Шефот на ОН Антонио Гутереш ја опиша руската инвазија на Украина како „навреда за нашата колективна совест“ и „кршење на меѓународното право“.
Зборовите на генералниот секретар го означија почетокот на дебатата на вонредната специјална седница на Генералното собрание на ОН, чија цел беше да се добие широка поддршка за „праведен и траен мир“ резолуција.
„Едногодишната трага од руската инвазија на Украина е мрачна пресвртница – за народот на Украина и за меѓународната заедница. Таа инвазија е навреда за нашата колективна совест. А влијанието се чувствува далеку подалеку од Украина. “, изјави Гутереш пред собранието.
Министерот за надворешни работи на Украина ги повика нациите во светот како што се приближува годишнината од руската инвазија да докажат дека се залагаат за Повелбата на Обединетите нации и гласаат за резолуцијата на ОН, предложена од Украина и нејзините сојузници.
Дмитро Кулеба рече дека и покрај „празни повици“ на Москва за преговори, „Русија сè уште сака да ја уништи Украина како нација“.
Тој рече дека резолуцијата, која ќе биде ставена на гласање во четврток во 193-члената светска организација, „ќе придонесе за нашите заеднички напори да се стави крај на војната, како и да се заштитат основните принципи на меѓународното право и Повелбата на ОН“.
„Нема друга земја во светот што сака мир колку Украина. Никогаш не сме сакале војна. Никогаш не планиравме да нападнеме некого. Нашите војници не стојат на туѓа земја“, рече Кулеба.
Гутереш рече дека позицијата на ОН е „недвосмислена“ во поддршката на принципите на Повелбата. „Ние сме посветени на суверенитетот, независноста, единството и територијалниот интегритет на Украина, во нејзините меѓународно признати граници“.
Генералното собрание стана најважното тело на ОН што се занимава со Украина, бидејќи Советот за безбедност, кој е задолжен за одржување на меѓународниот мир и безбедност, е парализиран како резултат на правото на вето на Русија.
Иако петте претходни резолуции на собранието за Украина не се правно обврзувачки – како што се резолуциите на Советот – тие се важни како одраз на светското мислење.
Во собранието нема вето, така што резолуцијата сигурно ќе биде одобрена, но големо прашање е колку гласови „за“ ќе добие. Резолуцијата од 12 октомври со која се осудува рускиот „обид за нелегална анексија“ на четири украински региони и се бара нејзино итно поништување, доби најголем број гласови од петте резолуции – 143-5 и 35 воздржани.
„Колеги, ова гласање ќе остане запишано во историјата. На една година од овој конфликт, ќе видиме каде стојат нациите во светот по прашањето за мирот во Украина“, рече постојаниот претставник на САД во ОН, Линда Томас-Гринфилд.
Рускиот амбасадор во ОН, Василиј Небензја, изјави дека Москва „нема друга опција“ освен да ја започне својата „специјална воена операција“ во Украина пред една година.
Тој ги критикуваше САД, НАТО и Европската унија за обезбедување на Кијив со оружје, муниција и разузнавачки информации.
„Во оваа нивна желба да ја поразат Русија на кој било можен начин, тие не можат само да ја жртвуваат Украина, тие се подготвени да го втурнат целиот свет во бездната на војната“, рече Небензја.
Нацрт-резолуцијата со која се повикува на запирање на непријателствата, спонзорирани од околу 60 земји, е само симболична. Се очекува големите земји како Кина и Индија да продолжат да се воздржуваат.
Генералното собрание на ОН стана фокус на акцијата на ОН за Украина, со оглед на парализата на Советот за безбедност поради правото на вето на постојаните членки Русија и Кина.
Подготви: А. Р.
Извор: Еуроњуз