Откако бунтовничките војници го уапсија демократски избраниот претседател на Нигер, Мохамед Базум, на 26 јули, Економската заедница на западноафриканските држави (ЕКОВАС) им даде ултиматум: да ја вратат демократијата или ќе се соочат со воена интервенција. Вчера истече рокот што групата и го одреди на воената хунта да го врати соборениот претседател.
Во текот на викендот, многу Нигеријци се собраа зад своите нови воени водачи. Десетици илјади поддржувачи на хунтата вчера се собраа на најголемиот стадион во главниот град Ниамеј, извикуувајќи го името на генералот кој тврдеше дека е задолжен за Нигер и вети дека ќе ја брани хунтата од каква било странска интервенција. Во саботата, според Њу Јорк Тајмс, тие стоеја стража на кружните текови во градот, проверувајќи ги автомобилите за докази за странско мешање и шпионирање, постапувајќи според предупредувањето од хунтата за таква активност.
Што е следно: бунтовниците кои го држат Базум рекоа дека ќе се спротивстават на секој обид да ги отстранат од власта. Нигер вчера го затвори својот воздушен простор, наведувајќи ја заканата од интервенција. Официјални лица од Западна Африка рекоа дека ќе применат сила само како последно средство, а повеќето аналитичари велат дека конфликтот изгледа неверојатно, барем во блиска иднина.
Во меѓувреме, како што пренесува Телеграф, водачите на државниот удар во Нигер го посетуваат Мали, каде што се стационирани војниците на Вагнер, повикаа на помош од руските платеници, откако соседните земји се заканија со воена интервенција доколку соборениот претседател на земјата не биде вратен до недела.
Генералот Салифоу Моди, еден од нигериските офицери кои го предводат пучот, го упатил барањето при посетата на соседно Мали, објави Асошиејтед прес, цитирајќи западен воен претставник и три извори од Мали.
Економската заедница на западноафриканските држави (EКОВАС) им даде ултиматум на бунтовниците да го вратат Мохамед Базум на власт или ќе се соочат со воена акција.
„Сите елементи што ќе влезат во каква било евентуална интервенција се разработени“, рече Абдел-Фатау Муса, комесар на блокот. Сакаме дипломатијата да работи и сакаме јасно да им се пренесе оваа порака дека им ја даваме секоја можност да го поништат она што го направија“.
Околу 50.000 војници од земји како Нигерија, Сенегал и Брегот на Слоновата Коска би можеле да бидат распоредени за да се врати цивилната власт, изјави воен извор за францускиот весник „Монд“.
Фармите за тролови управувани од Вагнер честопати се обидуваа да поттикнат антифранцуско расположение во регионот, со вооружените платеници кои обезбедуваат безбедност и обука за локалните воени хунти, искористувајќи го разгорениот народниот гнев против Франција, поранешна колонијална сила за која критичарите велат дека никогаш навистина не ги напуштила своите поранешни имоти.
Мапите што ги споделува групата честопати ги прикажуваат африканските земји заедно со знамињата на нивните поранешни колонијални владетели, што јасно покажува дека Русија или Кина не биле вклучени во нивното угнетување. Пучот за преземање на контролата врз Нигер, поранешна француска колонија, одигра на истото чувство.
Заканата со сила се појави откако делегацијата на Ековас го напушти Нигер минатиот четврток, бидејќи не успеа да го врати мирот или да се сретне со водачите на пучистите или со соборениот претседател.
Генералот Абдурахаман Тиани, кој се прогласи за нов лидер на Нигер по воениот удар, рече дека неговата хунта нема да отстапи.
А Мали и Буркина Фасо, предводени од воените хунти, предупредија дека секоја регионална интервенција би претставувала „објавување војна“ против нив.
Русија се обиде да ги искористи чувствата против Франција, поранешната колонијална сила во регионот, за да го зголеми своето влијание таму преку Вагнер. И покрај големите загуби во Украина, се верува дека Вагнер има најмалку 1.500 платеници за изнајмување распоредени во Мали.
Во четвртокот, илјадници Нигеријци се собраа на улиците за да го прослават државниот удар на годишнината од независноста на земјата, некои веејќи руски знамиња и извикувајќи антифранцуски слогани.
Франција во голема мера се потпира на Нигер за ураниум за гориво за своите нуклеарни централи и го користеше како база за борба против исламскиот тероризам во Сахел. По неуспешните мировни преговори оваа недела, хунтата објави дека ги прекинува сите воени врски со Париз.
Немаше индикации дали генералот Моди се сретна со претставници на Вагнер при неговата посета на Мали. Сепак, на собирот присуствуваше полковникот Садио Камара, министер за одбрана на Мали, кој беше санкциониран од САД за олеснување на вмешаноста на Вагнер во неговата земја.
Генералот Моди требаше да отпатува до Буркина Фасо, каде што лидерите воспоставија поблиски врски со Русија во последните месеци.
Сахел „може да падне под руско влијание“
Во својата прва јавна изјава, Мохамед Базум, кој беше приведен од хунтата во неговата официјална претседателска резиденција, рече дека успешен пуч „ќе има катастрофални последици за нашата земја, нашиот регион и целиот свет“.
„Целиот регион Сахел би можел да падне под руско влијание преку Вагнер групата, чиј брутален тероризам е целосно прикажан во Украина“, напиша toj во Вашингтон пост.
Москва предупреди на каква било воена интервенција на 15-те земји кои го сочинуваат Ековас.
„Малку е веројатно дека интервенцијата на која било вонрегионална сила може да ја промени ситуацијата на подобро“, рече Дмитриј Песков, портпаролот на Кремљ, претходно оваа недела.
Франција вети дека ќе го поддржи каков било исход што блокот ќе го добие по истекот на рокот.
Париз рече дека „иднината на Нигер и стабилноста на целиот регион се загрозени“ бидејќи тензиите се зголемија околу иднината на една од најсиромашните земји во светот.
„Франција со цврстина и одлучност ги поддржува напорите на ЕКОВАС да го порази овој обид за државен удар“, се вели во соопштението на нејзиното Министерство за надворешни работи.
Како што се наближуваше крајниот рок во неделата, делегација од Ековас ги посети Алжир и Либија за да добие поддршка меѓу своите регионални партнери.
Кои се водачите на воената хунта на Нигер?
Генерал Абдурахаман Тиани -Лидерот со очила на претседателската гарда на Нигер се појави на државната телевизија за да се прогласи за нов лидер на земјата по воениот удар.
62-годишниот, поранешен воен аташе во амбасадата на Нигер во Германија, ја предводеше елитната единица повеќе од една деценија. Како шеф на 700-члената претседателска гарда, тој ги предводеше тимовите кои ги поништија претходните обиди за пуч, особено во 2021 и 2022 година.
Како војник, генералот Тиани беше високо одликуван, особено за обезбедувањето на местото на несреќата на францускиот патнички лет на UTA што се урна во пустината Тенере, во близина на Билма, Нигер, во 1989 година, по експлозија на бомба во куфер што резултираше со смрт на сите 170 луѓе на бродот.
Тој, исто така, служел како шеф на баталјон во Агадез и водел воени операции во пустината Нигер против шверцерите на дрога.
Генерал Салифо Моди – Генерал и дипломат, тој беше назначен за заменик лидер на воената хунта по неодамнешниот државен удар.
Неодамна, генералот Моди служеше како амбасадор на Нигер во Обединетите Арапски Емирати, улога на која беше назначен на 1 јуни. Пред тоа тој три години беше началник на Генералштабот на вооружените сили на западноафриканската земја.
60-годишникот ја презеде улогата откако 89 нигериски војници беа убиени во смртоносен терористички напад од екстремисти.
Тој ја имаше улогата на воено аташе во Германија, истата онаа што претходно ја имаше неговиот шеф, генерал Тиани.
Генералот Моди беше избран за човек на хунтата за да обезбеди поддршка од соседните Мали и Буркина Фасо, двајца противници на потенцијалната воена интервенција за ставање крај на пучот.
Драган Мишев / Цивил Медиа
