Заменик министерот за надворешни работи на Украина, Јевген Перебијнис, беше во работна посета на Северна Македонија на 10 октомври, како дел од дипломатската турнеја во земјите од Западен Балкан. Се сретна со високи владини претставници, вклучително и со министерката за одбрана, Славица Петровска.
Г-дин Перебијнис и неговите македонски партнери разговараа за понатамошното продлабочување на билатералниот политички дијалог, интеракцијата на двете земји во рамките на меѓународните организации и учеството на Северна Македонија во спроведувањето на меѓународните иницијативи на нашата земја, како што е Мировната формула на претседателот на Украина, Володомир Зеленски, и Меѓународната кримска платформа.
Заменик шефот на дипломатијата на Украина, исто така, разговараше детално со македонски владини претставници и за прашањето на евроинтеграциите на двете земји, како земји кандидати за членство во Европската унија, како и за понатамошна размена на искуствата во оваа област. Одделно, страните разменија мислење за пристапувањето на Украина во НАТО и понатамошна поддршка на Северна Македонија на овој пат.
Г-дин Перебијнис ја изрази благодарноста на неговата земја до македонската страна за приклучување кон Основна група за создавање на Специјалниот трибунал за злосторничкото дело агресија врз нивната земја, како и за значајната политичка, хуманитарна и воено-техничка помош обезбедена за Украина.
Во ова ексклузивно интервју, ЦИВИЛ МЕДИА разговараше за клучни прашања со заменик шефот на украинската дипломатија. Преку ова интервју, високиот претставник на Украина испрати неколку моќни пораки. Поддржете ја Украина, останете на вистинската страна на историјата – рече г-дин Перебијнис.
Охрабрувачки е да се видат дипломатските напори насочени кон продлабочување на билатералните врски и негување на соработка меѓу овие два народа. Разговорите за евроинтеграцијата, пристапувањето во НАТО и поддршката за иницијативи како што е Меѓународната кримска платформа се значајни чекори кон постабилна и обединета глобална заедница.
Пораката „Поддржете ја Украина, останете на вистинската страна на историјата“ е моќен повик за акција. Ја прецизира важноста на солидарноста и залагањето за правда и човекови права. Секој поединец и народ може да игра улога во тоа да се направи позитивно влијание на светската сцена.
Охрабрувачки е да се видат поединци како заменик министерот Јевген Перебијнис, кој, во соработка со владините институции, како и со граѓанското општество и медиумите, активно работи кон позитивни промени. Со засилување на напорите и продолжувањео на залагањата за овие важни прашања, можеме колективно да придонесме кон поправеден и помирен свет.
Поддржувањето на Украина и залагањето за правда и човекови права е најважниот став што треба да се заземе во овие времиња. Клучно е поединците и нациите да застанат на вистинската страна на историјата кога се работи за прашања од глобално значење. Треба да се запамети – секој глас е битен, а колективните напори може да имаат вистинско влијание.
ЦИВИЛ МЕДИА: Како ја оценувате соработката меѓу Украина и Северна Македонија за време на руската целосна агресија против Украина?
ЈЕВГЕН ПЕРЕБИЈНИС: Соработката на Украина со Северна Македонија бележи значителна експанзија од почетокот на целосната руска инвазија на Украина. Еден забележлив пример на оваа експанзија е брзата и непоколеблива поддршка на Северна Македонија за Украина. На пример, Северна Македонија беше меѓу првите земји што обезбеди тешко оружје.
Северна Македонија постојано се усогласува со вистинската страна на историјата, останувајќи силно посветена на демократските вредности. Македонската влада продолжи да ни обезбедува клучна воена помош и да коспонзорира резолуции во поддршка на Украина во рамките на Генералното собрание на ОН и разни меѓународни организации. Важен неодамнешен развој на настаните беше изборот на Украина во Извршниот комитет на ИАЕА, овозможен со поддршката на Република Северна Македонија.
Северна Македонија го поддржа формирањето на Специјалниот трибунал за казнивост на злосторството агресија од страна на Руската Федерација против Украина и учествува во активности на релевантната Основна група. Би сакал да спомнам дека вашата земја ја поддржа одлуката на Советот на Европа за формирање на меѓународен регистар на штети нанесени на Украина, како дел од специјалниот меѓународен механизам за компензација. Приклучувањето на Република Северна Македонија кон Заедничката декларација на Г7 за поддршка за Украина стана исклучително важно.
Овие акции покажуваат огромна поддршка за Украина, чии граѓани по цена на својот живот, го бранат своето право да живеат слободно и ги бранат цивилизациските вредности. Понатаму, активен политички дијалог е во тек меѓу нашите две земји, каде што активно работиме на ажурирање на правната основа на украинско-македонските односи. Неодамнешните измени на Договорот за слободна трговија, исто така, ќе ги олеснат и билатералните трговски односи.
Покрај тоа, активен политички дијалог е во тек меѓу нашите две земји. Работиме на ажурирање на правната основа на украинско-македонските односи. Неодамна воведените измени на Договорот за слободна трговија, исто така, ќе ги олеснат и билатералните трговски односи.
Да резимираме, ја сметаме Северна Македонија за сигурен пријател и партнер. Целата помош обезбедена за Украина е многу ценета. А бидејќи и Украина и Северна Македонија, и двете се стремат кон приклучување на Европската унија, нашето пријателство и партнерства само ќе се зајакнат.
ЦИВИЛ МЕДИА: Кои се главните достигнувања на Украина во процесот на ЕУ интеграција?
ЈЕВГЕН ПЕРЕБИЈНИС: Украина постојано се движи кон полноправно членство во Европската унија и НАТО.
На 22 јуни 2023 година, Европската комисија направи усно ажурирање на нашиот напредок во спроведувањето на седум препораки. Европската комисија го забележува значајниот напредок на Украина во реформите.
Ја забрзавме внатрешната работа за спроведување на ЕУ препораките. Посебно внимание се посветува на судските реформи, правата на малцинствата итн. Посветени сме на реформите, иако нивното спроведување е комплицирано поради условите на војната.
Се надеваме дека позитивниот извештај на Европската комисија во рамките на Пакетот за проширување 2023 оваа есен, како и политичкото единство на ЕУ земјите членки ќе овозможат донесување на важни одлуки во однос на почетокот на преговорите со Украина до крајот на 2023 година.
За Украина, важно е да се започнат преговорите оваа година во контекст на закрепнувањето на нашата земја и успехот на реформите неопходни за нејзината обнова, бидејќи овие два процеса се целосно синхронизирани.
Се надеваме дека во догледна иднина Украина и Северна Македонија ќе станат членки на Европската унија.
ЦИВИЛ МЕДИА: Кои се перспективите на Украина да се приклучи на НАТО?
ЈЕВГЕН ПЕРЕБИЈНИС: Би сакал да нагласам дека пристапувањето на Украина во НАТО е неизбежно. Според анкетите, мнозинството Украинци веруваат дека членството на Украина во НАТО е најдобриот начин да се осигури стабилноста и безбедноста на нашата земја.
На самитот во Вилнус минатиот јули, сојузниците уште еднаш потврдија дека иднината на Украина е во НАТО. А по самитот во Вилнус, Украина стана поблиску до НАТО од кога било.
Временската рамка зависи од многу фактори. Една од нив е разликата во политичките ставови на земјите членки. Некои сојузници сметаат дека дури и политичка покана би можела да доведе до инволвираност на НАТО во директен воен конфликт со Русија.
Тесно соработуваме со НАТО земјите за постигнување на консензус за пристапувањето на Украина. Консолидираниот глас на поддршка од сојузниците од земјите на Западен Балкан како најнови членки на НАТО многу значи. Ја цениме поддршката што Северна Македонија ја дава во овој однос.
ЦИВИЛ МЕДИА: Може ли да ја коментирате улогата и работата на ОН?
ЈЕВГЕН ПЕРЕБИЈНИС: Ги гледаме Обединетите нации како составен елемент на меѓународниот поредок заснован на правила. Но, сметаме дека е потребна длабока структурна реформа. Ова се покажа со одговорот на ОН на руската агресија против Украина. Генералното собрание на ОН усвои неколку резолуции и испрати силен политички сигнал на осуда на постапките на Москва. Но, Советот за безбедност на ОН не беше во можност да ја ублажи оваа опасност или да наметне опиплива казна врз државата агресор. Сето тоа се случува затоа што Русија, државата агресор ужива право на вето на секоја одлука на ова тело.
Некомпатибилноста на дејствувањето на Русија со целите и начелата на Повелбата на ОН останува еден од главните предизвици на ОН. Би сакал, исто така, да нагласам дека Русија го презеде членството во Советот за безбедност на ОН на протвзаконски начин: го зазеде местото на Советскиот Сојуз, кршејќи ја Повелбата на ОН. Поради тоа, убедени сме дека на државата агресор треба да ѝ се одземе статусот на постојана членка на Советот за безбедност на ОН и истата да биде исклучена од ОН во целина.
Оваа задача останува клучен приоритет и претставува дел од поширок сет на иницијативи насочени кон сеопфатна реорганизација на ОН. Тие предвидуваат реформа на правото на вето за постојаните членки на Советот за безбедност, проширување на своето членство и подобрени методи на спречување и одговор на конфликти.
ЦИВИЛ МЕДИА: Кои се изгледите за правдата да биде задоволена против воените злосторници предводени од Кремљ?
ЈЕВГЕН ПЕРЕБИЈНИС: Одговорност за основните меѓународни злосторства извршени за време на руската агресија врз Украина е еден од приоритетите на Украина според Точката 7 – „Враќање на правдата“ на Мировната формула на претседателот на Украина, Володомир Зеленски.
Денес, воените злосторства, злосторствата против човештвото и геноцидот извршени за време на руската војна против Украина се истражуваат од страна на Украина и други држави, како и од страна на Меѓународниот кривичен суд (МКС). Истрагата во Меѓународниот кривичен суд е поддржана од 43 држави, вклучително и Северна Македонија.
Важна пресвртница во процесот на изведување на Русија пред лицето на правдата беше направена од страна на Меѓународниот кривичен суд. На 17 март 2023 година. Меѓународниот кривичен суд издаде налози за апсење за воено злосторство за Владимир Путин и неговата комесарка за права на децата, Марија Лвова-Белова. Тие се обвинети за военото злосторство илегално префрлање на украинските деца.
Убедени сме дека одговорност за злосторството агресија против Украина е клучниот елемент на целосната сеопфатна одговорност на Русија за сите нејзини кршења на меѓународното право во Украина. Сторителите на кривичното дело агресија против Украина нема да поминат неказнети.
Исто така, работиме на воспоставување на Специјален трибунал. Специјална Основна група за ова прашање елаборира правни и технички прашања за воспоставување на Специјалниот трибунал. Основната група сега вклучува 38 држави. Благодариме на Северна Македонија што се приклучи на Групата.
Исто така, во јули 2023 година започна да функционира Меѓународниот центар за гонење на кривичното дело агресија врз Украина (ИЦПА). Тоа претставува вистински историски момент, бидејќи е првата меѓународна иницијатива за истражување на кривичното дело агресија по Втората светска војна.
Значи, разбираме дека процесот на изведување на Русија и на нејзиното раководство пред лицето на правдата е комплициран и долготраен. Но, сигурни сме дека еден ден руските владетели и оние кои извршиле злосторства против Украина и Украинците ќе бидат казнети.
ЦИВИЛ МЕДИА: Како би ја опишале руската дипломатија?
ЈЕВГЕН ПЕРЕБИЈНИС: Дипломатијата воопшто е примарната алатка на државничките вештини од добри причини. Дипломатите имаат избегнато и ставено крај на војни, ги имаат зајакнато човековите права и ублажено човековото страдање. Но, не во случајот со Русија!
Инвазијата беше вкоренета во империјалното минато на Русија и зеленото светло дојде од желбата на Путин да ја реконституира руската империја преку уништување на украинскиот идентитет.
ЦИВИЛ МЕДИА: Руската дипломатија стана една од неговите алатки за спроведување на овие луди планови.
ЈЕВГЕН ПЕРЕБИЈНИС: Задачата на руските дипломати денес е да ја оправдаат целосната инвазија врз Украина, кршење на бројни меѓународни норми и правила од страна на Кремљ и да го спречат проширувањето на меѓународната помош за Украина, особено целосните воени залихи. Сигурен сум, ќе пропадне, исто како руската армија и режимот на Путин во целина.
ЦИВИЛ МЕДИА: Која е вашата порака до светот?
ЈЕВГЕН ПЕРЕБИЈНИС: За Украина, начелата на суверенитет и територијален интегритет се од суштинско значење. Ниту едно стекнување на територија што произлегува од закана или употребата на сила треба некогаш да се признае како легално. Зачувувањето на ова начело е од суштинско значење не само за нашата нација, туку и за одржување на стабилен и безбеден меѓународен поредок. Украина се залага за еднаквост на сите држави пред меѓународното право, без разлика на нивната големина и моќ. Ако го прифатиме агресорското однесување на Русија, меѓународните односи ќе бидат доминирани од начелото „моќта го прави да е исправно“.
За нас Украинците, очигледно е дека почитувањето на меѓународното право претставува фундаментална неопходност за нормален соживот на општествата. Нашата победа во војната е победа за целиот свет. Целосното враќање на територијалниот интегритет на нашата земја и суверенитет, како и создавањето услови за да не се повтори руската агресија, ќе ѝ овозможи не само на Европа, туку и на земјите надвор од нашиот континент, да ги концентрираат своите напори на други прашања од глобално значење.
Повлекувањето на руските трупи и потврда за крај на војната ќе создадат поволни услови за општ развој, вклучително и на Балканот. Гледаме изгледи за развој на билатерални односи и верувам дека тоа ќе биде возможно. Сеопфатен, правичен и долготраен мир во Украина ќе отвори нова страница на развој во Европа.
Знали, мојата порака до светот е едноставна: Поддржете ја Украина, останете на вистинската страна на историјата.