херцеговина.
СНСД ја окарактеризира пресудата како „чин на правно насилство, политички прогон и обид за поништување на волјата на народот“ во Република Српска. Партијата повика на формирање „влада на национално единство“ во РС и на обединето дејствување на сите партии од субјектите во институциите на Босна и Херцеговина, објавува агенцијата СРНА.
Според оваа заедничка акција, СНСД значи „одбивање од учество во донесувањето одлуки“ сè додека, како што велат, „не се врати позицијата на Република Српска гарантирана со Уставот на БиХ“.
„Неопходно е јасно и недвосмислено да се отфрли идејата дека секој друг освен граѓаните на Република Српска може да одлучува кои се нејзините легитимни претставници“, се наведува во заклучоците на Претседателството на СНСД.
Исто така, СНСД објави дека нивните претставници во институциите на БиХ ќе учествуваат само преку „пасивно присуство и неодлучност“.
Партијата, исто така, побара итна седница на Народното собрание на РС со цел да се донесат „соодветни одлуки“ за реакцијата на „противуставната и политичка пресуда“, без да прецизира конкретни мерки. Истото беше побарано и од локалните парламенти во градовите и општините низ целата РС.
Пресудата и политичките последици
На 1 август, Судот на Босна и Херцеговина објави дека Додик е прогласен за виновен за потпишување на указот за донесување на законот, кој претходно беше поништен од високиот претставник во Босна и Херцеговина, Кристијан Шмит. Со тие закони, институциите на РС се обидоа да го спречат спроведувањето на одлуките на Уставниот суд на Босна и Херцеговина и на Високиот претставник на територијата на РС.
Истиот ден, Додик изјави во Бања Лука дека „не го прифаќа“ кривичното дело непочитување на одлуките на високиот претставник, за што е осуден. Неговиот адвокат, Горан Бубиќ, најави поднесување жалба до Уставниот суд на Босна и Херцеговина.
По издржувањето на конечната пресуда, Судот на Босна и Херцеговина треба да донесе акт за упатување за издржување на затворската казна. После тоа, Централната изборна комисија на Босна и Херцеговина треба да донесе одлука за престанок на мандатот на Додик како претседател на РС.
Според Изборниот закон на Босна и Херцеговина, мандатот на избран функционер завршува „на денот на правосилност на судската пресуда со која е осуден на затворска казна од шест месеци или повеќе“.
Реакции од Србија и СПЦ
Пресудата против Милорад Додик беше остро критикувана од Советот за безбедност на Србија, кој на 2 август оцени дека „сериозно ја поткопува безбедноста во регионот“.
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, изјави дека одлуката е „сè освен демократска“ и дека е „насочена против Република Српска и српскиот народ како целина“. Тој додаде дека „Додик нема да биде уапсен во Србија, ако дојде“.
Функционерите на БиХ му одговорија на Вучиќ дека тој не треба да се меша во внатрешните работи на нивната земја. Членот на Претседателството на БиХ, Денис Беќировиќ, рече дека претседателот на Србија нема право да коментира и да ги оспорува судските одлуки на БиХ. Шефот на дипломатијата на Босна и Херцеговина, Елмедин Конаковиќ, ги нарече изјавите од Белград „еден од најсериозните напади врз суверенитетот на Босна и Херцеговина во постдејтонската ера“.
Патријархот на Српската православна црква, Порфирије, исто така ја изрази својата поддршка за Додик, велејќи дека пресудата е донесена во „нелегална и антидемократска постапка“. Во изјава од 2 август, патријархот ја изрази својата „целосна и недвосмислена поддршка“ за Додик, наведувајќи дека целта на пресудата е „да се поништи демократски изразената волја на српскиот народ, да се делегитимира постоењето на Република Српска и да се доведе во прашање опстанокот на српскиот народ во Босна и Херцеговина“.
Бојкотирајте ја интеграцијата во ЕУ
Во својата изјава, СНСД ја критикуваше и Европската Унија, наведувајќи дека Делегацијата на ЕУ во Босна и Херцеговина „застанува на страната на антиуставниот и политизиран Суд на Босна и Херцеговина“. Партијата најави можен целосен бојкот на активностите поврзани со европската интеграција.
Исто така, беше објавено дека низ целата РС ќе се одржат форуми и состаноци со цел граѓаните и членовите да се запознаат со политиката на партијата и идните чекори.
Д. Т. / Цивил Медиа
