Потпретседателката на СДСМ, Ана Чупеска – во изјава за Фронтлјан ја критикува актуелната власт: „Наместо да гради интеркултурна комуникација, оваа Влада ги продлабочува поделбите во општеството.“
Според неа, мултикултурализмот е социјален факт, не идеологија, додека Охридскиот договор го претвори тоа во политички систем. „Сѐ што е надвор од ова е чекор назад!“, вели потпретседателката на СДСМ.
– Мултикултурализмот во земјава е социјален факт, како во земјава така и регионално, но и глобално. Не постојат културно хомогени општества. Но, постојат политичари, за жал, кои под превезот на национализмот сакаат да го негираат тој социјален факт, изјави Чупеска за Фронтлајн.
Таа потенцира дека мултикултурата и мултиконфесионалноста се нормални современи општествени околности, на кои секоја демократска држава мора да се прилагоди.
– Во спротивно, ризикува да остане назадна, авторитарна и неадаптирана, нагласи Чупеска.
Таа вели дека со Охридскиот Рамковен Договор, 2001, овој социјален факт се реифицираше на ниво на политички систем.
„Имаме модел на нормативен и либерално концепиран мултикултурализам кои преку институтите на споделување на моќта (power shering), гарантирано претставување и редуктивното вето (бадентерово) успеваме низ институциите да ги акомодираме тие разлики. Во врска, со мултикултурното заедништво, за жал, сè уште немаме задоволително ниво на интеркултурна комуникација во општеството и покрај заложбите на претходната влада предводена од СДСМ“, и додадава:
– Оваа Влада, сметам дека тоа сериозно го запоставува, и се чини како да се труди дополнително да ги продлабочи разликите во општеството, наместо да гради конкретни политики на интеркултурализмот, заклучи Чупеска.
Дали Македонија е сè уште мултикултурна заедница?
Иако, Македонија формално е мултиетничка и мултиконфесионална држава, земјата сè уште се соочува со сериозни предизвици на патот кон вистински мултикултурно општество.
Македонија одамна се дефинира како мултиетничка и мултиконфесионална држава. Со присуство на повеќе етнички заедници – Македонци, Албанци, Турци, Роми, Срби, Власи и Бошњаци – како и различни верски групи, оваа разновидност е реален општествен факт.
Но, дали таа разновидност е и вистински интегрирана?
Официјалните рамки, како што се Охридскиот рамковен договор и Законот за употреба на јазиците, обезбедуваат формална рамноправност. Албанскиот јазик има службен статус, а државата се обврза на правична застапеност во институциите. Сепак, животот во паралелни светови останува доминантна реалност. Медиумите, училиштата, културните настани – сè уште се строго поделени по етничка линија.
Политичката сцена дополнително го усложнува процесот. Партиите често настапуваат исклучиво во име на „својата“ етничка група, што го ограничува концептот на граѓански вредности и инклузивност. Наместо интеркултурен дијалог, доминираат етнички популизми и национални наративи.
Младите, пак, сè поретко имаат прилика за вистинска интеракција со врсници од други заедници. Недостигот на заеднички простори – било во образованието, културата или спортот – го оневозможува процесот на градење на заеднички вредности.
Сето ова укажува дека, иако сме мултиетнички, не значи дека сме и мултикултурни. Мултикултурализмот не е само политичка декларација или уставна формулација – бара активна културна интеракција и заемно разбирање.
Дестан Јонузи