Врховниот суд на Хрватска пресуди за случајот со швајцарскиот франк. Право на отштета имаат граѓаните кои кредитите од швајцарски франци ги претвориле во евра, одлучи судот.
Тоа е една од најзначајните судски одлуки, која се однесува на најмалку 55 илјади семејства. Првично требаше да биде донесена на 13 декември, па беше одложен за 19 декември, и конечно е оставена за за денеска, 20 декември. На рочиштата на Врховниот суд беа изнесени низа различни, остро спротивставени ставови, објави Индекс.хр.
На седницата беа разгледани три правни толкувања кои требаше да добијат минимум 12 судиски гласови за да бидат усвоени, бидејќи одлуките на седницата на Граѓанскиот оддел се носат со мнозинство гласови од сите судии.
„На 13 и 20 декември 2022 година се одржа седмата (7) седница на Граѓанското одделение на Врховниот суд на Република Хрватска со цел да се донесе правно разбирање за правните ефекти од договорот за конверзија на Договор за кредит од швајцарски франци во евра и правата на потрошувачите.
Седницата е свикана поради различни правни сфаќања изразени во нерешените одлуки на овој суд Рев-1096/2022-2 од 08.11.2022 година, Рев-586/2019-11 од 16.11.2022 година и Рев-639/2019-2. од 15 ноември 2022 година.
Шест гласови на судии: Граѓаните немаат право на поврат на преплатените износи
Првото правно толкување кое гласи:
„Потрошувач кој склучил договор за конверзија на кредит од член 19.с став 1. точка 6 од Законот за изменување и дополнување на Законот за потрошувачко кредитирање („Службен весник“, број 102/15 – во натамошниот текст: ЗИД ЗПК), по склучувањето на тој договор нема право на поврат на повеќе платените суми по основ на неправедни и неважечки договорни одредби за променлива каматна стапка и валутна клаузула, што би претставувало можна разлика меѓу вкупниот износ што би му следувал по основ на ништовноста на наведените одредби до денот на конверзијата и износот што банката го плаќа на потрошувачот земен во предвид при пресметувањето на конверзијата на кредитот согласно член 19.с ЗИД ЗПК“, ги доби гласовите на шест судии на Граѓанскиот оддел.
Десет гласови на судиите: Имаат право на рефундирање доколку постоела разлика на штета на потрошувачот
Второто правно толкување кое гласи:
„Потрошувач кој склучил договор за конверзија на кредитот од член 19.с став 1. точка 6 од Законот за изменување и дополнување на Законот за потрошувачко кредитирање („Службен весник“, број 102/15 – во натамошниот текст: ЗИД ЗПК), по склучување на тој договор има право на поврат на преплатените износи по основ на неправедни и неважечки договорни одредби за променлива каматна стапка и валутна клаузула во случај да постои разлика на штета на потрошувачот меѓу вкупниот износ што би доспеал на него по основ на ништовност на наведените одредби до денот на конверзијата (како и на оние потрошувачи и корисници на кредити во швајцарски франци или кредити во куни со валутна клаузула во швајцарски франци кои не можеле или не извршиле конверзија) и исплатениот износ што банката му го наплатила на потрошувачот при пресметување на конверзија на кредитот согласно член 19.с ЗИД ЗПК“, доби 10 гласа од судиите на Граѓанскиот оддел.
Тринаесет гласа на судиите: Имаат право на исплата на затезна камата на платените износи
Третото правно толкување кое гласи:
„Потрошувач кој склучил договор за конверзија на кредит од член 19.с став 1. точка 6 од Законот за изменување и дополнување на Законот за потрошувачко кредитирање („Службен весник“, број 102/15 – во натамошниот текст: ЗИД ЗПК), по склучување на тој договор, има право согласно општиот пропис од член 1111 став 1 од Законот за обврзни односи („Сл. весник“ бр. 35/05 – во натамошниот текст: ЗОО), на исплата на соодветната затезна камата на повеќе платените износи што банката му ги наплаќала на потрошувачот при пресметка на конверзија на кредитот согласно член 19.с ЗИД ЗПК пресметана согласно член 1115 од ЗОО од денот на секоја поединечна уплата до денот на извршената конверзија“, доби 13 гласа од судиите на Граѓанскиот оддел.
Сите судски одлуки кои се наведени во воведот и кои застапуваат три различни правни толкувања ќе бидат предмет на контрола на Службата за евиденција на судската пракса.