Украина вели дека има разузнавачки информации кои сугерираат дека само пет тела биле испорачани од местото на падот на рускиот воен транспортен авион Ил-76 во блиската мртовечница, изјави претставник на украинската воена разузнавачка служба за Си-Ен-Ен, фрлајќи сомнеж врз тврдењето на Москва дека десетици украински воени заробеници биле убиени во експлозија.
Москва и Кијив дадоа спротивставени извештаи за тоа како Иљушин Ил-76 беше соборен во средата во рускиот регион Белгород, во близина на границата со Украина. Москва вели дека авионот превезувал украински воени заробеници, додека Кијив вели дека носел руски ракети кои ќе се користат во понатамошни напади врз Украина.
Но, најновите коментари укажуваат на зголемена увереност на Кијив дека авионот ИЛ-76, кој се урна во средата наутро во селото Јаблоново во руската област Белгород, можеби не превезувал украински воени заробеници пред размена, како што тврдеше Москва.
Андриј Јусов, портпарол на Украинското одбранбено разузнавање (ДИ), изјави за Си-Ен-Ен дека бројот на телата донесени во мртовечницата одговара на бројот на членовите на екипажот во авионот.
„Не се откриени други тела“, рече тој.
Москва тврдеше дека сите 74 лица во авионот – составен од шест членови на екипажот, три воени придружници и 65 украински војници – загинале во несреќата. Руски регионален гувернер објави список со имиња на луѓето за кои рече дека го сочинувале екипажот од шест лица.
Прашан од Си-Ен-Ен да го објасни несовпаѓањето меѓу бројот на членовите на екипажот, според кои руските власти, биле во авионот и бројот на телата што украинските разузнавачи сугерираат дека пристигнале во мртовечницата во средата, Јусов рече дека останува на своите првични коментари.
Русија првично не успеа да обезбеди визуелни докази за да ги поткрепи своите тврдења дека во авионот имало украински војници. Првото видео што се појави од местото на несреќата, од кое некои беа емитувани на руските државни медиуми, се чини дека прикажува неколку мртви тела на земјата, не се појавија никакви слики кои сугерираат дека има десетици жртви.
Рускиот истражен комитет во четвртокот објави второ видео, за кое тврдат дека е од местото на несреќата и се чини дека покажува човечки остатоци во снегот.
Видеото прикажува како истражителите мерат крвава човечка дланка и распарчена рака. Во одделни клипови, видеото покажува и воздушни снимки од местото на несреќата и остатоци од авионот. Не е јасно дали човечките останки на видеото се на истата локација како и остатоците од авионот.
Си-Ен-Ен ги лоцираше двете видеа објавени од Истражниот комитет на Русија од местото на несреќата, што одговара на локацијата на сликата на радар со синтетичка бленда (SAR) направена од Умбра Спејс за Си-Ен-Ен.
Авионот паднал во поле во рурална област Белгород, северно од малото село Јаблоново, според анализата на видеата на Си-Ен-Ен и сликата SAR.
Сликата од SAR покажува распространетост од остатоци кои се расфрлани на местото на падот на Ил-76. Полето со остатоците е долго нешто помалку од една милја и се протега на околу 800 стапки на најшироката точка.
Други неосновани обвинувања од Москва
Москва, исто така, го обвини Кијив за соборување на авионот со противвоздушен ракетен систем од украинска територија, тврдејќи дека радарската опрема на руските воздушни сили открила два украински проектила. Украинската воена команда соопшти дека смета дека руските воени авиони кои се приближуваат до Белгород како легитимна цел, но не потврдија дека пукале во авионот.
Си-Ен-Ен не можеше самостојно да ги потврди тврдењата на двете страни. И Москва и Кијив се согласуваат дека размена на затвореници била планирана за среда, а размената требала да се случи на околу 60 километри западно од градот Белгород. Украинскиот омбудсман Дмитро Лубинец изјави во четвртокот во телевизиско интервју дека размената била планирана и дека „претставниците на нашата институција биле присутни“.
Но, Јусов рече дека Украина не добила известување дека затворениците ќе бидат пренесени во регионот, наместо да бидат префрлени по пат или железница. Во единствената друга неодамнешна размена на воени заробеници, што се случи претходно овој месец, Русија испрати предупредување за деконфликт до Украина за да го задржи воздушниот простор на Белгород слободен, рече Јусов, што Украина го набљудуваше.
Јусов, исто така, тврдеше дека руските авиони ИЛ-76 често се користеле за носење ракети С-300 до напредните позиции и дека Русија ги обновувала своите ракети во регионот Белгород по неколку бранови напади врз блискиот украински град Харкив.
Коментарите на Јусов, кои фрлаат сомнеж на обвинувањата од Москва, ги повторуваат сличните забелешки дадени во текот на ноќта кон четвртокот од Микола Олешчук, командант на украинските воздухопловни сили.
„Излудената руска пропаганда насочува проток на лажни информации кон надворешната публика во обид да ја дискредитира Украина во очите на светската заедница“, рече тој во изјавата.
Лубинец, исто така, ја нарече неоснованото тврдење на Москва „жив пример дека Русија однапред планира информативна кампања против Украина“.
Тој рече дека испратил официјални писма до ОН и Меѓународниот комитет на Црвениот крст (МКЦК) каде прашува дали биле информирани од Русија за трансфер на воени заробеници со авион.
Украинската служба за безбедност (СБУ) во четвртокот започна кривична истрага за несреќата. Владиното тело за комуникации, исто така, повика на меѓународна истрага за инцидентот, велејќи дека „нема докази дека некој украински граѓани бил убиен во авионот“ и дека „не може да им се верува на руските официјални изјави“.
Некои заробеници од списокот веќе биле претходно разменети
Доплонително, комесарот за човекови права на украинскиот парламент Дмитро Лубинец во изјава дадена за Sky News вели дека на списокот на украински воени заробеници кои наводно биле „во соборениот авион ИЛ-76“, објавен од руските пропагандисти, се наоѓаат имињата на луѓето кои претходно биле разменети.
„Да, на овој список ги најдовме граѓаните на Украина кои претходно биле веќе разменети“, изјави Лубинец.
Според извештајот на Институтот за проучување на војната (ISW) неколку руски и украински извори забележале дека барем еден од наводните заробеници од списокот со 65 имиња кој го објави руската ТВ-новинарка Маргарита Симонјан, која се смета за жесток пропагандист на Путин, веќе бил разменет во претходна размена на заробеници на 3 јануари и се вратил во Украина.
Драган Мишев / Цивил Медиа
