Пишува: ДЕСТАН ЈОНУЗИ
Додека кандидатката на СДСМ, Каја Шукова, нуди одржлива и европска стратегија за чисто, поврзано и функционално Скопје, кандидатот на ВМРО-ДПМНЕ, Орце Ѓорѓиевски, ја повторува истата формула на краткорочни акции без долгорочна визија – модел кој веќе не даде резултати во Кисела Вода.
Еколошка визија и современ јавен превоз – предноста на Шукова
Програмата на Каја Шукова, кандидатка за градоначалничка на Скопје од редовите на СДСМ, се издвојува со јасна стратегија базирана на три приоритети: јавен превоз, чиста животна средина и уреден урбан простор. Нејзиниот пристап е структурен, транспарентен и усогласен со европските стандарди за одржлив развој.
Клучниот проект – БРТ системот за брз автобуски превоз – претставува најголемата транспортна реформа во Скопје во последните децении. За разлика од Ѓорѓиевски, кој до неодамна го критикуваше истиот проект, Шукова ја нагласува неговата стратешка важност за намалување на загадувањето и метежот во сообраќајот.
Покрај тоа, нејзиниот план за 100 нови автобуси, дигитализација на сообраќајната контрола и воспоставување на интегриран јавен транспортен систем ја издвојува како кандидат со реални и мерливи цели.
Екологија со план, не со пароли
Шукова нуди системски пристап кон борбата со загадувањето: субвенционирани филтри за домаќинства, засилена контрола на индустриските извори, засадување на 10.000 нови дрва и создавање 15 нови паркови во 15 месеци. Таа е против приватизација на депонијата „Дрисла“ и најавува нејзина модернизација со европски стандарди за управување со отпад.
Нејзината визија е јасна – „реформа без приватизација“. За разлика од Ѓорѓиевски, кој ветува „чистење за 72 часа“ – ветување што повеќе звучи како маркетинг трик отколку како одржлива стратегија – Шукова говори за долгорочни решенија кои ја адресираат причината, а не само последицата на загадувањето.
Орце Ѓорѓиевски – повторување на старите навики
Кандидатот на ВМРО-ДПМНЕ, Орце Ѓорѓиевски, ја темели својата програма на популистички пораки и ветувања без јасна финансиска или техничка рамка. Иако најавува „генералка на градот“ и претворање на Вардариште во парк, експертите предупредуваат дека без целосна санација и деконтаминација, тоа може да биде само козметичка промена.
Ѓорѓиевски, кој четири години беше градоначалник на Кисела Вода, зад себе остава мешани резултати: недовршени инфраструктурни проекти, слаб урбанистички менаџмент и ограничена транспарентност. Во неговата општина, ветените „зелени зони“ во голем дел останаа на хартија, а дел од јавните претпријатија продолжија да работат со загуба.
Во Скопје, тој повторно најавува „реорганизација без приватизација“, но не објаснува како ќе ги сервисира долговите на јавните претпријатија кои надминуваат 100 милиони евра. Наместо детална стратегија, програмата се потпира на реторика и нејасни финансиски проекции.
Урбанизам и транспарентност – каде се разликуваат најмногу
Шукова најавува нов Генерален урбанистички план (ГУП) со строги правила за заштита на зелените површини и дигитална транспарентност во сите урбанистички процеси. Ѓорѓиевски, пак, зборува за „рационално ширење на градот“, но не објаснува како ќе го спречи хаосот што неговата партија го создаде преку политизирање на урбанизмот во претходните мандати.
Во суштина, визијата на Шукова се темели на јавна контрола и учество на граѓаните, додека пристапот на Ѓорѓиевски останува централизирано управуван и зависен од партиски структури.
Програмата на Шукова е конципирана околу реални и постепени чекори, со нагласок на финансиска дисциплина и ефикасност на јавните претпријатија. Ѓорѓиевски, од друга страна, најавува 346 проекти – но без јасно наведени извори на финансирање.
Таквата програма, без конкретни буџетски решенија, повеќе потсетува на предизборна декларација отколку на управувачки план за метропола како Скопје.