Соларната сонда Паркер на НАСА повторно ќе испише историја.
Вечерта на Божиќ, вселенското летало ќе се доближи до Сонцето поблиску од било кој објект направен од човек досега, патувајќи со брзина поголема од која било досега произведена сонда.
Во своето 22-то блиско прелетување, сондата ќе се доближи на само 6,1 милиони километри од површината на Сонцето, со брзина од околу 192 километри во секунда.
НАСА доби известување од вселенското летало дека сите системи се оперативни и дека Паркер на 24 декември во 06:53 EST (23 декември во 11:53 UTC), ќе се доближи до Сонцето.
Тоа ќе биде првата од последната група блиски прелетувања на сондата, познати како перихели, од кои секоја ќе постигне слична близина и во текот на 2025 година, пред Паркер да ја заврши својата мисија.
„Ова е еден пример за смелите мисии на НАСА, кои прават нешто што никој друг досега не го направил за да одговори на долгогодишните прашања за нашиот универзум. Едвај чекаме да го добиеме првото ажурирање на статусот од вселенското летало и да почнеме да ги добиваме научните податоци во наредните недели“, вели астрономот Арик Поснер, научник од програмата Паркер Соларна сонда на НАСА.
Паркер беше лансиран во 2018 година и оттогаш пишува историја, соборувајќи ги рекордот за доближување до Сонцето и рекордот за брзина.
Вселенското летало е дизајнирано да ни ги даде најблиските податоци досега добиени за ѕвездата околу која се врти Сончевиот систем, навлегувајќи во огромниот меур од топла плазма што ја сочинува атмосферата на Сонцето.
Мерењата направени од сондата им помагаат на научниците да сфатат како функционира Сонцето – нешто со што навистина не се справуваме добро.
Една од најголемите мистерии за Сонцето е како атмосферата која се протега на повеќе од 8,3 милиони километри во вселената е многу потопла од видливата површина на Сонцето, позната како фотосфера.
Друга е тоа што не знаеме како се создава неговото магнетно поле, длабоко во внатрешноста; ниту имаме разбирање за тоа што ги поттикнува сончевите циклуси на активност. И има некои нерешени особености за неговиот хемиски состав.
Со земање примероци од сончевата корона и набљудување како Сонцето се однесува на поголема близина, научниците се надеваат дека Паркер ќе ни даде информации што ќе ни помогнат на нашиот пат кон решавање на овие мистерии.
Но, прелетувањето на 24 декември ќе биде вистински тест за човечката генијалност и способностите на Паркер.
„Во основа речиси слетуваме на ѕвезда. Ова ќе биде монументално достигнување за целото човештво. Ова е еквивалентно на слетувањето на Месечината во 1969 година“, изјави за Би-Би-Си минатата година астрофизичарот Нур Рауафи од лабораторијата за применета физика на Универзитетот Џон Хопкинс и научникот од проектот Паркер.
По перихелот, сондата ќе прати сигнал на 27 декември за да потврди дека преживеала.
„Ниту еден објект направен од човек досега не поминал толку блиску до ѕвезда, така што Паркер навистина ќе враќа податоци од непозната територија. Возбудени сме од тоа што го добиваме од леталото кога ќе се врти околу Сонцето“, вели инженерот Ник Пинкин, менаџер за операции на мисијата Паркер Соларна сонда во Лабораторијата за применета физика.
Планирано е Паркер да изведе уште четири перихелиони во 2025 година со иста брзина и оддалеченост од Сонцето, моментално закажани за 22 март и 19 јуни; и на 15 септември и 12 декември.
Меѓутоа, во одреден момент, сондата ќе го снема горивото што ѝ е потребно за да направи прилагодувања на ставот за да ги задржи нејзините компоненти безбедно заштитени зад нејзиниот јаглероден топлински штит. И, на тој ден, сондата најверојатно ќе „умре во пламен на славата“, откако смело отиде таму каде што досега не отишол ниту еден инструмент направен од човек.
„Еден ден ќе ни снема гориво за ракетните погони кои ни помагаат да ја контролираме траекторијата и сончевата сонда повеќе нема да може да го компензира притисокот на сончевата светлина. Јаглеродниот топлински штит, Faraday cup и некои други делови би требало да можат да ги преживеат тие високи температури. Значи она што во основа ќе го имате е еден вид стопена дупка што ќе биде во орбита од десет сончеви радиуси – за следната милијарди години или така, објасни астрофизичарот и главен истражувач на Паркер Џастин Каспер од Универзитетот во Мичиген во 2018 година.
Подготви: Ј. Ѓ.
