Суверенитет и самоопределување: овие зборови одекнаа во петокот, на 19 јули, во монументалната судница на Меѓународниот суд на правдата (МСП) во Хаг.
Во јасна и недвосмислена одлука, судиите ја прогласија израелската окупација на палестинската територија за „незаконска“ и донесоа одлука дека Израел е „обврзан да го прекине своето незаконско присуство што е можно побрзо“. По напуштањето на сослушувањето, палестинскиот амбасадор во ОН, Ријад Мансур, ја поздрави одлуката како „историска“, известија светски медиуми, меѓу кои и Le Monde.
Врховниот суд на Обединетите нации во петокот рече дека присуството на Израел на Западниот Брег и Источен Ерусалим е незаконско, во мислење без преседан со кое се повикува Израел да ја прекине својата децениска окупација на териториите за кои Палестинците тврдат дека е идна држава.
Советодавното мислење, иако необврзувачко, беше првпат Меѓународниот суд на правдата (МСП) да го изрази својот став за законитоста на присуството на Израел на териториите што ги зазеде во војната во 1967 година.
Советодавното мислење не е правно обврзувачко, но носи морален авторитет и може да го обликува меѓународното право, според МСП. Мислењето од петокот предизвика осуда од израелските лидери и пофалби од палестинските власти.
Палестинскиот претседател Махмуд Абас побрза да ја повика „меѓународната заедница да бара Израел, како окупаторска сила, да ја прекине окупацијата и безусловно да се повлече“.
Прашањето беше упатено до МСП од страна на Генералното собрание на Обединетите нации во декември 2022 година. Доколку се утврди дека Израел го прекршил законот, МСП ќе се произнесе за последиците.
Во февруари, повеќе од 50 држави и организации дојдоа во Хаг да се изјаснат за својот случај, но Израел отсуствуваше. Израел ги избегнува сослушувањата, оставајќи им на своите најверни сојузници, САД и Обединетото Кралство, да расправаат во негово име. Вашингтон побара од судиите да дадат општо мислење, повикувајќи на продолжување на мировните преговори.
За време на војната во 1967 година, Израел ги зазеде Западниот Брег, Источен Ерусалим, Појасот Газа и Голанската висорамнина од соседните арапски држави. Набргу потоа почнала да формира еврејски населби на тие територии.
Палестинците сакаат Западниот Брег и Газа за идна држава, со источен Ерусалим во нејзиниот главен град. Израел го смета целиот Ерусалим за свој „вечен главен град“.
Во своето мислење, судот заклучи дека сите држави и меѓународни организации, вклучително и Обединетите нации, се обврзани „да не ја признаат како легална ситуацијата што произлегува од незаконското присуство на државата Израел на окупираната палестинска територија“, пренесува Си-Ен-Ен.
Најмалку 38.919 луѓе се убиени, а 89.622 се ранети во израелската војна против Газа. Бројот на загинати во Израел од нападите предводени од Хамас на 7 октомври се проценува на 1.139, а десетици луѓе сè уште се држат во заробеништво во Газа.
Над 14.000 деца се убиени, според најновата проценка на палестинското Министерство за здравство; уште илјадници се повредени. Сите деца во Газа биле изложени на трауматични искуства од војната, чии последици ќе траат цел живот, се наведува во извештај од УНИЦЕФ.
Според извештај на меѓународната организација “Save the children”, од нападите на 7 октомври во кои беа убиени 33 деца во Израел, повеќе од 13.800 деца се убиени во Газа и 113 на Западниот Брег, а над 12.009 деца се повредени во Газа и најмалку 725 деца на Западниот Брег, според до Канцеларијата на ОН за координација на хуманитарни прашања (OCHA) и Министерството за здравство во Газа.
Подготви: Д. Тахири / Цивил Медиа
