Одлуката на Кина да се приклучи на меѓународните разговори во Саудиска Арабија овој викенд, со цел да се стави крај на руската војна во Украина, сигнализира можни промени во пристапот на Пекинг, но не и пресврт во неговата поддршка за Москва, велат аналитичарите.
Додека Пекинг одби да се приклучи на претходните разговори со членката на НАТО, Данска, аналитичарите, како што пренесува Ројтерс, сега велат дека се чувствува многу поудобно да се приклучи на напорите во Саудиска Арабија, дури и ако Русија не е присутна и Украина го турка сопствениот план.
Кина досега одбиваше да ја осуди Москва за инвазијата што ја започна во февруари 2022 година, но понуди свој мировен план, се чини дека Пекинг се соочува со некои тешки реалности додека конфликтот се одолговлекува.
Фајненшл тајмс објави дека украинските сојузници го поздравиле потегот на Кина, сметајќи го како оддалечување од интересите на Москва и кон интересите на Кијив.
Кина сигнализираше дека е подготвена да присуствува на понатамошни меѓународни разговори за решавање на конфликтот во Украина, според европските претставници кои го поздравија нејзиното „конструктивно“ учество на форумот во Саудиска Арабија на кој беше исклучена Москва.
Разговорите викендов во Џеда, на кои присуствуваа десетици земји и беа фокусирани на мировниот план од 10 точки предложен од Кијив, завршија во неделата без конкретни случувања. Но, присуството на Пекинг се смета како придобивка за Кијив и стана фокус на настанот меѓу учесниците.
Неименуван европски функционер изјави за Фајненшл тајмс дека Кина „активно учествувала“ на форумот и дека е „позитивна“ за уште една средба од ваков вид.
„Пекинг повеќе се насочува кон мировни напори, но исто така знае дека мировната иницијатива предводена од Кина веројатно нема да биде прифатена од Западот во овој момент“, рече Јун Сун, директор на кинеската програма во тинк-тенкот Стимсон Центар во Вашингтон. Пекинг нема да сака да отсуствува од другите веродостојни мировни иницијативи кои ги водат незападни земји“.
Мировниот пратеник Ли Хуи им се придружи на високи претставници од околу 40 земји во Џеда, соопшти во петокот кинеското Министерство за надворешни работи, на разговори за кои украинските и западните претставници се надеваат дека ќе ги оформат клучните принципи за евентуално решение за завршување на војната.
Последниот потег на Пекинг на глобалната дипломатска сцена доаѓа во време кога претседателот Си Џинпинг се бори со низа внатрешни прашања, вклучително и необјаснетата смена на Чин Ганг минатиот месец како министер за надворешни работи, ненадејната замена на највисокиот врв во ракетните сили на Народната армија и продлабочувањето неволји за втората по големина економија во светот.
Кина не присуствуваше на разговорите во Копенхаген кон крајот на јуни, и покрај тоа што беше поканета и предложи свој план од 12 точки за мир.
Комплексен маневар
Пекинг одржува блиски економски и дипломатски врски со Русија откако претседателот Владимир Путин нареди инвазија и ги обвини западните сили предводени од САД дека сакаат да го продолжат конфликтот со обезбедување оружје и поддршка за Украина.
Министерството за надворешни работи не одговори на барањата на Ројтерс за коментар во текот на викендот.
Според украинските медиуми, министер за надворешни работи на Украина, Дмитро Кулеба ја нарече вмешаноста на Ли „значителен пробив“,
Кина му се додворува на нафтениот гигант Саудиска Арабија, која е дел од неврзаниот Глобален Југ, групација која Кина сака да ја предводи.
Русија на крајот е „обврзана да биде поразена“, рече научникот за меѓународни односи од Шангај, Шен Дингли, така што Кина мора да бара меѓународна соработка, а не да забрза каков било колапс во Русија.
„Можеме да изнесеме различни мислења, а исто така можеме да дадеме и некои предлози за заеднички да промовираме рано и правилно политичко решавање на проблемите што ги гледаме“, рече Шен.
Иако потегот на Кина беше добар за нејзиниот имиџ, аналитичарот од Сингапур, Ли Мингјанг, рече дека Пекинг ќе бара фино да ги усогласи своите позиции.
Пекинг сака подобро да ги разбере позициите на другите и „веројатно, исто така, се обидува да го истражи просторот на приспособливоста на на Кина на сопствените маневрирања “, рече Ли, вонреден професор по меѓународни односи на Школата за меѓународни студии С. Раџаратнам.
Таа еволуција се случуваше додека некои аналитичари откриваат зголемена кинеска лутина поради долготрајната природа на војната и неодамнешното руско бомбардирање на украинските пристаништа за жито, што ги вознемири претходно заштитените пратки од глобалната централа на жито.
Генг Шуанг, заменик постојан претставник на Кина во Обединетите нации, изјави пред Советот за безбедност на 26 јули дека неговата делегација е длабоко загрижена дека се чини дека нема крај на војната.
„Сега ситуацијата е сè посложена за маневрирање на Пекинг, бидејќи ескалацијата на војната директно влијае на економските и политичките интереси на Кина“, рече Мориц Рудолф, научник во кинескиот центар Пол Цаи на Правниот факултет на Јеил.
Драган Мишев / Цивил Медиа
