Предлог-законот за „заштита на националниот суверенитет“ кој синоќа го поднесе унгарската Влада, според кој се планира криминилазација на странското финансирање на политичките партии и да воспостави надзорно тело за навладините организации, противниците на партијата Фидес на Орбан го сметаат за уште еден нелиберален потег за замолчување на критиките и за слабеење на опозицијата пред европските избори во 2024 година.
Унгарската владејачка партија во вторникот поднесе нацрт-акт за кој владата тврди дека ќе ја ослободи политиката на земјата од странски пари, но опозициските партии се согласуваат дека е дизајниран да ги неутрализира критиките пред изборите за Европскиот парламент во јуни 2024 година и да се надоврзе на кампањата на Фидес, фокусирана на „ национален суверенитет“, пренесува Балкан Инсајт.
Предложен од парламентарниот лидер на Фидес, Мате Кочис, нацрт-законот за „заштита на националниот суверенитет“ ги повикува пратениците да го изменат уставот за да вклучи усвојување на суверенитетот.
„Суверенитетот на Унгарија е нарушен – а исто така носи зголемен ризик за националната безбедност – доколку политичката моќ дојде во рацете на лица или организации зависни од која било странска сила, организација или личност“, се вели во нацрт-законот.
Како што се очекуваше, актот ќе го направи прифаќањето на странско финансирање додека се кандидирате на изборите казниво до три години затвор.
Исто така, ќе се создаде нова агенција за следење и истражување на странското мешање во политиката, вклучително и невладини организации или други организации чии „активности кои користат странско финансирање може да влијаат на исходот на изборите“ или кои „се ангажираат или поддржуваат активности за влијание врз волјата на гласачите кои користат странски финансирање“. Канцеларијата за заштита на суверенитет ќе биде формирана до февруари 2024 година, но нема да има никаква моќ за санкционирање освен објавување годишен „извештај за суверенитет“ и пренесување на какви било информации до властите.
Меѓутоа, неочекувано, законот оди подалеку од тоа што многумина се плашеа, барајќи забрана за финансирање на политички партии или кандидати од унгарски правни лица или здруженија и забранува анонимни грантови за партиите, што ќе им нанесе потенцијално смртоносен удар за опозициските партии кои веќе страдаат од финансиски проблеми.
Законски измени по примерот на Путин
Потегот на партијата на премиерот Виктор Орбан потсетува на низа измени на законите воведени од Кремљ од 2006 година наваму, според кои организациите кои се занимаваат со политичка активност и добиваат странски средства мораа да се регистрираат како „странски агенти“, што имаше ефект на убивање на сите противници на владеењето на Владимир Путин.
Исто така, критички настроените НВО-а се на удар и во Словачка и Република Српска. Новоизбраниот популист Роберт Фицо во Словачка бара сите невладини организации кои работат во земјата кои се финансирани од странство да бидат означени како странски агенти, додека парламентот во босанскиот ентитет Република Српска, каде доминира српското население, во октомври започна јавни консултации за усвојување закон. да се ограничи работата на невладините организации и потенцијално да се етикетираат како странски агенти.
„(Американскиот милијардер) Џорџ Сорос повеќе не ги крие своите планови; го знаеме планот на Сорос, тој ја уништи британската фунта, ја преплавува Европа со мигранти, отворено изјавува дека мора да се укинат националните граници, односно европските земји да бидат лишени од нивниот суверенитет“, рече Орбан на минатонеделната Конференција за суверенитет. во организација на невладината организација Центар за фундаментални права, финансирана од владата.
Законот нема да има директно влијание врз медиумите, но Канцеларијата за заштита на суверенитет ќе ги следи „обидите за дезинформација“. Овде, пратениците на Фидес повлекуваат паралели со ИНГЕ на Европскиот парламент (Специјалниот комитет за странско мешање во сите демократски процеси во Европската унија, вклучително и дезинформациите), чија цел е главно руска пропаганда, нешто што унгарската влада и државните медиуми редовно го шират.
Водачот на парламентарната група Фидес, Кочис, претходно изјави дека законот се заснова на научените лекции за време на кампањата за општите избори во 2022 година. Во интензивната медиумска кампања водена против опозицијата веднаш по минатогодишното гласање, на кое Фидес сепак победи убедливо, владата ги обвини опозициските партии дека добиваат нелегално партиско финансирање од САД.
Кандидатот за премиер на опозицијата Петер Марки-Зај призна дека неговото движење „Everybody’s Hungary“ добило околу 2 милијарди форинти (околу 5,3 милиони евра) странски средства, главно од невладината организација „Акција за демократија“ со седиште во САД. Марки-Зај користеше дупка со која унгарските закони за финансирање на партиите им забрануваат само на политичките партии да прифаќаат странски пари, а не граѓански движења. Кочис на Фејсбук напиша дека предложениот нацрт-закон ќе ја „затвори дупката“ на „изборна измама“.
Критичарите истакнуваат дека ова е само еден од неколкуте обиди на владата на Орбан во текот на годините да ја ограничи и замолчи опозицијата и групите на граѓанското општество кои ја критикуваат владата. Сепак, и покрај тоа што уживаше двотретинско мнозинство во парламентот што му дозволува на Фидес да го промени секое законодавство, многу од овие обиди беа уништени на карпите на европските судови, што исто така може да биде судбина на овој чин.
Во 2017 година, парламентот усвои закон со кој бара од невладините организации кои добиваат повеќе од 22.000 евра годишно странски средства да се регистрираат како „организација со странско финансирање“, што предизвика меѓународен метеж. Исто така, Судот на Европската Унија го прогласи за дискриминаторски, принудувајќи го унгарскиот парламент да го укине во 2021 година.
Последниот таков закон воведен во 2022 година, исто така, предизвика загриженост, бидејќи ги таргетираше сите граѓански организации со годишен буџет од повеќе од 55.000 евра и го повика Државниот завод за ревизија да врши редовни ревизии, истовремено ослободувајќи ги спортските или верските организации, кои добиваат до далеку најмногу јавно финансирање.
Унгарската Влада започна нови анти-ЕУ консултации
Минатата недела, во петокот (17-ти ноември) унгарската Влада започна „национална консултација“ која се смета за „заштита“ на земјата од наводните политики на Европската унија, вклучително и потенцијалното членство на, разрушената од војна Украина, во блокот, пренесува Еурактив.
Националистичката влада на премиерот Виктор Орбан, од 2015 година, често користи вакви прашалници, поддржани од обемни мултимедијални кампањи, за да бара легитимност за своите позиции и да ги нападне политиките на ЕУ.
Анкетата финансирана од даночните обврзници – насловена како „Национални консултации за одбрана на нашиот суверенитет“ – нема правна тежина.
Но, на 10 ноември Орбан рече дека ако владата добие „потврда“ за нејзината политика во прашалникот, може да продолжи да „опстојува“ во својата битка со Брисел за миграцијата, за која претходно рече дека има „јасна врска (со) терористички акти. “.
За секое од 11-те прашања во истражувањето, испитаниците имаат само две алтернативи за избор.
Првата опција, во сите, освен еден пример, е да се поддржи ставот на унгарската влада и да се спротивстави на наводните политики на ЕУ.
Втората е да се прифати.
Унгарија е членка на 27-члениот блок, но Орбан редовно се судира со партнерите на неговата земја во ЕУ, не само за миграцијата, туку и за прашања како што се независноста на медиумите и судовите и правата на ЛГБТК.
Владата во петокот на својата Фејсбук страница ги обелодени прашањата вклучени во истражувањето.
Речиси сите се поврзани со реалните или наводните политики на ЕУ, вклучувајќи ја и миграцијата.
Наводните политики на ЕУ за мигрантите
Унгарија се спротивставува на планираната реформа на правилата за азил на ЕУ, која има за цел да ја сподели одговорноста за сместувањето на барателите на азил меѓу членките на ЕУ или да придонесе за трошоците за тоа.
Едно прашање од истражувањето тврди дека „Брисел сака да основа мигрантски гета“ во Унгарија.
Друг вели дека „грантови од Брисел за палестинските организации стигнаа и до Хамас“.
Ниту едно од овие наводи не е докажано.
Милитантната група Хамас започна напад врз Израел од Појасот Газа на 7 октомври, убивајќи 1.200 луѓе – повеќето цивили – и земајќи околу 240 заложници, според израелските власти.
Израел возврати со немилосрдни воздушни бомбардирања и копнена операција во која загинаа 11.500 луѓе во Газа – вклучително и илјадници деца, според властите на Хамас на опколената палестинска територија.
Орбан има блиски односи со израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху и изрази целосна поддршка за воената офанзива на Израел врз Газа.
Четири од прашањата на анкетата се поврзани со соседна Украина.
Тие се однесуваат на потенцијалното членство на Украина во ЕУ, планот на блокот да и испрати повеќе оружје и финансиски да ја поддржи, како и забраната за увоз на украинските земјоделски производи од Унгарија.
Будимпешта ги затегна односите со Кијив поради правата на унгарското малцинство во Закарпатската област на Украина.
Унгарскиот претседател кој во своите конфронтации со ЕУ, одби да му помогне на Кијив во борбата против инвазијата, меѓу другото ги наведува, како што тврди, потиснатите јазични права на етничките Унгарци од регионот Закарпатја кога се расправа против пристапувањето на Украина во ЕУ, изнесувајќи неразумно тврдење дека на етничките Унгарци во Украина им било подобро во времето на СССР, пишува Цивил Медиа.
Кон крајот на септември, тој изјави дека Унгарија нема да ја поддржи Украина за ниту едно меѓународно прашање додека Кијив не го укине законот од 2017 година со кој се бара од украинските училишта да учат ученици постари од 10 години на украински – мерка што тој тврди дека ќе доведе до затворање на училиштата на .унгарскиот јазик.
Како резултат на тоа, Орбан посочи дека ќе ги блокира преговорите за членство во ЕУ со Украина, препорачани од извршната власт на ЕУ, Европската комисија, на 8 ноември, кога предлогот ќе дојде за потврда на самитот на лидерите на ЕУ од 14 до 15 декември . Бидејќи сите 27 земји-членки на ЕУ мора да одобрат таква мерка, унгарското вето би било доволно за да се поништи предлогот.
Но, во Берехове и околината, многу етнички Унгарци интервјуирани од РФЕ.РЛ во октомври ја отфрлија идејата дека им треба унгарскиот премиер за да ги брани нивните интереси.
Стотици етнички Унгарци се бореле или се борат на првите линии на истокот и југот. Кога избувна војната меѓу Кијив и силите поддржани од Русија во Донбас во источна Украина во 2014 година, првата жртва во регионот Закарпатја беше етнички Унгарец, 19-годишниот Роланд Попович, кој беше погребан со воени почести, истакна градоначалникот на Берехове, Бабјак.
„Странско мешање“
Од друга страна, Орбан одржува блиски врски со Кремљ откако Русија ја започна својата целосна инвазија на Украина во февруари 2022 година.
Последното прашање од истражувањето тврди дека „парите од Брисел и од странство“ се користат за влијание врз унгарската политика.
Владејачката партија Фидес претходно оваа година објави дека подготвува закон за „заштита на суверенитетот на земјата“ од странско мешање.
Се молат граѓаните да го вратат анкетниот лист по пошта до 10 јануари.
Наскоро, исто така, ќе биде можно да се пополни преку Интернет, рече владината портпаролка Александра Сенткираљи на Фејсбук.
Ова не е прво такво анти-ЕУ истражување на национално ниво што владата на Орбан го започна за наводните политики на ЕУ. Минатата година Унгарија одржа национална консултација за санкциите на ЕУ против Русија.
Константни конфронтации со ЕУ
Унгарскиот премиер, кој се смета за единствен сојузник на рускиот претседател Владимир Путин во ЕУ, активно се залага против потезите на ЕУ за воведување санкции кон Москва, а Унгарија е единствената земја што се противи на испорака на оружје за Украина, објави Цивил Медиа во анализата „Што не е во ред со Унгарија? Орбан тргнува во фронтален напад против ЕУ и Украина“.
Во анализата се нотира дека од почетокот на целосната инвазија на Украина, Унгарија постојано ги стопираше санкциите против Русија и помошта за Кијив.
Со текот на годините, конфликтот на Орбан со ЕУ постепено ја пренасочи неговата база на поддршка за ЕУ кон по-проруски став и неговите зборови сугерираат дека владата, во разговорите со ЕУ за одмрзнувањето на милијарди евра пари за развој, ќе остануваат пркосни во клучните прашања.
На состанокот на партијата Фидес на 18 ноември, Орбан фокусираше дел од својот говор на ЕУ, оспорувајќи ги „махинациите на бриселските бирократи“, „инвазијата на мигрантите“, „родовата пропаганда“, „илузиите на војната“ и „Недоволно подготвеното членство на Украина во ЕУ.
Орбан се закани дека ќе ги блокира преговорите за пристапување на Украина и блокира 500 милиони евра помош за компензација на државите од ЕУ за оружјето што го испратија во Украина.
И покрај тоа што е во ЕУ, Будимпешта, под владата на Орбан, често се усогласува со Москва за пораки за целосна инвазија и помош за Кијив. Будимпешта го поврзува своето противење со воената помош на ЕУ од 530 милиони долари за Украина со листата на Кијив, која сега е суспендирана, на најголемата унгарска комерцијална банка како „спонзор на тероризмот“, обидувајќи се да деблокира милијарди од финансирањето наменето за Унгарија, замрзнато од Комисијата на ЕУ.
Драган Мишев / Цивил Медиа