За време на Самитот на НАТО во Вашингтон на 9-11 јули, американскиот државен секретар Антони Блинкен објави дека Холандија и Данска веќе го започнале трансферот на Ф-16 во Украина, и се очекува тие да бидат оперативни ова лето.
По долго чекање, се чини дека Украина штотуку ја доби првата серија Ф-16 борбени авиони, обезбедени од меѓународната коалиција. Веста, која за прв пат беше објавена од Блумберг на 31 јули 2024 година, беше потврдена и од официјален претставник на САД за Асошиејтед прес, пишува The Aviationist.
Како што пренесе Блумберг, рокот за трансфер на првите Ф-16 беше крајот на овој јули и тој рок е испочитуван, иако бројот на авиони е мал. Изворите на Блумберг додаваат и дека засега не се знае дали ловците веднаш ќе бидат ставени во употреба, или за нивното влегување во служба ќе биде потребно повеќе време.
Асошиетед прес успеа да добие потврда од неименуван американски функционер, но не беа наведени дополнителни детали. Украинската влада исто така не го потврди доаѓањето на првите Vipers во земјата.
На почетокот на овој месец, САД, Холандија и Данска објавија заедничко соопштение во кое се споменува дека трансферот на Ф-16 е во тек и дека тие ќе бидат оперативни до ова лето. Не беа дадени дополнителни детали поради оперативна безбедност.
Холандски одбранбен претставник изјави дека почетната серија на Ф-16 најверојатно ќе се фокусира на противвоздушна одбрана наместо на удар на копнени цели.
Подготовка за пристигнувањето
Украина со месеци се подготвува за пристигнувањето на борбениот авион од американско производство, кој ги зајакнува украинските воздухопловни сили и ги надополнува МиГ-29 и Су-27 од советската ера. Меѓу подготовките се и мерките за заштита на новите авиони од руски напади додека се на земја.
Стратегијата што ја развиваат украинските воздухопловни сили вклучува употреба на подземни бункери и распоредување на авионите низ различни воздушни писти, што го прави предизвик за руските сили поголем за да ги таргетираат Ф-16. Нема информации за постоење на објекти на подземни воздушни бази во Украина (и нивното создавање не е брзо), па оттука најверојатната опција се чини дека Ф-16 ќе бидат сместени во засолништа во постоечките украински воздушни бази.
Украинските воздухопловни сили одамна спроведуваат операции на аеродроми од автопатски ленти и импровизирани аеродроми како дел од својата стратегија за подобрување на оперативната флексибилност во услови на тековен конфликт. Автопатските ленти и импровизираните аеродроми нудат алтернативни оперативни локации кои се помалку ранливи на откривање и уништување од страна на противничките сили.
Украинските пилоти веќе неколку години се обучуваат ефикасно да ги користат овие неконвенционални воздушни патеки за да ги изградат вештините потребни за полетување и слетување на пократки писти и да се справат со предизвиците што ги поставуваат нестандардните објекти. Досега, операциите на автопатите вклучуваа украински авиони Су-25 или Су-27 кои беа дизајнирани да оперираат во такви услови.
Додека Ф-16 теоретски може да оперираат од импровизирани аеродроми, вклучително и на автопатски ленти или други неподготвени површини, има одредени работи кои се земаат предвид, како состојбата на површината. Всушност, на Ф-16 му е потребна цврста површина за да се спречи оштетување на опремата за слетување и другите компоненти и, згора на тоа, површината треба да биде чиста.
Во моментов, обуката на украинските пилоти е во тек во Обединетото Кралство, во САД, во Данска и во Романија, во зависност од нивното летачко искуство. Европскиот центар за обука на Ф-16 (EFTC) во базата 86 Aeriana Fetesti беше основан за обука на романски и украински пилоти, како и други регионални оператори на Ф-16 со повеќе летала од кралските холандски воздухопловни сили, кои остануваат сопственост на холандската влада, достапни за оваа намена.
Што може Ф-16 да направи за Украина
Украинскиот претседател Володимир Зеленски вели дека на Украина и се потребни најмалку 128 борбени авиони Ф-16 за ефикасно да се спротивстави на воздушната супериорност на Русија.
Началникот на авијацијата на командата на украинските воздухопловни сили, бригадниот генерал Серхиј Голубцов, во јуни објасни што се очекува од западниот борбен авион. Спомнувајќи дека Ф-16 е сложено поврзан со оптималните перформанси на западното оружје што е веќе испорачано во Украина, тој исто така истакна дека овие авиони не се „лек“ за воздушна супериорност.
Всушност, генералот рече дека не треба да очекуваат ништо нереално, бидејќи ќе биде тешко да се стекне воздушна супериорност само со авионот. Наместо тоа, напорот се очекува да биде многу поголем, комплексен потфат со платформи за електронско војување и авиони за откривање радари со долг дострел, што се однесува на шведскиот авион ASC 890 за рано предупредување.
Разновидниот, повеќенаменски млазен авион ќе ги зголеми и замени борците од советската ера, обучени за да пукаат со оружјето донирано од Западот, кое сепак наиде на одредени тешкотии. Тука спаѓаат JDAM (Joint Direct Attack Munition), AGM-88 HARM (брзински противрадијациски проектил), ADM-160 MALD (мамка со воздушно лансирање) и Storm Shadow/SCALP-EG ALCM (Air-Launched Cruise). проектили.
Подготви: Ј. Ѓ.