Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен во понеделникот јасно им стави до знаење на Полска и Унгарија дека одлуките за миграциската политика на блокот треба да се носат со квалификувано мнозинство, само неколку дена откако двете земји го киднапираа лидерскиот самит во знак на протест против предложената реформа и бараат едногласно гласање, пренесува Еуроњуз.
„Тоа е она што го велат договорите и тоа е она што го испорачавме“, рече претседателката на Европската комисија за време на официјалната посета на Мадрид.
Спорот започна минатиот месец кога министрите за внатрешни работи постигнаа привремен договор за предложената регулатива за воспоставување нов систем на „задолжителна солидарност“, која на земјите-членки ќе им даде три опции да управуваат со новодојдените: да прифатат одреден број баратели на азил на нивната територија, плати 20.000 евра за секој одбиен апликант или финансиска оперативна поддршка, како што се инфраструктура и транспорт.
Договорот беше поздравен како голем напредок од страна на повеќето европски лидери, но веднаш беше дочекан со жестокото противење на Унгарија и Полска, две земји кои долго време ги поддржуваат тврдокорните ставови за прашањето на миграцијата.
Унгарија и Полска негодуваат поради фактот што договорот е постигнат со квалификувано мнозинство – најмалку 15 земји-членки што претставуваат 65% од населението на ЕУ – наместо со едногласност, што дозволува користење на правото на вето.
Како реакција на, како што ја нарекоа, одлука „налик на пуч“, владите на Виктор Орбан и Матеуш Моравјецки бараат сите понатамошни чекори за миграциските реформи да бидат преземени со „консензус“ и само на „доброволна основа“.
Но, фон дер Лајен го затвори барањето во понеделникот, повикувајќи се на правилата за гласање утврдени со основачките договори.
„Пактот за миграција и азил: првите важни делови се решени како што сака да го направиме договорот (ЕУ), со гласање со квалификувано мнозинство, а тоа важи и за другите пакети“, рече претседателот на Европската комисија, мислејќи на повеќеделна ремонт што ја предложи нејзината извршна власт.
Фон дер Лајен истакна дека ЕУ е во „клучна точка“ и дека промената на атмосферата ги приближила миграциските реформи поблиску од кога било.
„Сакаме да одиме напред заедно“, рече таа.
Нејзините коментари беа дадени за време на патувањето во Мадрид по повод почетокот на шестмесечното претседавање на Шпанија со Советот на ЕУ. Зборувајќи покрај неа, шпанскиот премиер Педро Санчез го повтори ставот на шефот на Комисијата.
„Па, тоа е во договорите. Нема поголем политички легитимитет од почитувањето на договорите“, рече Санчез на прашањето за унгарско-полската позиција.
„Навистина постои можност да се продолжи со досиејата кои долго време се чуваат во фиока и кои во моментов имаме реални шанси да ги завршиме.
Шпанскиот лидер повика на „конструктивен пристап“ кон преговорите меѓу Советот и Европскиот парламент за да се постигне конечен договор што „е позитивен за сите“ и постигнува „рамнотежа“ меѓу одговорноста и солидарноста.
Санчез рече дека затворањето на договорот за време на шпанското претседателство ќе биде „многу важно“ и „симболично“ со оглед на улогата на Шпанија како земја на првата линија и нејзиното искуство од прва рака со минатите миграциски кризи.
„Најважно е да не заборавиме дека предизвикот на нерегуларната миграција мора да не доведе до заеднички одговор, европски одговор, а не одговор што е збир на националните реалности, рече Санчез. И оваа дилема мора да ја надминеме.
Подготви: Д. Мишев / Цивил Медиа