Дали Њузвик го менува наративот, и почна да ги согледува случувањата од руската агресија врз Украина врз база на факти и проверени информации. Иако и во овој наслов преовладува сензационалистички елементи, сепак , со вклучување на проверката на факти на набљудувачот за дезинформации на Њузвик.
Њузвик под лупа го стави тврдењето што кружи на некои канали на социјалните медиуми, вклучително и оние про-Кремљ канали познати по ширењето на руската пропаганда, кои објавија дека руски прецизен ракетен напад наводно уништил подземен „команден центар на НАТО“ во Украина претходно овој месец, при што „десетици“ западни офицери и воен персонал наводно биле убиени во ракетниот напад со „Кинжал“ (кама). Тоа е целосна лага.
Во некои случаи тврдењето беше поткрепено со фотографија од наводното место за напад, на кое се гледаат големи размери и опожарена зграда.
Неколку објави на Твитер и Телеграм, со вкупно стотици илјади прегледи кон крајот на март 2023 година, се тврди дека е уништен штаб на НАТО во Украина, при што во нападот загинале „до 300 луѓе“.
„Застрашувачки удар на руската суперсонична ракета Кама на длабочина од 130 метри врз командниот центар на НАТО во Украина!: Грчкиот „Проњуз“ пишува за огромните загуби меѓу офицерите на НАТО како резултат на ракетниот напад“, се вели во една објава.
“A terrifying strike of the Russian supersonic missile “Dagger” at a depth of 130 meters on the NATO command center in Ukraine!”: Greek Pronews writes about the huge losses among NATO officers as a result of the missile attack.
“The Russian hypersonic https://t.co/3YIUfTWH29… pic.twitter.com/FJUHp0tudk— Victor vicktop55 (@vicktop55) March 30, 2023
„40 трупови, уште десетици тела остануваат под урнатините – се појавија детали за рускиот „одмазнички удар“ врз командниот центар на НАТО“, пишува на сметката наречена „Руската победа е неизбежна“.
⚡️? 40 corpses, dozens more bodies remain under the rubble – details of the Russian “retaliation strike” on the NATO command center have appeared
?A group of NATO officers and advisers was housed in a secret underground bunker built at a depth of 120 meters.
? More than 300… pic.twitter.com/U25F6L9hBE
— Russian Victory is Inevitable ?? (@WinRussiawill) March 30, 2023
Поголемиот дел од објавите на Твитер и Телеграм се чинеше дека го засноваат тврдењето на еден од двата извори: нејасна грчка веб-страница за вести ProNews и аутлетот наречен „The Intel Drop“.
Десетици офицери на НАТО се закопани во таен бункер уништен од „Кама“ во Украина Според грчкиот портал Проњуз, кој уредниците го добиле од „американски извори“, се вели во друга објава.
Сепак, вистинитоста на двата извора е многу сомнителна.
TheIntelDrop се опишува себеси како „неусогласен извор на вести за разузнавачката и финансиската заедница“, но непријатната формулација, основните граматички грешки („надзор“) и чудната терминологија, како што е „црна пропаганда“, предизвикуваат сомневања, што укажува дека веројатно не е напишано од мајчин англиски јазик.
Исто така, нема информации за потеклото или сопственоста на медиумот. Сите податоци за припадност на веб-страниците се „редактирани заради приватност“, според проверувачот на домени – WhoIS.
Тој го наведува американскиот теоретичар на заговор Гордон Даф меѓу членовите на одборот; Даф претходно беше претседател на „Ветерани денес“, маргинален медиум кој промовира теории на заговор и антисемитизам. Според Политико, самиот Даф изјави дека „околу 30% од она што е напишано на Ветеранс денес е очигледно лажно“.
Извештајот на TheIntelDrop се повикува голем број непроверени сметки на Твитер и написот на ProNews како извор за тврдењето.
ProNews навистина објави таков напис, иако референциите на него погрешно сугерираат дека ова е неодамнешен развој, додека написот всушност беше објавен претходно овој месец, на 12 март.
Тогаш написот беше преземен и споделен од проруски корисници, вклучително и оној во кој се тврди дека „Штабот на командата и контролата на НАТО во Кијив беше погоден од хиперсонични ракети Кинжал, а многу високи функционери на Пентагон загинаа во овој напад“.
NATO command and control HQ in #Kiev was struck by Kinzhal hypersonic missiles, many #Pentagon top officials perish in this strike.
NATO wants to retaliate…#NATOisLosingTheWar #BankRunBiden pic.twitter.com/oLvyfD4a3w
— UkraineNews (@Ukraine66251776) March 12, 2023
Сепак, грчката веб-страница, која има историја на објавување сензационалистички и лажни материјали, како што е еден напис во кој се тврди дека Флорида се отцепува од САД, нуди многу малку докази во оригиналната приказна за наводниот ракетен удар.
„Десетици мртви офицери на НАТО и Украина“, стои во написот, преведен од грчки. „Руската хиперсонична ракета Кинжал со целна брзина на удар од 12 мах (дванаесет пати поголема од брзината на звукот) успеа да го погоди здружениот центар за команда, контрола и комуникации на Украина и НАТО инсталиран на длабочина од 130 метри!
Авторот едноставно наведува:
„Русите велат дека досега извлекле 40 мртви од урнатините на подземниот штаб, но повеќето никогаш нема да бидат извлечени бидејќи биле затрупани од урнатините“.
Никаде во приказната не се спомнуваат конкретни извори или изданија, која наместо тоа продолжува со цитирање на украинските официјални лица, кои не ги спомнуваат жртвите на НАТО.
Иако не е јасно на што „руските“ извори на ProNews го засновале своето тврдење, големо гранатирање на Украина навистина се случило ноќта на 9 март 2023 година, како што тогаш објави и Newsweek.
Нападот, кој Русија тогаш го нарече одмазда за диверзантски инцидент што се случи неколку дена претходно во рускиот пограничен регион Брајанкс, вклучи широк спектар руски ракети, вклучувајќи ги и гореспоменатите Кинжал.
Украина беше погодена со бараж од 81 проектил во текот на ноќта, вклучително и шест балистички ракети Кинжал, соопшти тогаш украинската војска, при што беше пријавено дека загинале најмалку шест цивили во нападите кои беа насочени кон 10 региони, вклучувајќи ги Кијив, Лвив, Днипро, Одеса. Харкив и Запорижја, но немаше информации за загинати офицери на НАТО.
Наративот се чини дека потекнува од руски воени блогери и про-Кремљ медиуми и канали Телеграма, при што една објава тврди дека е „глава во сенка“
Тоа известување, објавено на 9 март, цитира „наводни“ неименувани „украински инсајдери“ и „онлајн платформи“, но не дава дополнителни потврдени докази.
Иако тврдењата на спротивставените страни за време на овој конфликт се дијаметрално спротивни и тешко, па дури и невозможно да се проверат, малку е неверојатно да се сугерира дека „бункер“ на НАТО бил погоден во нападот , дури и дека тој воопшто постои.
Украинската воена команда изјави дека воздухопловните сили на земјата успеале да соборат 34 од крстосувачките проектили истрелани за време на баражот на 9 март, додека претседателот на Украина, Володимир Зеленски, рече дека нападите погодиле „критична инфраструктура и станбени згради“.
Дури ни руското министерство за одбрана не спомена дека „НАТО“ или западен воен персонал бил цел на нападот, велејќи едноставно дека тој ја погодил „воената инфраструктура на Украина, претпријатијата во воено-индустрискиот комплекс, како и енергетските капацитети“ користејќи висока прецизност и долготрајна дострел оружје од воздух, море и копно“.
„Целта на нападите беше постигната и беа погодени сите назначени цели“, вклучително и „бази за беспилотни летала“ и „производствени капацитети за поправка на воена опрема и производство на муниција“, соопшти тогаш Министерството, без да понуди потврден доказ.
Во голем број објави на проруските медиумски канали, кои се однесуваат на ударот на ракетата Кинжал врз Командниот центар на НАТО во Украина за наводните последиците од ударот на ракетата користена е фотографија надвор од контекст, .
?Russian hypersonic missiles strike the NATO headquarters in Ukraine, a bunker is now confirmation! More information is coming out:
40 corpses, dozens more bodies remain under the rubble – details of the Russian “retaliation strike” on the NATO command center have appeared! A… pic.twitter.com/SJGy1NUWXo
— US Civil Defense News (@CaptCoronado) March 30, 2023
Сликата всушност е снимена од видеото од руски ракетен напад на селото Ал-Хамран, источно од Алепо во Сирија во март 2021 година, што дополнително ја поткопува вистинитоста на ова тврдење.
Набљудувачот за дезинформации не можеше да најде никакви авторизирани извори или веродостојни докази кои би ги потврдиле тврдењата на Телеграм без извори и известувањето на ProNews (и ширењето на оваа приказна од извори поврзани со руската држава) што предизвикува дополнителни сомнежи.
Иако тоа целосно не ја исклучува можноста дека се случил таков удар, има многу малку докази кои сугерираат дека тоа навистина се случило. Понатаму, обемот на наводните жртви (до 300 луѓе, според некои од извештаите) би било многу тешко да се сокрие, особено ако огромното мнозинство од нив биле граѓани на западните нации.
Лажни, погрешни и непотврдени тврдења, како и директната пропаганда, често насочена кон НАТО и со цел да се поткопа западната поддршка за Украина, станаа карактеристика на овој конфликт, како што е нашироко објавено од Њузвик и други медиуми.
Им посакуваме добредојде на колегите од „Њузвик“ на вистинската страна во борбата против дезинформациите и руската пропаганда.
Драган Мишев / Цивил Медиа
