Одбивањето на Русија да учествува во Иницијативата за црноморско жито и руското блокирање на транспортните патишта во Црното Море бараат поголеми напори од земјите-членки за да се обезбеди ефективно функционирање на солидарните патеки на ЕУ на границите со Украина за да се зголеми обемот на украинскиот извоз на жито, изјави високиот претставник на Европската унија за надворешна политика и безбедност Жозеп Борел во Брисел пред почетокот на Советот за надворешни работи, пренесува Укринформ.
Борел го изјави ова како одговор на барањето да ја коментира намерата на Полска да ги затвори своите граници доколку ЕУ не го продолжи ембаргото за извоз на украинско жито и друга храна во соседните земји.
Покрај поморските патишта, постојат и солидарни ленти, кои овозможуваат транспорт на многу жито од пристаништата на Црното Море и негово насочување преку границите на земјите членки кои се соседи на Украина. Бидејќи морскиот пат е затворен, неопходно е да се зголеми извозниот капацитет на украинското жито низ европските пристаништа, што значи поголеми напори за помош на Украина, рече Борел.
Треба да се направи повеќе за да се отворат европските граници и да се поедностават транспортните врски со цел транспорт на украинско жито од пристаништата на Црното Море. Ова ќе бара поголема вклученост од земјите-членки. ЕУ веќе направи многу. Но, треба да се направи повеќе, додаде високиот претставник на ЕУ.
Како што е соопштено, премиерот на Полска Матеуш Моравјецки ден претходно изјави дека доколку Европската комисија (ЕК) одбие да ја продолжи забраната за увоз на жито од Украина во петте земји на ЕУ по 15 септември, Полска еднострано ќе ја затвори границата.
Од почетокот на руската агресивна војна, преку 35 милиони тони извоз на жито и храна се извезени од Украина со помош на патеките за солидарност.
Во мај 2023 година, ЕК го забрани увозот на пченица, пченка, семе од репка и сончоглед од Украина во Бугарија, Унгарија, Полска, Словачка и Романија на инсистирање на овие земји. На 5 јуни забраната беше продолжена до 15 септември 2023 година.
Министрите за земјоделство на споменатите пет земји од ЕУ на 19 јули усвоија заедничка изјава со која бараат продолжување на одлуката на ЕК за заштитни мерки од увоз на украинска храна во споменатите земји до крајот на годината.
Првиот вицепремиер – министер за економија Јулија Свириденко нагласи дека доколку ЕК ја продолжи забраната за увоз на украинско жито и по 15 септември, Украина ќе биде принудена да размисли за реципрочни мерки.
Предходно , Борел пред состанокот на Советот за надворешни работи на ЕУ во Брисел нагласи дека целното гранатирање на пристанишната инфраструктура во Одеса од страна на Русија, кое трае трета ноќ по ред, како и намерното уништување на резервите на жито наменето за извоз од страна на Русија, се варварски чинови кои ќе доведат до голема криза со храна во светот.
„Денес ќе разговараме за ситуацијата во Украина. Ќе го имаме министерот Кулеба (на телеконференција), но во моментов, трета ноќ, Русија ја бомбардира и уништува целата пристанишна инфраструктура во Одеса и складирањето на жито. Повеќе од 60.000 тони жито се изгорени од Русија, но не само за извозот. го палат ова зрно“, рече Борел.
Подготви: Д. Мишев / Цивил Медиа