Агенцијата на Обединетите нации за палестински бегалци (УНРВА), која се смета за спас за два милиони луѓе во опколената енклава, претрпе кратење на финансирањето откако неколку нејзини вработени беа обвинети од Израел за вмешаност во нападот на Хамас на 7 октомври.
„Девет земји од денес привремено го прекинаа своето финансирање на УНРВА. Овие одлуки ја загрозуваат нашата тековна хуманитарна работа низ целиот регион, вклучително и особено во Појасот Газа, се вели во соопштението од агенцијата.
ОН во саботата соопшти дека отпуштила девет од 12 вработени поради наводите и вети дека ќе ги повика своите вработени на одговорност,
„Израелските власти и дадоа на УНРВА информации за наводната вмешаност на неколку вработени во УНРВА во ужасните напади врз Израел на 7 октомври.
„За да ја заштитам способноста на Агенцијата да испорача хуманитарна помош, донесов одлука веднаш да ги раскинам договорите на овие членови на персоналот и да започнам истрага со цел да се утврди вистината без одлагање. Секој вработен во УНРВА кој бил вклучен во акти на терор ќе биде повикан на одговорност, вклучително и преку кривично гонење,рече Филип Лазарини, генерален комесар на УНРВА.
„УНРВА ја повторува својата најсилна осуда за одвратните напади од 7 октомври и повикува на итно и безусловно ослободување на сите израелски заложници и нивно безбедно враќање кај нивните семејства.
Но истовремено,Лазарини изрази шокираност од брзото намалување на финансирањето од страна на неколку западни земји поради хуманитарната катастрофа во Газа, која е уништена од речиси четири месеци од воздушната и копнената војна на Израел.
„Шокантно е да се види суспензијата на средствата за Агенцијата како реакција на наводите против мала група вработени, особено со оглед на непосредната акција што УНРВА ја презеде со раскинување на нивните договори и барање за транспарентна независна истрага. Канцеларијата на Обединетите нации за внатрешни надзорни служби (OIOS), највисокиот истражен орган во системот на ОН, веќе е запленет за оваа многу сериозна работа, вели Лазерини.
Според него, би било неизмерно неодговорно да се санкционира агенција и цела заедница на која и служи поради наводите за криминални дејствија против некои поединци, особено во време на војна, раселување и политички кризи во регионот.
„УНРВА секоја година го споделува списокот со целиот свој персонал со земјите домаќини, вклучувајќи го и Израел. Агенцијата никогаш не добила загриженост за конкретни членови на персоналот, додава тој.
ОН и палестинските власти повикаа на продолжување на финансирањето за „клучната работа“ на агенцијата од објавувањето на тврдењата во петокот.
„Ги повикувам земјите кои го суспендираа своето финансирање да ги преиспитаат своите одлуки пред УНРВА да биде принудена да го прекине својот хуманитарен одговор. Животите на луѓето во Газа зависат од оваа поддршка, а исто така и регионалната стабилност“, изјави Лазарини.
Што е UNRWA и кој ја финансира?
Акронимот значи Агенцијата на Обединетите нации за помош и работа за палестинските бегалци на Блискиот Исток. Основана е во 1949 година за да се грижи за десетици илјади Палестинци етнички протерани од нивните домови од страна на еврејските милиции од областите кои моментално се дел од Израел.
Како што пренесува Ал Џезира, агенцијата на ОН работи на окупираниот Западен Брег, Источен Ерусалим и Газа, како и во Јордан, Либан и Сирија – соседните земји каде што палестинските бегалци се засолниле по нивното насилно протерување познато како Накба или катастрофа.
Според нејзината веб-страница, агенцијата на ОН го поддржува помошта и човечкиот развој на палестинските бегалци, работејќи во повеќе области.
Примери за овие области се основното и стручното образование, примарната здравствена заштита, помошта и социјалните услуги, подобрувањето на инфраструктурата и кампот, микрофинансирањето и одговорот во итни случаи.
Агенцијата е речиси целосно финансирана од доброволни придонеси, освен ограничената субвенција од ОН, која се користи исклучиво за административни трошоци, според УНРВА.
Работата на УНРВА не може да се изврши без постојан придонес од земјите ширум светот и Европската унија, кои претставуваа 94,9 отсто од сите придонеси во 2022 година, вели агенцијата.
Во 2022 година, 44,3 отсто од вкупните ветувања на агенцијата, или 1,17 милијарди долари, беа од земјите-членки на ЕУ, кои придонесоа со 520,3 милиони долари, вклучувајќи ги и средствата доделени од институцијата преку Европската комисија.
Соединетите Американски Држави, Германија, ЕУ и Шведска беа најголемите индивидуални донатори во односната година, придонесувајќи со 61,4 отсто од вкупното финансирање на агенцијата.
Крис Ганис, поранешен портпарол на УНРВА, рече дека агенцијата на ОН има само неколку недели пред да остане без пари за нејзината клучна помош за спасување на животите на Палестинците во Газа. Повеќе од 26.000 Палестинци се убиени откако Израел ја започна својата офанзива на 7 октомври.
„Мојата порака до арапскиот свет, особено до Заливот, е каде сте? Затоа што тие заработуваат милијарди секој ден од приходите од нафтата. Мал дел од тие приходи од нафта ќе доведат до исчезнување на финансиските проблеми на УНРВА преку ноќ. Оваа несовесна празнина нанесена од овие западни земји ќе се пополни многу брзо“, изјави Ганис за Ал Џезира.
„Некои од најочајните луѓе на Блискиот Исток сега се соочуваат со глад, тие се соочуваат со глад, а арапските држави треба да се засилат.
Кои се наводите на Израел против персоналот на УНРВА?
УНРВА во петокот соопшти дека израелските власти и доставиле на агенцијата информации за наводната вмешаност на неколку вработени на УНРВА во нападот на 7 октомври.
Лазарини, шефот на УНРВА, рече дека веднаш ги раскинал договорите на овие членови на персоналот и започнал истрага за да се утврди вистината без одлагање.
Стејт департментот на САД соопшти дека е исклучително вознемирен од наводите, за кои рече дека се однесуваат на 12 вработени во УНРВА.
Агенцијата на ОН долго време е на удар од Израел. Во саботата, израелскиот министер за надворешни работи Израел Кац го повика Лазарини да се повлече од функцијата.
„Господине Лазарини, ве молам да поднесете оставка“, напиша Кац на платформата за социјалните медиуми Х како одговор на предупредувањето на шефот на УНРВА за последиците од кратењата на финансирањето.
Ганес, поранешен портпарол на УНРВА, рече дека има „координиран политички напад“ врз агенцијата на ОН за палестинските бегалци.
„Израелците рекоа дека не можат да победат во војната против Газа доколку УНРВА не се распушти. Значи, каков појасен сигнал сакате? изјави тој за Ал Џезира во неделата.
Колку е клучна УНРВА и што рекоа претставниците на ОН?
УНРВА е најголемиот хуманитарен актер во Газа и околу 3.000 од нејзиниот главен персонал од 13.000 во Газа продолжуваат да се пријавуваат на работа и покрај војната, според возраста.
Лазарини од УНРВА рече дека два милиони луѓе од околу 2,3 милиони жители во Газа зависат од хуманитарната операција на агенцијата.
Помошта за спасување животи на УНРВА ќе заврши по одлуките на земјите да го намалат своето финансирање на Агенцијата.
Нашата хуманитарна операција, од која зависат 2 милиони луѓе како спас во Газа, пропаѓа. Шокиран сум дека таквите одлуки се носат врз основа на наводното однесување на неколку поединци и како што војната продолжува, потребите се продлабочуваат и гладот се наѕира.
На Палестинците во Газа не им беше потребна оваа дополнителна колективна казна. Ова нè валка сите нас, напиша Лазарини
UNRWA lifesaving assistance is about to end following countries decisions to cut their funding to the Agency.
Our humanitarian operation, on which 2 million people depend as a lifeline in Gaza, is collapsing. I am shocked such decisions are taken based on alleged behavior of a…
— Philippe Lazzarini (@UNLazzarini) January 27, 2024
UNRWA lifesaving assistance is about to end following countries decisions to cut their funding to the Agency.
Our humanitarian operation, on which 2 million people depend as a lifeline in Gaza, is collapsing. I am shocked such decisions are taken based on alleged behavior of a…
— Philippe Lazzarini (@UNLazzarini) January 27, 2024
Официјалниот претставник на ОН додаде дека агенцијата има засолништа за повеќе од еден милион луѓе и обезбедува храна и примарна здравствена заштита дури и во екот на непријателствата.
Во меѓувреме, шефот на ОН Антонио Гутереш рече дека десетици илјади луѓе кои работат за УНРВА, многумина во некои од најопасните ситуации, не треба да бидат казнети поради неодамнешните обвинувања.
„Мора да се задоволат огромните потреби на очајното население на кое им служат“, рече тој.
Кои нации го намалија финансирањето на УНРВА? А кои не?
Бранот на суспендирање на финансирањето започна со САД во петокот, веднаш по објавувањето на истрагата.
Канада, Австралија, Британија, Германија, Италија, Холандија, Швајцарија и Финска му се приклучија на Вашингтон во последните два дена.
Последна која објави дека го прекинува финансирањето на агенцијата е Јапонија.
Во меѓувреме, француското Министерство за надворешни работи објави дека Франција не планира нова исплата за финансирање на УНРВА во првиот квартал од 2024 година, но ќе одлучи кога ќе дојде време каква акција да преземе во соработка со Обединетите нации и нивните главни донатори.
Ирска и Норвешка, сепак, изразија континуирана поддршка за УНРВА, велејќи дека агенцијата прави клучна работа за да им помогне на Палестинците раселени и на кои очајно им е потребна помош во Газа.
„Треба да направиме разлика помеѓу она што можеби го направиле поединците и она за што се залага УНРВА“, се вели во соопштението на владата на Норвешка, во кое се додава дека десетици илјади вработени во организацијата во Газа, Западниот Брег и регионот играат „клучна улога“. во дистрибуција на помош, спасување животи и заштита на основните потреби и права.
Ирскиот министер за надворешни работи Мајкл Мартин напиша на Икс: „Ирска нема планови да го прекине финансирањето за виталната работа на УНРВА во Газа“.
Драган Мишев / Цивил Медиа
