Терористичката група Хамас со помош на тајната полиција во Појасот Газа со години ги шпионира палестинските цивили со цел да го уништи секое противење на тврдокорното владеење на групата над територијата.
Лидерот на Хамас, Јехиа Синвар, со години ги надгледувал тајните полициски сили во Појасот Газа, кои вршат надзор над секојдневните Палестинци и градат досиеја за млади луѓе, новинари и оние кои ја критикуваат владата на Хамас, според разузнавачките претставници и низата внатрешни документи во кои имаше увид Њујорк Тајмс.
Единицата, позната како Служба за општа безбедност, се потпира на мрежа доушници од Газа, од кои некои ги пријавиле своите соседи во полиција. Луѓето влегоа во безбедносните досиеја поради присуство на протести или јавно критикување на Хамас. Во некои случаи, записите сугерираат дека властите ги следеле луѓето дури за да утврдат дали водат романтични врски надвор од бракот.
Хамас долго време управува со угнетувачки систем на управување во Газа, а многу Палестинци таму знаат дека безбедносните службеници внимателно ги следат. Но, презентацијата од 62 слајдови за активностите на Генералната служба за безбедност, дадена само неколку недели пред нападот на Израел на 7 октомври, го открива степенот до кој во голема мера непознатата единица навлегла во животите на Палестинците.
Документите покажуваат дека лидерите на Хамас, и покрај тоа што тврдат дека го претставуваат народот во Газа, не би толерирале ниту трошка несогласување. Безбедносните службеници ги следеа новинарите и луѓето за кои се сомневаа за неморално однесување и разговараа за начините за клеветење на политичките противници. Политичките протести се сметаа за закани што треба да се поткопаат.
Секојдневните жители на Газа беа заглавени помеѓу, од една страна осакатувачката блокада на Израел и од друга страна под постојаниот надзор на безбедносните сили. Таа дилема продолжува и денес, со дополнителна закана од израелски копнени трупи и воздушни напади.
„Се соочуваме со бомбардирање од Израелците и со насилниците од локалните власти“, рече Ехаб Фасфос, новинар во Газа кој се појави во досиејата на Службата за генерална безбедност, во телефонско интервју од Газа.
Фасфос (51) во еден извештај е означен како еден од „главните мразачи на движењето Хамас“.
Документите му беа доставени на „Тајмс“ од официјални лица во дирекцијата за воено разузнавање на Израел, кои рекоа дека биле запленети во рациите во Газа.
Репортерите потоа интервјуираа луѓе кои беа именувани во досиејата. Тие луѓе раскажуваа клучни настани, потврдија биографски информации и, во случајот на Фасфоус, опишаа интеракции со властите кои се усогласени со тајните досиеја. Документите разгледани од Тајмс вклучуваат седум разузнавачки досиеја кои се движат од октомври 2016 до август 2023 година. Дирекцијата за воено разузнавање соопшти дека знаела за досиеја кои содржат информации за најмалку 10.000 Палестинци во Газа.
Генералната служба за безбедност формално е дел од политичката партија Хамас, но функционира како дел од владата. Еден Палестинец запознаен со внатрешното работење на Хамас, кој зборуваше под услов да остане анонимен поради чувствителноста на ова прашање, потврди дека службата е едно од трите моќни тела за внатрешна безбедност во Газа. Останатите се Военото разузнавање, кое обично се фокусира на Израел, и Службата за внатрешна безбедност, огранок на Министерството за внатрешни работи.
Басем Наим, портпарол на Хамас, рече дека луѓето одговорни за Генералната служба за безбедност биле недостапни за време на војната.
Како што покажуваат записите, со месечни трошоци од 120.000 долари пред војната со Израел, единицата броела 856 луѓе. Од нив, повеќе од 160 биле платени да шират пропаганда на Хамас и да вршат онлајн напади против противниците дома и во странство. Статусот на единицата денес е непознат затоа што Израел им нанесе значителен удар на воените и управувачките способности на Хамас.
Израелските разузнавачки власти веруваат дека Синвар директно ја надгледувал Службата за општата безбедност, според тројца израелски разузнавачи, кои зборувале под услов да останат анонимни бидејќи не биле овластени јавно да разговараат за ова прашање. Тие рекоа дека слајдшоу презентација е подготвено лично за Синвар, иако не кажаа од каде го знаеле тоа.
Во презентацијата се вели дека Службата за општа безбедност работи на заштита на луѓето, имотот и информациите на Хамас и да го поддржи одлучувањето на нејзиното раководство.
Некои слајдови се фокусираа на личната безбедност на лидерите на Хамас, други за начините за сузбивање на протестите, вклучително и демонстрациите „Сакаме да живееме“ минатата година, кои го критикуваа недостигот на електрична енергија и трошоците за живот. Безбедносните службеници, исто така, следеа оперативци од палестинскиот исламски џихад, идеолошки подредена милитантна група која често е партнер со Хамас.
Некои тактики на Хамас, како што е засилувањето на сопствената порака, се чинеше дека се рутинско политиканство. Во други случаи, официјалните лица предложија користење на разузнавачки информации за да се поткопа противниците и да се наруши нивниот углед, иако досиејата беа нејасни за тоа како тоа треба да се направи.
„Преземање на голем број навредливи и одбранбени медиумски кампањи за збунување и влијание врз противниците со користење на приватност и ексклузивни информации“, се вели во документот.
Службениците за безбедност го запреле Фасфоус на пат на протест во август, му го одзеле телефонот и му наредиле да си замине, се вели во извештајот. Фасфос потврди дека му пришле двајца полицајци во цивилна облека. Властите ги пребараа неговите неодамнешни повици и напишаа дека тој комуницира со „сомнителни луѓе“ во Израел.
„Советуваме дека затворањето кон него е неопходно бидејќи тој е негативна личност која е полна со омраза и само ги изнесува недостатоците на Појасот Газа“, се вели во документот.
Најфрустрирачката работа, вели Фасфос, е тоа што полицајците го користеле неговиот телефон за да испраќаат флертувачки пораки до колегата.
„Тие сакаа да ми наведат морална повреда“, рече тој.
Извештајот не го вклучува тој детал, но ги опишува начините за „справување“ со Фасфоус. „Клеветете го“, се вели во извештајот.
„Ако не си со нив, стануваш атеист, неверник и грешник“, рече Фасфос. Тој призна дека ги поддржува протестите и го критикува Хамас на интернет, но рече дека луѓето со кои бил во контакт во Израел биле Палестинци кои поседувале компании за храна и облека. Тој рече дека помогнал во водењето на нивните сметки на социјалните мрежи.
Целите на Генералната служба за безбедност се слични на оние на безбедносните служби во земји како Сирија кои користеле тајни единици за да го задушат несогласувањето. Меѓутоа, во досиејата на Службата за општа безбедност се спомнуваат тактики како цензура, заплашување и надзор наместо физичко насилство.
„Оваа Служба за општа безбедност е исто како Штази од Источна Германија“, рече Михаел Милштајн, поранешен израелски воен разузнавач специјализиран за палестински работи. „Секогаш имаш око на улицата“.
Палестинците во Газа живеат во страв и се двоумат да изразат несогласување, велат аналитичарите.
„Има многу луѓе кои практикуваат самоцензура“, рече Мхајмар Абусада, професор по политички науки од градот Газа. „Тие едноставно не сакаат проблеми со владата на Хамас“.
Тој став е во судир со најостри коментари на израелските лидери, како претседателот Исак Херцог, кој ги обвини Палестинците во Газа дека не го собориле Хамас пред нападите на 7 октомври.
„Постои цела нација која е одговорна“, рече тој. „Оваа реторика за цивилите не била свесна, не била вклучена, апсолутно не е вистина. Можеа да се кренат“.
Службата за општа безбедност, покажуваат досиејата, исто така се обидела да спроведе конзервативен социјален поредок.
Во декември 2017 година, на пример, властите истражуваа дојава дека една жена постапувала неморално со маж кој поседувал продавница за облека. Во безбедносниот извештај забележано е дека таа ја посетувала продавницата еден час еден ден, а потоа повеќе од два часа следниот ден. Извештајот не презентираше докази за погрешно постапување, но предложи „релевантните страни“ да се занимаваат со ова прашање.
Во извештајот од октомври 2016 година се опишани млади мажи и жени кои вршат неодредени „неморални дејствија“ во канцеларијата на Палестинската ослободителна организација (ПЛО) во Кан Јунис ноќе. Хамас ја гледа ПЛО како компромитиран ентитет, чиј лидер премногу често ги фаворизира израелските интереси. Извештајот не понуди докази за злодела, но препорача да се повика човек кој тврдеше дека поседува видеа и слики.
Досиејата покажуваат и дека Хамас бил сомнителен кон странски организации и новинари.
Кога Моник ван Хогстратен, холандска репортерка, посетила камп за протести долж границата со Израел во април 2018 година, властите забележаа најбанални детали. Тие ја забележале марката и моделот на нејзиниот автомобил и нејзиниот број на регистарска табличка. Тие рекоа дека фотографирала деца и се обидела да интервјуира една постара жена. Ван Хогстратен го потврди патувањето за известување во интервју за Тајмс.
Во Досието се препорачува дополнително „извидување“ на новинарите.
Ниту една од досиејата разгледани од Тајмс не беше датирана по почетокот на војната. Но, Фасфос рече дека владата и понатаму е заинтересирана за него.
На почетокот на војната, тој рече дека фотографирал како безбедносните сили удираат луѓе кои се тепале за места во редот пред пекара. Властите му ја одзеле камерата.
Фасфос се пожалил на владин функционер во Кан Јунис, кој му рекол да престане да известува и да го „дестабилизира внатрешниот фронт“, се сеќава Фасфос.
„Му реков дека известувам за вистината и дека вистината нема да му наштети, но тоа наиде на глуви уши“, рече тој. „Не можеме да имаме живот овде се додека овие криминалци ја имаат контролата, нагласи Фасфос.
Поддршката за Хамас како политичка партија, како што пренесува NBC news според анкетата објавена во средината на Март, 2024 година од водечкиот Палестински центар за истражување на политики и анкети (PSR), падна на 34 отсто меѓу Палестинците во Појасот Газа и окупираниот Западен Брег, што е пад од 12 поени во однос на декември 2023 година.
Пред војната, во септември 2023 година, само 12% од Палестинците на Западниот Брег го поддржуваа Хамас. До тој декември, кога војната влезе во третиот месец, поддршката за Хамас на Западниот Брег вртоглаво се искачи на 44%, пред да падне на 35% во март. Поддршката беше помалку нестабилна во Газа, каде што 38% го поддржаа Хамас во септември 2023 година, 42% во декември 2023 година и 34% овој месец.
Хамас, кој со децении прибегнува кон насилни тактики како самоубиствени бомбашки напади врз израелски цивилни цели и се смета за терористичка организација од страна на САД, долго време предизвикува поделби меѓу Палестинците. Во последниве години, додека напредокот за решението за две држави и мировните преговори се намалуваше, нападите поврзани со Хамас навидум ја ставија палестинската мака на глобалната агенда, добивајќи ја палестинската поддршка и дозволувајќи му да го пополни вакуумот на моќта.
Драган Мишев / Цивил Медиа
