Додека црковните ѕвона одекнуваат низ тесните улички на Витлеем кои личат на лавиринт со приближувањето на Божиќ, градот на Западниот Брег, окупиран од Израел, традиционално треба да биде преполн со посетители. Но, годинава е речиси пуст.
Локалните лидери донесоа одлука минатиот месец да ги намалат свеченостите во знак на солидарност со палестинското население, додека се водат тешки борби меѓу Израел и Хамас во разурнатиот Појас Газа.
Повеќе од 20.000 Палестинци се убиени во тековната офанзива на Израел во Газа, започната по нападот на Хамас на 7 октомври, во кој загинаа речиси 1.200 луѓе, а повеќе од 240 други беа земени како заложници.
Многумина овде имаат врски со Газа преку најблиските и пријателите, а чувството на мизерија падна врз градот кој христијаните го почитуваат како родно место на Исус Христос.
Украсите кои некогаш ги красеа населбите се отстранети. Парадите и верските прослави се откажани. Во центарот на градот, традиционалната огромна елка на плоштадот Мангер е видливо отсутна, забележаа дописниците на Си-Ен-Ен.
Во традиционалната сезона на веселба, многу палестински христијани – во Витлеем и пошироко – се опфатени со беспомошност, болка и загриженост среде бруталните напади на Израел врз Газа. Некои тагуваат, лобираат војната да заврши, се борат да ги доведат роднините на безбедно или бараат утеха во Божиќната порака на надеж.
На окупираниот Западен Брег, Сузан Сахори, извршен директор на Bethlehem Fair Trade Artisans, организација која продава занаети, ќе се моли за мир и правда. Таа е благодарна што е безбедна – но се прашува дали тоа може да се промени. Таа е исто така лута, пренесува Ал Џезира.
„Радоста во моето срце е украдена“, рече таа. „Јас велам: „Боже, како дозволуваш сите овие деца да умрат?“ … Лут сум на Бога; Се надевам дека ќе ми прости“.
Во подобри времиња, таа смета дека божиќниот дух во областа Витлеем е неспоредлив: тоа е во песните што се протегаат низ улиците украсени со светла, пазарите со украси и ентузијазмот на децата, семејствата и туристите кои фотографираат со високи новогодишни елки.
Сега, сè е потивко, мрачно. Церемониите за палење дрвја на кои присуствуваше минатата година беа укинати.
Поглаварите на црквите во Ерусалим ги повикаа собранијата да се откажат од „секакви непотребни празнични активности“. Тие ги охрабрија свештениците и верниците да се фокусираат на духовното значење на Божиќ и повикаа на „жестоки молитви за праведен и траен мир за нашата сакана Света земја“.
Неколку дена пред Божиќ, Латинската патријаршија на Ерусалим соопшти дека две христијанки во црквата во Газа биле убиени од израелски снајперски оган. Израелската војска соопшти дека трупите ги гаѓале борците на Хамас во областа. Од таму соопштија дека го истражуваат инцидентот.
Се проценува дека има 50.000 христијански Палестинци на Западниот Брег и Ерусалим, според извештајот на американскиот Стејт департмент за меѓународна верска слобода за 2022 година. Приближно 1.300 христијани живееле во Газа, се вели во извештајот. Некои христијани се и граѓани на Израел. Многу палестински христијани живеат во заедниците на дијаспората.
Во Витлеем, пречесниот Мунтер Исак, свештеник на Евангелистичката Лутеранска Божиќна црква, рече дека солзи течат за време на неделните богослужби. Многумина се вознемирени; некои се спакуваа и си заминаа.
„Сеопфатен и праведен мир е единствената надеж за Палестинците и за Израелците“, се вели во писмото потпишано од неколку христијански пасторални водачи во Витлеем упатено до претседателот Џо Бајден, во кое побара од него да помогне да се запре војната.
Потписниците рекоа дека жалат за сите смртни случаи, палестински и израелски.
„Сакаме постојан и сеопфатен прекин на огнот. Доста смрт. Доста е уништување. … Ова е нашиот повик и молитва овој Божиќ“.
Израел, чии сили се соочија со обвинувања од некои за употреба на прекумерна сила, вели дека има за цел да го уништи Хамас и го обвинува дека ги загрозува цивилите. Израел се повеќе се соочуваат со меѓународна тревога поради опсегот на смртни случаи, уништување и раселување во Газа. Меѓу убиените во Газа, според палестинските власти, повеќе од 80 отсто се цивили.
Во црквата на Исак е прикажана божиќна сцена на раѓање, каде што фигурата на бебето Исус, завиткана во црно-бела палестинска кефија, лежи во урнатините. Изработката на изложбата беше емотивно и духовно искуство, рече тој.
„Го гледаме Исус во секое дете што е убиено и гледаме како Бог се поистоветува со нас во нашето страдање“, кажа пречесниот Исак.
Папата Франциск во својата божиќна миса во базиликата Свети Петар ги повика верниците „да ги држат очите отворени во живиот и вистински Бог“ и кажа дека срцата на сите верници се вечерва во Витлеем, каде, како што наведе, Исус уште еднаш бил отфрлен од залудна логика на војната, од конфликт со оружје што и денес го спречува да најде место во светот.
Драган Мишев / Цивил Медиа
